پوشش زنان را به خود آنها واگذار کنید

در ماه‌های گذشته التهاباتی که در کشور پدید آمد، نشان داد که امروز حکومت بیش از هر زمان دیگری نیازمند شنیدن حرف‌ها و انتظارات مردم است. مردمی که سال‌ها سختی، محرومیت، جنگ و تحریم را تحمل کرده‌اند از مسئولین و حاکمان خود انتظاری جز تامین نیازها و استانداردهای یک زندگی با کرامت و در شأن و ظرفیت دارایی‌های طبیعی، انسانی و فرهنگی خود ندارند. مطالبه پوشش اختیاری که امروز بیش از هر زمان دیگر به طور فراگیر در جامعه طرح می‌شود، محصول همین سخت‌گیری‌ها و تندروی‌ها در حق بانوان ایرانی است.

دولت حتی در لایحه اخیر حجاب هم ناخواسته به این واقعیت اجتماعی تسلیم شده که به جای برخوردهای سخت به طرح جریمه مالی بپردازد. گرچه از نظر حزب کارگزاران سازندگی ایران اساساً برخورد جرم‌انگارانه با مقوله‌ای که آسیب‌شناسی آن باید در ساحت فرهنگی مورد پژوهش قرار گیرد و به علت رفتارهای افراطی مجریان امروز به یک مطالبه عمومی اجتماعی تبدیل شده علاوه‌بر آنکه می‌تواند مصداق مشت بر سندان کوفتن باشد به نوعی دخالت در امری است که ارزیایی و وجوه ارشادی آن صرفاً باید در حوزه فرهنگی مورد مطالعه قرار گیرد و جامعه به تناسب زمان سازوکارهای طبیعی خود برای تعیین حدود آن را تعیین کند.

بی‌تردید زنان یک سرزمین با اتکا به بالندگی فرهنگی خود بیش از مردان و حکومت‌ها نگران کرامت و صیانت از شئون اجتماعی خود هستند و می‌دانند چگونه با پوشش مناسب خود آن را تامین کنند. امر انتخاب پوشش زنان از عناوین فرهنگی و مستقلات عقلی حوزه شهروندی است که ناگزیر باید به خود زنان ایران و سازوکار تعادلی جامعه ایرانی و خانواده‌ها واگذار شود و گرنه حکومت چگونه می‌تواند خانمی که بر عفت و طهارت نفس و پاکدامنی خود وقوف کافی دارد و پوشش خود را عفیفانه می‌داند، مجبور کند تا پوشش مورد نظر حکومت را بر تن کند؟ اکنون انتظاری اگر وجود دارد از حاکمیت است تا از شان و کرامت بانوان ایرانی در برابر خشونت‌های کلامی و تعرضات افراد حفاظت کند. حکومت‌ها هر زمان که در برابر خواست عمومی قرار می‌گیرند به آزمون هوشیاری، تدبیر و مشروعیت فراخوانده می‌شوند. مشکلاتی که اخیراً برای چند تن از زنان بازیگر پدید آمده، نشان می‌دهد که بخش‌هایی از حاکمیت، سلبریتی‌ها را زمینه‌ساز و مروج مطالبات روز افزون بانوان ایرانی در امر پوشش اختیاری می‌دانند.

این رویکرد خود را فریب دادن است و نباید در این دام که محصول نظریه‌پردازی افراطیون و تحلیل‌گران قدرت ساخت و قدرت‌محور است، گرفتار شد و مجریان و قوای قهریه نباید اقدامات ناصوابی که تشدیدکننده بحران است را موجب شوند. کافی است نگاهی به خیابان‌ها و فضای اجتماعی کشور از شهرهای بزرگ تا کوچک کشور انداخت تا درک شود، این مطالبه با افزایش سطح تحصیلات و آگاهی زنان و حضور روز افزون‌شان در مناسبات اجتماعی، فرهنگی و اقتصاد کشور در حال تعمیق و گسترش است، طبیعتاً این حجم از تحول و تحرک چیزی نیست که چند هنرپیشه یا فعال عرصه سینما و تلویزیون آن را پدید آورده با ترویج داده باشند.

انتظار می‌رود، حاکمیت موضوع پوشش را به‌جای برخوردهای قهرآمیز در متن تدابیر فرهنگی و ملاحظات عرفی آن اندیشه کرده، هوشیارانه عمل نماید و به مردم اعتماد کند. اگر حاکمیت امر پوشش را به جامعه و نظام اجتماعی تعادل‌ساز آن بسپارد، حجم قابل توجهی از فشار و هزینه غیر لازم را از دوش خود و مردم برمی‌دارد و زمینه را برای اعتماد مردم به دیگر رفتارهای منطقی خود فراهم می‌کند. تاریخ شاهد آن است که این سرزمین از آن مردم بوده و خواهد ماند و باورها، سنت‌ها، فرهنگ و مناسک را این مردم بوده‌اند که حفظ کرده‌اند و نه حکومت‌ها.