اعتراض زنان گامی برای رسیدن به یک جهان امن‌ تر است

آزاده بی‌زارگیتی، با اشاره به اهمیت انتشار بیانیه‌ای از سوی زنان برای حمایت از زنان فعال در عرصه سینما، اظهار داشت: مدت‌هاست که در تمام جهان و نه تنها در ایران، در تمام عرصه‌ها (پزشکی، آموزش و...) و نه تنها در سینما و در هرجایی که نهاد قدرت فکر می‌کند که می‌تواند سلطه گری داشته باشد، با تسلط، قلدرمابی و آزارها و باج گیری‌های روانی و عاطفی و حتی جنسی مواجه هستیم.

این مستندساز ادامه داد: چون تا پیش از این فرهنگِ این موضوع وجود نداشته است که درباره آزارها صحبت شود، فرد قربانی همواره مجبور به سکوت بوده است؛ چون حمایتی از او صورت نمی‌گرفته و به دلیل حفظ آبرو، شان و... ممکن بوده است که با گره‌های روحی و روانی متعددی روبرو شود اما در برابر آن سکوت کرده است.

شاید برخی حتی به همین علت روابط خود را محدود کرده‌اند و منزوی شده‌اند و این موضوع باعث شده است که بسیاری از زن‌ها در جاهایی که می‌توانسته‌اند حضور داشته باشند، حضور نداشته باشند.

این رفتارها و سرکوب‌های روانی-جنسی و ... بازدارنده بود و در چنین فضایی زنان به جای این که به خلاقیت‌هایشان فکر کنند، به این موضوع فکر می‌کردند که آیا اصلا چنین جایی باید حضور داشته باشند یا نه؟

کارگردان مستند پردۀ آخر تصریح کرد: این حرکت، حرکتی است که به تازگی در دنیا شروع شده است و استمرار آن همبستگی و همدلی در دنیا را نشان می‌دهد که اگر کسی در جایی مورد تعرض روانی و جنسی قرار گیرد، حامیانی هستند که سعی می‌کنند با همدلی آن را بفهمند، در نتیجه این حرکت، حرکتی آگاهی بخش هم برای خود کسی‌ست که قربانی می‌شود و هم برای آقایانی که شاید در نتیجه عدم آموزش و آگاهی اصلا نمی‌دانسته‌اند که بسیاری از رفتارهایی که انجام می‌دهد مصداق تعرض است.

وی تاکید کرد: شکل گیری مفاهیمی در این جنبش (مانند نه یعنی نه) برای مردان روشنگر بوده؛ برخی مردان این مفاهیم را نمی شناخته‌اند و برخی هم می‌شناخته‌اند و عامدانه انجام می‌داده‌اند چون می‌دانستند که حمایتی از زنان وجود ندارد و کارشان را تکرار می‌کرده‌اند. همه این موارد در وجه مثبت نوعی آگاهی بخشی برای هر دو جنس برای رسیدن به یک جهان بهتر و امن تر است. جهانی که در آن مردان و به ویژه زنان بتوانند در کنار هم در یک امنیت شغلی و امنیت روحی-روانی به فعالیت خود ادامه دهند.

بی‌زارگیتی یادآور شد: البته به این جریان نقدهایی هم دارم چون فکر می کنم اگر اسم کسی را می گوییم پیش از آن باید یک راستی آزمایی صورت گرفته باشد و با یک نگرش مثبت و نه انتقام جویانه به سمت بهبود اوضاع برویم. از صمیم قلبم از این زاویه به موضوع نگاه می کنم و عقیده دارم که خود زنان هم با نقد و واکاوی بهتر و دور از رفتارهای هیجانی باید نسبت به این مسئله متمرکز شوند و این تازه شروع راه است؛ راهی که بسیار مترقی و پیشروست.

