آقای مصباحی مقدم اگر تورم ریشه در زمان شاه دارد چرا زمان روحانی به زیر ۱۰ درصد رسید؟

عصر ایران در واکنش به اظهارات اخیر مصباحی مقدم که ریشه تورم فعلی را به دوران قبل از انقلاب نسبت داده بود، نوشت:

جناب غلامرضا مصباحی مقدم، عضو اقتصاددان مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته اند: ریشه تورم در ایران مربوط به قبل از انقلاب و زمان افزایش چند برابری قیمت نفت است، در واقع بودجه کشور به درآمد نفت آلوده شد. منابع گاهی نفرین دارند، به جای آنکه نعمت باشند تبدیل به نقمت شدند. نفت باعث شده بخش دولت بزرگ شود، اما مشکلاتی باعث می‌شود بودجه تامین نشود و کسر بودجه ایجاد می‌کرد و کسر بودجه نهایتا تورم تولید می‌کند.

در این باره چند نکته قابل عرض است:

۱ - بله؛ همه مشکلات مربوط می‌شود به زمان قبل از انقلاب و یکی اش هم همین تورم! پس ملت انقلاب کردند برای چه؟ برای این که بعد از ۴۴ سال بیایید و در توجیه افزایش کمرشکن هزینه‌های زندگی و تورم سرسام آور بگویید همه چیز بر می‌گردد به زمان شاه؟!

۲ - اگر تورم کنونی ریشه در زمان قبل از انقلاب دارد، باید به طور پیوسته شاهد تورم‌های نجومی می‌بودیم حال آن که با بررسی همین یک دهه اخیر شاهد کاهش تورم به زیر ۱۰ درصد هم بودیم. اگر گفتید چه سال هایی؟ بله! سال‌های اجرای برجام در دولت روحانی.

چرا تورم در آن سال‌ها کاهش یافت؟ چون روابط بین المللی ایران رو به بهبود گذاشت و اقتصاد ایران ولو برای اندک مدتی به اقتصاد جهانی متصل شد و خونی تازه در رگ‌های تولید و تجارت و توریسم و صنعت و کشاورزی ایران جاری شد.

نمودار زیر بسیار گویاست: با جدی شدن مذاکرات برجام در سال ۹۳، تورم از حدود ۳۳ درصد به ۱۳.۶ می‌رسد. در سال تصویب برجام، به ۱۱ درصد افت می‌کند و در دو سال بعد که برجام در حال اجرا بود، به زیر ۱۰ درصد کاهش می‌یابد، ولی با تشدید تنش در روابط خارجی که ناشی از خروج ترامپ از برجام بود، دوباره تورم سیر صعودی می‌گیرد. همان طور که می‌بینید، تورم رابطه مستقیم با سیاست خارجی دارد.

تورم در دوران روحانی

اگر آن وضعیت ادامه می‌یافت، هم اکنون نیز شاهد تورم تک رقمی و رشد اقتصادی بالای ۷ درصد بودیم، ولی چون روابط خارجی مان در دوران ریاست جمهوری ترامپ دوباره دچار آشوب شد، اقتصاد ایران نیز مجدداً ریزش کرد و به رکود جدیدتری رسید.

پس یکی از علل اصلی تورم و رکود اقتصادی و بسیاری از مصائبی که ملت ایران را می‌آزارد، دقیقاً و تحقیقاً مرتبط است با عدم اتصال قاعده‌مند و متعارف ایران به اقتصاد جهانی. حتی همین آلودگی هوا نیز که دارد مردم را خفه می‌کند، مستقیماً به همین سیاست خارجی مربوط است چرا که در فقدان روابط اقتصادی معمولی با جهان، نه از تکنولوژی روز برای تولید سوخت بهره‌مند هستیم، نه نیروگاه‌های مدرن روز جهان را داریم و نه از خودرو‌های استاندارد جهانی بهره مندیم. نتیجه اش می‌شود سوخت نامناسب در نیروگاه و خودروی نامناسب و تولید سمی که به هوا می‌رود و به ریه مردم وارد می‌شود.

اگر واقعاً دنبال کاهش تورم و کاستن از آلام اقتصادی مردم هستید، با شجاعت تمام، سیاست تنش زدایی با جهان را در دستور کار قرار دهید. آنگاه خواهید دید که بسیاری از مشکلات، بدون مداخله و هزینه کرد دولت و انداختن تقصیر‌ها به گردن پیشینیان، حل می‌شود.

۳ - اگر واقعاً ریشه تورم به قبل از انقلاب بر می‌گردد، چرا جریان سیاسی حاکم بر ریاست جمهوری در دوران تبلیغات انتخاباتی این را نگفت و حتی اعلام کرد که بدون برجام نیز می‌تواند تورم را تک رقمی کند؟ حال بماند که در طول دو سال گذشته، شاهد تورم ۴۰.۲ و ۴۶.۵ درصد بوده ایم.