ایزوتیازولین چیست؟

ایزوتیازولینون نوعی بایوساید (گندزدا) است که معمولاً برای از بین بردن و کنترل قارچ‌ها، کپک‌ها، باکتری‌ها و میکروب‌ها استفاده می‌شود. این ترکیب به عنوان ماده نگهدارنده در صنایع مختلف آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد و به عنوان عامل باکتری‌استاتیک (مهارکننده باکتری) و قارچ‌استاتیک (ضد قارچ) و جلبک در صنعت تصفیه آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ایزوتیازولینون یک هتروسیکل است که در مقایسه با بسیاری دیگر از هتروسیکل‌های ساده، نسبتاً جدید است و برای اولین بار در دهه ۱۹۶۰ کشف شده است.

فروش ایزوتیازولینون

ایزوتیازولینون یا ایزوتیازولین با فرمول شیمیایی C₃H₃NOS، یک ترکیب بایوساید کاملاً محلول در آب است. این ماده به صورت مایع شفاف بی‌رنگ تا زرد روشن دیده می‌شود. ایزوتیازولینون میکس، که شامل متیل ایزوتیازولینون و کلرو متیل ایزوتیازولینون (MCI/MI) با نسبت ۳:۱ است، به کیتون نیز معروف بوده و کاربرد گسترده‌ای در صنایع آرایشی دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که این ماده بر اعصاب بدن انسان بی‌اثر است و هیچ‌گونه عوارض جانبی ندارد.

با توجه به توانایی شکستن پیوندهای بین باکتری‌ها و جلبک‌ها، ایزوتیازولینون خاصیت ضد میکروبی دارد. این بایوساید ترکیبی ضد باکتری و ضد قارچ است که بر علیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی، مخمرها و قارچ‌ها فعال است. ایزوتیازولینون در شوینده‌هایی مانند شامپو استفاده می‌شود، زیرا می‌تواند محصولات را از آلودگی به باکتری‌هایی که می‌توانند به سلامتی آسیب بزنند، محافظت کند.

این ترکیب به تنهایی استفاده نمی‌شود اما مشتقات آن به عنوان بایوساید کاربردهای گسترده‌ای دارند. برخی از مشتقات اصلی ایزوتیازولینون شامل موارد زیر می‌شوند:

• کلرو متیل ایزوتیازولینون (CMIT یا CMI)
• متیل ایزوتیازولینون (MIT یا MI)
• بنز ایزوتیازولینون (BIT)
• اکتیل ایزوتیازولینون (OIT یا OI)
• دی کلرو اکتیل ایزوتیازولینون (DCOIT یا DCOI)
• بوتیل بنز ایزوتیازولینون (BBIT)

این ترکیبات در صنایع مختلف به عنوان نگهدارنده و ضدعفونی‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرند و نقش مهمی در حفظ کیفیت و ایمنی محصولات ایفا می‌کنند.

عوامل تأثیرگذار در پایداری ایزوتیازولینون

مطالعات نشان داده‌اند که ایزوتیازولینون در گستره وسیعی از pH و دما کاربرد دارد. با این حال، پایداری این ترکیبات تحت تأثیر افزایش دما و قلیائیت کاهش می‌یابد و سریع‌تر تجزیه می‌شوند. در مقابل، در شرایط اسیدی پایداری بیشتری دارند.

تولید یا سنتز ایزوتیازولینون

ایزوتیازولینون ترکیبی است که از برهم‌کنش موادی مانند متیل ایزوتیازولینون و متیل کلرو ایزوتیازولینون تولید می‌شود. این ترکیب در مقیاس صنعتی عمدتاً از طریق بسته شدن حلقه مشتقات 3-مرکاپتو پروپان آمید یا از طریق اسید اکریلیک تولید می‌شود.

روش‌های تولید ایزوتیازولینون شامل موارد زیر است:

1.

• این فرآیند شامل تبدیل گروه تیول آمید به یک گونه واکنش‌دهنده است که از طریق نیتروژن مرکزی تحت حمله نوکلئوفیلی قرار می‌گیرد.
• به طور معمول، کلرزنی یا اکسیداسیون 3-سولفانیل پروپان آمید به گونه‌های دی‌سولفید مربوطه انجام می‌شود که طی این واکنش، حلقه میانی ایزوتیازولینون اکسید می‌شود تا محصول مورد نظر به دست آید.

2.

• این روش یکی دیگر از فرآیندهای سنتز ایزوتیازولینون است که طی آن تیوسیانات به پروپارژیل آمیدها اضافه می‌شود.

این روش‌های تولید، نقش مهمی در به دست آوردن ایزوتیازولینون با خلوص و کیفیت بالا دارند که در صنایع مختلف از جمله صنایع آرایشی و بهداشتی کاربردهای گسترده‌ای دارد.