کارگردان مستند سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد در پاسخ به این سوال که چه موضوعی در داستان آخرین مورد خشونت نسبت به زنان وجود داشت که باعث شد این جریان راه بیفتد آن هم زمانی که پیش از این هم شاهد مواردی از اقرار به قربانی خشونت بودن زنان ایرانی در سالهای اخیر بودیم، گفت: شاید نتوانم جواب این پرسش را صد در صد بگویم اما نکته در همینجاست که این موضوع ادامه یک ماجرا بوده و موضوعیست که زمان می برد تا خودش را پیدا کند؛ زمان می برد تا خود زنان هم به یک همبستگی و بیانیه‌ای برسند، بیانه ای که به نسبت درست است اگرچه نقدهایی هم به آن وجود دارد اما نکات بسیار آگاهی بخشی را در خودش طرح می کند، خطاب دارد و دیگران را به همدلی دعوت می کند.

وی تاکید کرد: در نهایت باید گفت که برای ایجاد و شکل گیری یک حرکت نو طبیعی است که چنین حرکتی به یک زمان لازم نیاز داشت تا خودش را پیدا کند.

بی‌ زارگیتی گفت: حدود ۱۵ سال است که در حوزه زنان فعالیت دارم؛ می نویسم و حدود ۱۰ فیلم دارم که متمرکز بر زنان است یعنی مسئله زنان موضوع دیروز و امروز من نیست و خودم را شاگرد و قدردان بسیاری از نظریه پردازان و کسانی می دانم که سال‌هاست در این حوزه بدون هیچ ادعایی تلاش کرده‌اند و آنچه که در این حوزه گذاشته اند، عمرشان بوده است.

این مستندساز خاطرنشان کرد: این جنبش مهم است چرا که یکی از معدودترین حرکت‌هایی است که به آن امید دارم؛ فکر می کنم این آگاهی بخشی حرکت بسیار مترقی و امیدبخشی ست. وقتی اسامی را نگاه می‌کردم و این همبستگی را می دیدم وجد تمام وجودم را فراگرفته بود اما همواره سعی می‌کنم که نسبت به موضوع هیجانی نگاه نکنم و فرصت تامل و واکاوی بیشتری را به خودم بدهم.

وی اظهار داشت: فرصت دادن به یک موضوع، قدرت تامل و واکاوی شرایط را فراهم می‌کند و این شرایط موجب می‌شود که نقدهای ما صورت درست تر و دقیق‌تری را پیدا کند و به شکل موثرتر و عمیق تر هم رقم بخورد.

۱۲ فروردین بیانیه شماری از سینماگران زن نیز علیه باج گیری جنسی در اعتراض به آنچه که «رواج خشونت و آزار جنسی در سینمای ایران» خواندند، منتشر شد. در این بیانیه آمده است: هرگونه خشونت، آزار و باج‌گیری جنسی در محیط کار از نظر ما محکوم است و برای توقف آن خواستار عواقب قانونی جدی برای متخلفین هستیم.

آزاده بی‌زارگیتی کارشناس ادبیات، پژوهش‌گر، کارگردان، تهیه‌کننده و عضو انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند ایران است. بی‌زارگیتی هم‌زمان باگذراندن دوره های تئاتر و سینما در آموزشگاه هنری سمندریان، سال‌ها مشغول نویسندگی و پژوهش در عرصه‌ی ادبیات، مسایل زنان و سینمای مستند بوده است.

در کارنامه‌ی سینمایی آزاده بی‌زارگیتی، کارگردانی، پژوهش و تهیه کنندگی چندین مستند بلند و کوتاه وتالیف مقالات بسیاری در حوزه‌ ادبیات، زنان و سینمابه چشم می‌خورد.

پشت آتش سبز، پرده‌ی آخر، فرشته‌ای روی شانه‌ی راست من، سپیده دمی که بوی لیمو می‌داد، نیمه‌ی پنهان ماه، اهل آب برخی از آثار مستند او به شمار می‌ایند که در جشنواره‌های معتبر ایران و جهان حضور داشته‌اند و جوایز مهمی را به دست آورده اند.