نگاهی به ارمغان فاجعه بار طرح «بازسازی دموکراتیک» آمریکا برای خاورمیانه

در آغاز قرن بیست و یکم، آمریکا «طرح بازسازی دموکراتیک در خاورمیانه بزرگ» را با هدف اشاعه اندیشه‌ دموکراسی غربی به خاورمیانه و حتی کل جهان اسلام و ایجاد خاورمیانه بزرگ که نظام‌های سیاسی و اقتصادی آن کاملا غربی‌شده، مطرح کرد. پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر، ایالات متحده قصد داشت از جنگ «ضد تروریسم» برای اجرای طرح «بازسازی دموکراتیک» در خاورمیانه استفاده کند و عراق به میدان آزمایش اصلی این طرح واشنگتن در خاور میانه تبدیل شد. ایالات متحده مدعی بود که پس از سرنگونی رژیم «صدام حسین»، «آزادی، دموکراسی و رفاه» را برای مردم عراق به ارمغان خواهد آورد. در نتیجه، نزدیک به 200 هزار غیرنظامی عراقی به دلیل جنگ جان خود را از دست دادند و ده‌ها میلیون نفر پناهنده شدند. پس از جنگ، جامعه عراق برای مدت طولانی در وضعیت هرج و مرج به سر می‌برد و قادر نبود روند عادی داشته باشد و این کشور به بهشت تروریست‌ها تبدیل شد.

یکی دیگر از تلاش‌های آمریکا برای ترویج طرح «بازسازی دموکراتیک»، به راه انداختن «بهار عربی» بود. ایالات متحده به اصطلاح نظام دموکراتیک و مدل توسعه خود را بر کشورهای خاورمیانه تحمیل کرده و پس از شروع اعتراضات خیابانی در برخی کشورها به شعله‌های آتش دمید. این عامل خارجی مهمی در گسترش و تشدید «بهار عربی» است. بعد از 14 سال مردم دریافتند که در جهان عرب دموکراسی، رفاه و صلحی را که انتظارش را داشتند، محقق نشده است. پس از سرنگونی دولت‌های اکثر کشورهایی که «بهار عربی» را تجربه کردند، هرج و مرج و درگیری‌های مسلحانه پدید آمد. سازمان‌های افراطی تروریستی مانند داعش از این فرصت استفاده کردند و پا به عرصه گذاشتند. مردم از آشفتگی ناشی از جنگ رنج بردند و از زادگاه خود گریختند به گونه‌ای که حتی باعث بحران پناهندگان در اروپا شد.

«بازسازی دموکراتیک» آمریکا در خاورمیانه تنها پدیده‌ای ظاهری و سطحی است که دنیا به چشم دیده اما در پس آن تلاش‌های واشنگتن برای ایجاد «نظم جدید در خاورمیانه» نهفته که در نهایت به نفع منافع ایالات متحده است.

در این سال‌ها می‌توان دید که طرح «بازسازی دموکراتیک» آمریکا معمولا از طریق حملات و بازدارندگی نظامی، تحریم‌های اقتصادی و اشاعه ایدئولوژیک انجام شده است. روش‌های ایالات متحده اساسا غیر دموکراتیک و غیر انسانی هستند.

باید گفت هدف واقعی واشنگتن ایجاد تفرقه و آشفتگی در منطقه و  تحکیم هژمونی خود است.

«لحظه کابل» ارتش آمریکا در اوت 2021 یک رویداد برجسته از شکست سیاست خاورمیانه‌ای ایالات متحده است. جنگ با تروریسمِ ایالات متحده در خاورمیانه در چرخه معیوب افزایش سرکوب و افزایش تروریسم قرار گرفته است. تضادها و درگیری‌های واشنگتن با جهان اسلام همچنان افزایش یافته و طرح به اصطلاح «بازسازی دموکراتیک» در خاور میانه در نهایت شکست خورده است.

برخی آمریکایی‌ها گلایه می‌کنند که ایالات متحده در حال از دست دادن خاورمیانه است اما این اصلا تعجب آور نیست چرا که عملکردهای بلندمدت آمریکا در خاورمیانه باعث شده اعتماد مردم به این کشور کاملا از بین رفته و کشورهای منطقه به طور فزاینده‌ای از آمریکا ناراضی باشند.

اما واقعیت این است که ایالات متحده نه فقط ایران و افغانستان بلکه کل خاورمیانه را از دست خواهد داد.

 نویسنده: لوئو لایی آن تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین