۳ نکته مهم در مورد جنجال تعطیلی دولت در آمریکا
جار و جنجالهای مدت اخیر در آمریکا با محوریت تعطیلی قریب الوقوع دولت به دلیل عدم تصویب لایحه بودجه درکنگره، نوعی بازی "باخت-باخت-باخت" را برای سه ضلع اصلی معادله یعنی احزاب دموکرات و جمهوریخواه و همچنین مردم تداعی میکند و حامل پالسهای بین المللی خاصی نیز است.
در روزهای گذشته، درگیریهای دموکراتها و جمهوریخواهان آمریکایی در کنگره، بر سر تصویب بودجه دولت، بحرانی بزرگ در آمریکا ایجاد کرده است. از یک سو دموکراتها بر لایحه بودجه دولت بایدن و مفاد مطرح در آن تاکید دارند و معتقدند که لایحه بودجه دولت باید هر چه سریعتر تصویب شود و در نقطه مقابل، جمهوریخواهان به این نکته اشاره میکنند که این لایحه نیاز به جرح و تعدیل دارد و چندان واقع بینانه نیست.
این معادله احتمال تعطیلی دولت در آمریکا را در چند روز اخیر، به شدت افزایش داده بود. با این حال، در نهایت و پس از آنکه توافقی در مورد لایحه بودجه دولت آمریکا و تصویب آن ایجاد نشد، قانونگذاران مجلس سنای آمریکا طرحی موقت را برای جلوگیری از تعطیلی دولت تصویب کردند تا جو بایدن و دولتش حداقل به مدت ۴۵ روز از خطر بگریزند.
با این همه، نکته قابل تامل این است که صورت مساله بحران در آمریکا همچنان سرِ جای خود است و بسیاری از تحلیلگرانِ مسائل آمریکا نیز تحلیل و تفسیرهای مختلفی را در مورد شرایط جاری کشور ارائه میکنند. از این رو، توجه به حداقل ۳ نکته در مورد جار و جنجالهای اخیر در آمریکا با محوریت تعطیل شدن احتمالی دولت فدرال، ضروری است.
۱. کنشگری پشت پرده ترامپ علیه دموکراتها
یکی از نکاتی که از همان ابتدایِ اوج گیری جار و جنجالها با محوریت تعطیلی قریب الوقوع دولت آمریکا به دلیل عدم تصویب لایحه بودجه دولت مطرح بوده، کنشگری پشت پرده "دونالد ترامپ"، رئیس جمهور سابق آمریکا و چهره متنفذ حزب جمهوریخواه، علیه جو بایدن و حزب دموکرات بوده است. ناظران و تحلیلگران به طور خاص به ۲۱ نماینده تندرو حزب جمهوریخواه کنگره که وابستگی زیادی به ترامپ دارند و بیشترین کارشکنی را در مسیر تصویب لایجه بودجه انجام میدهند، اشاره دارند.
در این چهارچوب، استدلال محوری این دسته از تحلیلگران این است که ترامپ و ترامپیستها در وضعیت کنونی، سعی دارند تا تنش زاییهای علیه دولت بایدن و حزب دموکرات را تا جای ممکن افزایش دهند و چالشهای جدی را در مسیر کنشهای آنها ایجاد کنند.
معادلهای که البته تا حد زیادی تحت تاثیر این اعقادِ ترامپیستها است که دموکراتها در ماههای اخیر، اقدامات توطئه آمیز زیادی را علیه ترامپ و با هدف تضعیف حزب جمهوریخواه انجام دادهاند و در این فضا، جمهوریخواهان نیز بایستی پاسخهای مقتضی را به دموکراتها ارائه کنند.
هدف و دستورکار اصلی ترامپیستها از ایجاد مانع در مسیر تصویب لایحه بودجه دولت دموکراتِ آمریکا، مساعد ساختن فضا برای اوج گیری نارضایتیهای عمومی از دولت بایدن است. مسالهای که به ویژه با توجه به کاهش قابل توجه اقبال عمومی و رضایت از کارنامه کاری بایدن در میان افکار عمومی معانی قابل توجهی را نیز به خود میگیرد.
از این منظر، تحولات و جنجالهای اخیر در آمریکا با محوریت تصویب لایحه بودجه و طرح گزاره تعطیلی قریب الوقوع دولت را بایستی تابعی از لجبازیها و رقابتهای سیاسی دانست که هدف اصلی آن معطوف به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ است.
۲. بازی بدون برنده!
