واکنش مهندس بازرگان به تیرباران امرای ارتش: در اعدام ژنرال‌ها هیچ نقشی نداشتم/ از روزنامه‌ها مطلع شدم

در آخرین دقایق شامگاه پنج‌شنبه ۲۶ بهمن و نیز نخستین ساعات بامداد سه‌شنبه اول اسفند ۵۷ طی دو مرحله ۸ تن از سران نظامی و امرای ارتش رژیم پهلوی به حکم حاکم شرع دادگاه انقلاب اسلامی تیرباران شدند. مهندس مهدی بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت چند روز بعد طی مصاحبه‌ای، در واکنش به این اعدام‌ها گفت که هیچ نقشی در اجرای آن‌ها نداشته و خبرش را در روزنامه‌ها خوانده است. روز یک‌شنبه ۶ اسفند ۱۳۵۷ روزنامه‌ی کیهان در پی اعلام این خبر به نقل از خبرگزاری رویتر در پاریس نوشت:

تلویزیون فرانسه دیشب [شامگاه شنبه ۵ اسفند ۱۳۵۷] از قول مهندس مهدی بازرگان، نخست‌وزیر نقل کرد که وی در اعدام چند ژنرال برجسته‌ی رژیم شاه هیچ‌گونه نقشی نداشته است.

بازرگان در این مصاحبه اعلام کرد که وی از این اعدام‌ها تا وقتی که خبر آن را در روزنامه‌ها خواند هیچ‌گونه اطلاعی نداشت.

بازرگان گفت دولتش برای انجام این اعدام‌ها تصمیم گرفته است، نه برای اجرای آن.

از بازرگان سوال شد که آیا انقلاب ایران ممکن است به کشورهای هم‌جوار ایران سرایت کند یا نه؟ گفت:

«دلایلی برای نگران شدن این کشورها وجود ندارد. انقلاب ما ضد استبدادی، ضد قساوت و ضد امتیازات بوده است. هم‌جواران ما دلایلی برای ترس از سرایت دارند، زیرا شرایط موجود در این کشورها کم و بیش شبیه آن است که قبل از انقلاب در ایران بود.»

در پاسخ سوالی درباره‌ی سیاست‌های نفتی ایران در آینده بازرگان گفت:

«هنوز تصمیم قاطعی درباره‌ی فروش نفت به کشورها – غیر از اسرائیل و آفریقای جنوبی – گرفته نشده است. به این دو کشور همان‌طور که اعلام شده است به هیچ وجه نفت فروخته نخواهد شد. تولید نفت طوری تنظیم خواهد شد که به ثروت عمده‌ی مملکت آسیبی نرسد. دولت ایران «احتمالا» هیچ‌گونه امتیازی برای هیچ کشوری در زمینه‌ی نفت قائل نخواهد شد.»

[بازرگان گفت] «مسئله‌ی استعفای شاه اهمیت ندارد. تا هنگامی که شاه استعفا نداده برای بعضی‌ها نگرانی و برای بعضی دیگر امیدواری وجود دارد. فداییان و اعضای حزب توده فراموش‌شده‌های انقلاب نخواهند بود و مثل دیگران جای خود را خواهند داشت.»