نقش چین، ایران و عربستان در جلوگیری از تشدید بیشتر تنش‌ها در خاورمیانه

لوئو لایی آن، تحلیلگر سیاسی و روزنامه نگار چین در ادامه نوشت: «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران در گفتگوی تلفنی با «وانگ یی» همتای چینی خود، ضمن تشریح موضع ایران در خصوص حمله به سفارت این کشور در سوریه گفت: شورای امنیت سازمان ملل متحد پاسخ لازم را در این زمینه نداده و ایران حق دارد برای دفاع از خود پاسخ دهد. شرایط منطقه‌ای کنونی بسیار حساس است و ایران تمایل به خویشتن‌ داری دارد و قصدی برای تشدید بیشتر اوضاع ندارد.

وانگ یی نیز گفت که چین به شدت حمله به سفارت ایران در دمشق را محکوم کرده و آن را مخالف و ناقض اصول و قواعد بین‌المللی می‌داند.

وی  با اشاره به آنکه اقدامات انجام داده ایران محدود بوده و به منظور اعمال حق دفاع از خود در پاسخ به حمله به ساختمان کنسولگری سفارت ایران در دمشق صورت گرفته است، تاکید ایران بر ادامه سیاست حسن همجواری و دوستی با کشورهای منطقه را مورد ستایش قرار داد.

وی تاکید کرد که چین اطمینان دارد ایران می‌تواند به خوبی وضعیت را مهار کند و ضمن حفظ حاکمیت و عزت ایران، از بی‌ثباتی بیشتر منطقه جلوگیری نماید.

از اظهارات وزیر امور خارجه چین می‌توان دریافت که چین در این مورد موضع عادلانه و بی طرفانه‌ای دارد که کاملاً با نگرش تحریف شده «جانبداری از یک طرف» در کشورهای غربی متفاوت است. حقایق بسیار واضح است؛ اگر اسرائیل ابتدا به سفارت ایران حمله نمی‌کرد، امکان حمله موشکی و پهپادهای ایران به خاک اسرائیل وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، ایران در حملات متقابل خود خویشتن داری کرده و تنها اهداف نظامی را بدون آسیب رساندن به غیرنظامیان هدف قرار داده است. برعکس، اسرائیل آشکارا به ساختمان سفارت ایران حمله کرد و قوانین بین‌المللی و کنوانسیون وین در خصوص روابط دیپلماتیک را به‌شدت نقض کرد، چه رسد به کشتار بی‌رویه مردم بی‌گناه غزه. با این حال، در مقابل عبور اسرائیل از خط قرمز، ایالات متحده و سایر کشورهای غربی سکوت مشکوک خود را حفظ کرده‌اند؛ آنها با محکوم کردن شدید اقدامات ایران، دنیا را به وضوح متوجه استانداردهای دوگانه خود کردند.

وانگ یی در گفتگوی تلفنی با «فیصل بن فرحان» همتای عربستانی خود گفت که وضعیت فعلی با انتخاب بین وخامت یا بازگشت به حالت عادی روبرو است. چین از تاکید عربستان سعودی بر حل مسائل از راه دیپلماتیک قدردانی می‌کند. چین مایل به همکاری با عربستان سعودی برای جلوگیری از تشدید بیشتر درگیری است. فیصل بن فرحان نیز اظهار کرد که عربستان سعودی و چین مواضع یکسانی در قبال وضعیت کنونی خاورمیانه دارند. هر دو کشور طرفدار حل اختلافات از طریق گفتگو و متعهد به حفظ صلح و ثبات در خاورمیانه هستند. عربستان سعودی انتظار دارد که چین نقشی فعال و مهم در این زمینه ایفا کند.

در جریان گفتگوی تلفنی وزرای خارجه سه کشور، هر سه طرف بر این باور بودند که وضعیت کنونی آخرین جلوه از تشدید درگیری‌ها در نوار غزه است و اولویت اصلی دستیابی هرچه زودتر به آتش بس و پایان جنگ در غزه است.

ایران و عربستان سعودی از نقش فعال و مهم چین در این زمینه حمایت می‌کنند و مایل به تقویت ارتباطات و هماهنگی با چین برای ترویج آتش بس فوری و بدون قید و شرط در غزه و ترویج مشترک راه حل جامع، عادلانه و پایدار برای مسئله فلسطین هستند.

شایان ذکر است، حدود یک سال پیش وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی با میانجیگری چین، بیانیه مشترکی را در پکن امضا کردند و از احیای روابط دیپلماتیک که به مدت هفت سال به حالت تعلیق درآمده بود، خبر دادند. از آن به بعد، آشتی ایران و عربستان سعودی باعث وزش «نسیم قوی صلح» در سراسر خاورمیانه شده است. با این حال، بروز ناگهانی جنگ غزه و گسترش خطرات آن  به خارج، روند آشتی خاورمیانه را مجبور به فشار دادن «دکمه مکث» کرد و این برخلاف منافع اساسی کشورها و مردم منطقه است و با انتظارات عمومی جامعه بین‌المللی همخوانی ندارد.

ایران و عربستان سعودی از قدرت‌های بزرگ خاورمیانه هستند و نقشی محوری در حفظ صلح و ثبات منطقه ایفا می‌کنند. چین همواره به انصاف و عدالت پایبند بوده و همواره متعهد به ترویج صلح و گفتگو بوده است. وزن چین به عنوان یک قدرت بزرگ و مسئولیت پذیری آن باعث جلب اعتماد کشورهای منطقه شده است.  تقویت ارتباطات و همکاری نزدیک بین چین، ایران و عربستان سعودی می‌تواند کمک بیشتری به صلح و توسعه در خاورمیانه انجام دهد.