جار و جنجالهای اخیر با محوریت تعطیلی دولت آمریکا، ۳ ضلع محوری را شامل میشود: دموکراتها، جمهوریخواهان و مردم. همانطور که پیشتر گفته شد، جمهوریخواهان و به ویژه ترامپیستهای آمریکایی از ایجاد مانع در مسیر تصویب لایحه بودجه، به دنبال چالشزایی علیه دولت بایدن و افزایش نارضایتی عمومی هستند و به طور خاص سعی دارند بایدن و حزب دموکرات را کنشگرانی ناکارآمد معرفی کنند.
نکته مهم این است که اگر کار به تعطیلی دولت بکشد، دموکراتها اقدامات رسانهای و تبلیغاتی گستردهای را در پیش خواهند گرفت و جمهوریخواهان را عامل اصلی وضعیت نامساعد معرفی خواهند کرد. این معادله به ویژه با توجه به عدم پرداخت حقوق چیزی در حدود سه میلیون حقوق بگیر آمریکایی و البته فلج شدن سازوکارهای ارائه خدمات عمومی به شهروندان، میتواند جمهوریخواهان را با چالشهای جدی رو به رو کند. مردم را مستقیما رو به روی آنها قرار دهد و عملا حمله آنها به دموکراتها را به جریانی فراگیر و منفی علیه خودشان تبدیل کند.
در نقطه مقابل، دموکراتها نیز با توجه به اینکه کاخ سفید و مجلس سنا را در اختیار دارند و با در نظرگرفتن جار و جنجالهای چند وقت اخیر با محوریت تعطیلی قریب الوقوع دولت به دلیل عدم تصویب لایحه بودجه این کشور، چه در عرصه سیاست و اقتصاد داخلی و چه حوزه سیاست خارجی، با چالشهای جدی رو به رو خواهند شد و نمیتوانند دستورکارهای خود را آنگونه که مایلند به پیش برند.
در این فضا، تنها گزینه برای آنها حمله به جمهوریخواهان و معرفی آنها به عنوان عامل اصلی بحران جاری است. در این میان، ضلع سوم معادله مردم هستند که قربانی رقابتهای سیاسیِ دو حزب اصلی این کشور میشوند و بایستی بارِ تبعات منفی احتمالی این موضوع را به دوش بکشند. این نکته را باید در نظر گرفت که بحران تعطیلی دولت آمریکا اکنون به صورت موقت حل شده و بایستی دید که آیا ظرف ۴۵ روز آینده توافقی در مورد تصویب لایحه بودجه این کشور حاصل میشود یا خیر.
از این چشم انداز، بحران مذکور، عملا شاهد هیچ برندهای نیست و نوعی بازی باخت-باخت-باخت را تداعی میکند!
۳. ارسال پالسهای معنادار به جنگ اوکراین
در نهایت باید گفت که تعطیلی احتمالی دولت در آمریکا، حامل پالسهای معناداری برای جنگ اوکراین به عنوان یکی از مهمترین پروندههای حوزه سیاست خارجی آمریکا نیز بوده است. در این چهارچوب، چندین نماینده کنگره آمریکا تاکید کرده اند که تا زمانی که در لایحه بودجه دولت بایدن، بندهایی به اعطای کمکهای مالی به اوکراین تخصیص داده شده باشد، آنها به تصویب لایحه بودجه مذکور رای منفی خواهند داد.
در ماههای گذشته نیز بسیاری از موسسههای معتبرِ نظرسنجی غربی، از شکلگیری روندهای تازه در سیاست آمریکایی و مخالفتهای رو به رشدِ هم جمهوریخواهان و هم دموکراتها با اعطای کمکهای مالیِ بیشتر به اوکراین خبر داده اند. مسالهای که اکنون نمود عینی خود را در منازعات دموکراتها و جمهوریخواهان آمریکایی بر سر لایحه بودجه و مخالفت جدی شماری از نمایندگان کنگره با اعطای کمکهای مالی به اوکراین، نشان داده است.
اساسا به همین دلیل هم بوده که شماری از تحلیلگران حوزه سیاست بین الملل، به دولت اوکراین پیشنهاد داده بودند که هر چه سریعتر راهِ مذاکره و توافق با روسیه را در پیش گیرد. زیرا روندهای جاری و تحولات آتی، چشم اندازهای روشنی را در مورد حمایت کشورهای غربی و به ویژه آمریکا ارائه نمیکنند و کیِف نیز نمیتواند صرفا با اتکا به توانمندیهای خود به نبرد با روسها بپردازد.
بدون تردید دولت اوکراین روند تحولات جاری در آمریکا و با محوریت تصویب لایحه بودجه را با دقت رصد میکند و هیچ بعید نیست که در آینده نزدیک، با توجه به نمایان شدن بیش از پیش برخی واقعیات جدید میدانی به ویژه در عرصه سیاست داخلی آمریکا، شاهد اتخاذ تصمیمات قابل تامل از سوی اوکراین در قالب جنگ با روسیه باشیم.