چربی گیاهی چیست؟

معمولا چربی گیاهی را از دانه یا میوه گیاه به دست می آورند. بطور مثال روغن سویا، روغن هسته انگور و... از هسته به دست می آیند اما روغن هایی مانند روغن زیتون از میوه گیاه درست می شوند. البته روغن هایی هستند که از دیگر قیمت های میوه و گیاه به دست می آیند. بسیاری از افراد می پندارند که چربی گیاهی برای بدن مضر نیست!!! این تفکر کاملا اشتباه بوده و اگر در مصرف چربی و روغن گیاهی زیاده روی کرد، خطراتی بدن را تهدید می کند. چربی گیاهی مانند چربی های حیوانی دارای مقادیری تری گلیسرید است و به همین دلیل باید در مصرف این نوع چربی هم رعایت کرد.

چربی گیاهی چه ویژگی هایی دارد؟

چربی گیاهی در دمای اتاق در حالت مایع قرار دارد؛ به این نوع روغن ها روغن نباتی می گویند. روغن های خوراکی از چربی های گیاهی به دست می آیند و از این روغن ها برای پخت و پز استفاده می شود. روغن های غیر خوراکی ( صنعتی) را از نفت تولید می کنند و نمی توان از آنها به عنوان روغن های خوراکی استفاده کرد.

با توجه به تحقیقات صورت گرفته توسط کارشناسان نظارت بر مواد غذایی، چربی گیاهی برای بدن بسیار مفید است اما این موضوع بدین معنا نیست که روغن های گیاهی چاق کننده نیستند! از این نوع چربی ها در صنعت بسیار استفاده می شود. بهترین چربی گیاهی شناخته شده تا به امروز، روغغن زیتون است. البته روغن های دیگری مانند روغن کنجد و روغن ذرت خواص بسیاری دارند.

چربی گیاهی نسبت به چربی های حیوانی ضرر کمتری برای بدن دارند اما بهتر است در مصرف این نوع چربی ها نیز رعایت کنید.

برای اینکه دچار اضافه وزن و مشکلات همراه با آن نشوید، غذاهای کم چرب و تهیه شده با چربی گیاهی مصرف کنید. از روغن گیاهی برای تر کردن شیرینی ، طعم دارو معطر کردن غذاها و... استفاده می شود. برخی از روغن های گیاهی برای پخت و پز و برخی دیگر برای سرخ کردن مناسب هستند.

برای اینکه چربی گیاهی را بتوان برای سرخ کردن استفاده کرد باید روغن دارای نقطه اشتعال بالایی باشد. روغن هایی مانند روغن سویا، آفتابگردان و کلزا برای سرخ کردن و روغن های گیاهی نارگیل، سبوس برنج و.. برای پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرند.

کاربرد چربی گیاهی

از چربی گیاهی در صنایع مختلفی استفاده می شود، بطور مثال این چربی در تهیه صابون، محصولات پوستی، شمع، و دیگر محصولات آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. برخی از چربی های گیاهی مانند چربی دامار، در صنایع چوبی مورد استفاده قرار می گیرند.

از این روغن در قایق سازی استفاده می شود. از دیگر کاربرد های چربی گیاهی می توانیم به استفاده از این چربی در صنعت برق اشاره کنیم.

در این صنعت از چربی گیاهی به عنوان عایق استفاده می شود، زیرا این چربی برای محیط زیست خطری به وجود نمی آورد.

زود فاسد شدن چربی گیاهی باعث شده که در صنعت از روغن های صنعتی استفاده شود. روغن های صنعتی پایداری بیشتری نسبت به چربی های گیاهی دارند و همین علت باعث استفاده کمتر چربی گیاهی در صنایع شده است. چربی به دست آمده از دانه و میوه گیاهان در تهیه غذای حیوانات خانگی کاربرد دارند.

مزایای استفاده از چربی گیاهی

مزایای استفاده از چربی گیاهی بسیار بیشتر از چربی های حیوانی است. چربی های گیاهی کلسترول بدن را کنترل کرده و از بیماری های بسیاری جلوگیری می کند. کسانی که از روغن های گیاهی در وعده های غذایی خود استفاده می کنند، کمتر دچار اضافه وزن می شوند.

قابل به ذکر است استفاده بیش از حد از این نوع چربی باعث چاقی و اضافه وزن و مشکلات پس از آن خواهد شد. برخی از مزایای استفاده از چربی گیاهی موارد زیر هستند:

جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری های قلبی و عروقی

برخی از چربی های گیاهی مانند روغن سویا و کلزا، دارای مقادیر کمی اسید اوریک هستند و به همین دلیل استفاده از این روغن ها سطح کلسترول خون را ثابت نگه می دارد و به این ترتیب از مبتلا شدن به بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می کند. همچنین چربی گیاهی دارای اسید های چرب ضروری امگا 6 و امگا 3 است که برای بدن بسیار مفید هستند.

بهبود طعم و عطر غذا: استفاده از چربی گیاهی در وعده های غذایی، علاوه بر مزیت هایی که دارد، باعث بهبود عطر و طعم و مزه غذا می شود.

غذاهایی که با چربی های گیاهی تهیه می شوند، بسیار سالم تر از دیگر غذاها هستند. روغن سویا، روغن زیتون، روغن ذرت و.. برای استفاده در وعده های غذایی مناسب هستند.

فاقد چربی ترانس

چربی ترانس بیشتر از چربی های حیوانی وجود دارد و همین چربی باعث بروز بسیاری از بیماری های قلبی و عروقی می شود. چربی گیاهی فاقد چربی ترانس بوده و سلامت بدن را تضمین می کند. البته باید بگویم که چربی های گیاهی هیدروژنه دارای مقادیری چربی ترانس هستند.

کاهش علائم یائسگی

خانمهایی که دچار یائسگی می شوند دارای علائمی از جمله گرگرفتگی هستند. طبق تحقیقات صورت گرفته 90 درصد خانم هایی که یائسه شده اند و روزانه روغن سبوس برنج مصرف می کنند، به نسبت دیگر خانم های یائسه کمتر گرگرفتگی را تجربه می کنند.  

دارای مقادیر زیاد ویتامین ها: چربی گیاهی دارای مقادیر زیادی از انواع ویتامین های  A،D، EوK است و مصرف چربی های گیاهی، این ویتامین ها وارد بدن می شوند.

بر طرف کردن ترک دست و پا: چربی گیاهی دارای خواص بی نظیری بوده که باعث نرمی پوست دست و پا می شود. روغن نارگیل برای برطرف کردن ترک دست و پا بسیار مناسب است.

آیا چربی گیاهی عوارضی برای بدن دارد؟

استفاده بی رویه از چربی گیاهی مانند دیگر مواد غذایی برای بدن عوارضی به همراه دارد و توصیه می شود که در مصرف هیچ ماده غذایی زیاده روی نکنید.

همانطور که گفتیم چربی های گیاهی دارای مقادیر زیادی اما 3 و امگا 6 هستند و استفاده زیاد از روغن های دارای امگا 3 و 6 باعث بروز عوارضی در بدن می شود.

امگا 3 و 6 هردو برای بدن ضروری هستند اما بیشتر بودن آن در بدن باعث التهاب مزمن و دیگر بیماری ها مانند سرطان می شود. همچنین استفاده زیاد از چربی گیاهی باعث چاقی و اضافه وزن و در نتیجه مشکلات پس از چاقی خواهد شد.