دخل و خرج کارمندان و کارگران، کمترین در بین مشاغل

سالنامه‌ی آماری سال 1401 منتشر شد. در بخشی از این سالنامه آمار مربوط به متوسط هزینه و درآمد خالص خانوارها بر حسب گروه‌های عمده شغلی سرپرست خانوار آورده شده است. منظور از گروه‎‌های عمده شغلی، مشاغلی است که افراد شاغل در هفته مرجع در آنها کار کرده‌اند. باتوجه به طبقه‌بندی بین‌المللی مشاغل تمام مشاغل موجود در کشور به 10 گروه تقسیم می‌شوند.

مطابق این سالنامه یک خانوار شهری ایرانی در سال 1401 به طور متوسط ماهانه 13 میلیون و 913 هزار و 700 تومان درآمد داشته است. همچنین هزینه‌ی آن در این سال به طور متوسط ماهانه 11 میلیون و 428 هزار و 800 تومان بوده است. بنابراین درآمد خانوار شهری در این سال 22 درصد بیش از هزینه‌ی آن بوده است.

نگاهی به درآمد و هزینه‌ی خالص برای گروه‌های شغلی نشان می‌دهد که در میان گروه‌های شغلی در این سال کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری نسبت به شاغلین دیگر درآمد بیشتری نسبت به هزینه‌شان داشته‌اند.

سالنامه‌ی آماری سال 1401 منتشر شد. در بخشی از این سالنامه آمار مربوط به متوسط هزینه و درآمد خالص خانوارها بر حسب گروه‌های عمده شغلی سرپرست خانوار آورده شده است. منظور از گروه‎‌های عمده شغلی، مشاغلی است که افراد شاغل در هفته مرجع در آنها کار کرده‌اند. باتوجه به طبقه‌بندی بین‌المللی مشاغل تمام مشاغل موجود در کشور به 10 گروه تقسیم می‌شوند. 

مطابق این سالنامه یک خانوار شهری ایرانی در سال 1401 به طور متوسط ماهانه 13 میلیون و 913 هزار و 700 تومان درآمد داشته است. همچنین هزینه‌ی آن در این سال به طور متوسط ماهانه 11 میلیون و 428 هزار و 800 تومان بوده است. بنابراین درآمد خانوار شهری در این سال 22 درصد بیش از هزینه‌ی آن بوده است.

نگاهی به درآمد و هزینه‌ی خالص برای گروه‌های شغلی نشان می‌دهد که در میان گروه‌های شغلی در این سال کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری نسبت به شاغلین دیگر درآمد بیشتری نسبت به هزینه‌شان داشته‌اند.

وضعیت درآمد و هزینه در کدام شغل بهتر بوده است؟

بیشترین نسبت درآمد به هزینه در سال 1401 متعلق به کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهی‌گیری بوده است. این نسبت در این سال برابر با 142 ثبت شده که یعنی درآمد شاغلین این گروه 42 درصد بیشتر از هزینه‌ی آن‌ها بوده است. رقم درآمد این دسته از مشاغل در این سال ماهانه برابر با 14 میلیون و 53 هزار و 275 تومان و هزینه‌شان ماهانه برابر با 9 میلیون و 893 هزار و 958 تومان بوده است.

 از سوی دیگر کارمندان و کارگران ساده کمترین نسبت درآمد به هزینه را داشته‌اند. نسبت درآمد به هزینه کارمندان ۱۱۷ درصد و برای کارگران ۱۱۸ درصد بوده است. ارقام نشان می‌دهد که درآمد کارگران ساده در هر ماه سال ۱۴۰۱ برابر با ۹ میلیون و ۷۵۷ هزار و ۴۰۰ تومان و هزینه‌ آن‌ها برابر با ۸ میلیون و ۲۹۴ هزار و ۱۰۰ تومان بوده است.

 بررسی وضعیت تغییرات نسبت درآمد به هزینه در بازه‌ زمانی 1400 تا 1401 حاکی از آن است که در این یک سال بیشترین تغییر شامل حال گروه مدیران شده است. 

بیشترین کاهش‌ها و افزایش‌های نسبت درآمد به هزینه در 1401

از سال 1400 تا 1401 نسبت درآمد به هزینه برای برخی گروه‌های شغلی رشد کرده است. صنعتگران و کارکنان مشاغل مربوط، کارگران ساده، متصدیان و مونتاژکاران ماشین‌آلات، کارکنان خدماتی و فروشندگان، کارکنان ماهر کشاورزی، ماهیگیری و جنگلداری و تکنسین‌ها و دستیاران این گروه‌ها بوده‌اند. از سوی دیگر از نسبت درآمد به هزینه برای برخی دیگر از گروه‌های شغلی در این سال کاسته شده است. گروه قانون‌گذاران، مقامات عالی‌رتبه و مدیران، گروه متخصصان علمی و فنی، گروه کارمندان امور دفتری و اداری و گروه غیرشاغلین گروه‌هایی بودند که نسبت درآمد به هزینه‌شان در این یک سال کاهش یافته است. 

بیشترین رشد صعودی نسبت درآمد به هزینه در این یک سال نسبت به مشاغل دیگر مربوط به گروه تکنسین‌ها و دستیاران بوده است. این نسبت در سال 1401 به 120 درصد رسیده که نسبت به سال قبل 8 درصد رشد مثبت داشته و این گروه بهترین وضعیت را در این خصوص در میان شاغلان کشور به نام خود زده است.

این در حالی است که نسبت درآمد به هزینه برای مدیران و متخصصان کم شده است. این نسبت برای گروه مدیران، قانون‌گذاران و مدیران از 140 درصد در سال 1400 به 130 درصد در سال 1401 رسیده و بنابراین 1۰ درصد کاهش یافته است. قانون‌گذاران، مقامات عالی‌رتبه و مدیران کشور در سال 1401 ماهانه 27 میلیون و 164 هزار و 900 تومان درآمد خالص و 21 میلیون و 70 هزار و 400 تومان هزینه خالص داشته‌اند و رکورددار هزینه و درآمد نسبت به مشاغل دیگر بوده‌اند. با مقایسه‌ی این ارقام با درآمد آن‌ها در سال 1400 مشخص می‌شود که درآمد این گروه در این یک سال 38 درصد و هزینه‌اش 49 درصد رشد کرده است. بنابراین کاهش نسبت درآمد به هزینه از افزایش هزینه‌های خالص این گروه ناشی می‌شود.

مقایسه‌ ده ساله نسبت درآمد به هزینه

مقایسه روند تغییرات نسبت درآمد به هزینه در ده سال اخیر نشان می‌دهد کارگران ساده، متصدیان و مونتاژکاران، صنعتگران، کارکنان ماهر کشاورزی، تکنسین‌ها و دستیاران در این سال‌ها وضعیت بهتری پیدا کرده‌اند.

 اما وضعیت برای گروه‌های مدیران، متخصصان، کارمندان و غیرشاغلین به این شکل نبوده و با افت و خیزهایی همراه بوده است. 

در این میان بررسی وضعیت گروه متخصصان نشان می‌دهد نسبت درآمد به هزینه این گروه به عدد ۱۱۸ درصد در سال ۱۴۰۲ رسیده که کمترین سطح آن در سه سال اخیر بوده است. درآمد این گروه در این سال ماهانه برابر با ۲۲ میلیون و ۳۷۶ هزار و ۴۰۰ تومان و هزینه‌اش برابر با ۱۸ میلیون و ۹۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان گزارش شده است.