درصد مصرف ایزوتیازولینون

استفاده ایمن از متیل ایزوتیازولینون در محصولات آرایشی و بهداشتی به میزان حداکثر 100ppm (معادل 0.01 درصد) توصیه شده است. این مقدار توسط مرکز بررسی مواد اولیه آرایشی آمریکا (CIR) تایید شده و غیر خطرزا شناخته شده است. در این دوز، متیل ایزوتیازولینون برای بدن انسان و پوست حساسیت ایجاد نمی‌کند و عوارض جانبی یا تأثیر مخربی بر اعصاب ندارد. اما مصرف غیر مجاز و بیش از حد این ماده می‌تواند منجر به حساسیت و واکنش‌های آلرژیک شود. افرادی که به این ترکیب حساسیت دارند، باید ترکیبات محصولات را قبل از مصرف بررسی کرده و در صورت وجود متیل ایزوتیازولینون از مصرف آن محصول خودداری کنند.

برای مخلوط ایزوتیازولینون (MCI/MI) با نسبت 3:1، حداکثر مصرف مجاز به ترتیب زیر است:

• در صنعت شوینده‌ها (مانند شامپوها و ژل‌های شستشو): حداکثر 15ppm (یا 0.0015 درصد)
• در محصولات غیر شوینده (مانند محصولات آرایشی و بهداشتی و کرم‌های بدن): حداکثر 7.5ppm

کاربردهای ایزوتیازولینون

1. تصفیه آب:

• ایزوتیازولینون به دلیل خاصیت ضد میکروبی خود می‌تواند در تصفیه آب استفاده شود. مشتقات آن مانند کلرو متیل ایزوتیازولینون (CMIT) و متیل ایزوتیازولینون (MIT) برای این منظور کاربرد دارند.

2. نگهدارنده در محصولات آرایشی و بهداشتی:

• ایزوتیازولینون به عنوان افزودنی در محصولات مراقبت شخصی (مانند ضد آفتاب، لوسیون دست و بدن و مرطوب‌کننده‌ها) استفاده می‌شود تا از خراب شدن محصول جلوگیری کند.

3. جایگزین مناسب برای فرمالین:

• به عنوان کنترل‌کننده رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها در آب و فاضلاب (سیستم‌های آب خنک‌کننده و برج‌های خنک‌کننده)، مخازن ذخیره سوخت، و افزایش طول عمر محصولات در صنایع چوبی.

4. کاربردهای صنعتی دیگر:

• میدان‌های نفتی، صنایع کاغذسازی، پردازش چرم، آفت‌کش‌ها، تولید مواد شوینده و دترجنت (مایعات ظرفشویی و دستشویی، صابون مایع، شامپوها، پاک‌کننده‌های خانگی).
• صنعت داروسازی به عنوان مهارکننده پروتئینازها برای درمان اضطراب و افسردگی.
• فلزکاری، مصالح ساختمانی (چسب، رنگ و رزین)، سیستم‌های استخراج روغن، تولید امولسیون پلی اکریلات برای رنگ‌ها، مواد شیمیایی زراعی.
• ضد عفونی‌کننده‌های لوازم پزشکی، لاستیک‌های بوتادین، سیستم‌های تهویه هوا، جوهرهای پرینتر، پلی وینیل الکل، صنایع کود، دستگاه‌های RO و سیستم‌های فیلتراسیون غشایی.
• صنعت تولید رنگ‌های پایه آبی، صنایع نفت و پتروشیمی، ترکیب لاتکس.

5. استفاده در شامپوها:

• به دلیل محیط مرطوب حمام که باعث رشد باکتری‌ها می‌شود، ایزوتیازولینون به عنوان ترکیب ضد باکتری و ضد قارچ در شامپوها استفاده می‌شود. این ترکیبات علیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی عمل می‌کنند و از آلودگی محصولات به باکتری‌ها جلوگیری می‌کنند.

مزایای ایزوتیازولینون

1. نگهدارنده در صنعت شوینده و سایر صنایع:

• ایزوتیازولینون به عنوان نگهدارنده در محصولات شوینده و سایر صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2. جایگزین مناسب برای فرمالدهید:

• ایزوتیازولینون جایگزینی ایمن برای فرمالدهید، ماده‌ای با سرطان‌زایی بالا، در محصولات شوینده است.

3. غیر سمی بودن و کیفیت بالا:

• این ترکیب به دلیل غیر سمی بودن و کیفیت بالایش در مقایسه با سایر مواد نگهدارنده مورد توجه قرار گرفته است.

4. پایه آبی بودن:

• ایزوتیازولینون ماده‌ای پایه آبی است که باعث می‌شود در آب به خوبی حل شود و استفاده از آن در محصولات مختلف آسان‌تر باشد.

5. عدم ایجاد کف:

• این ماده کف ایجاد نمی‌کند، که می‌تواند در فرآیندهای تولیدی که کف نامطلوب است، مزیتی بزرگ باشد.

6. قابلیت تجزیه:

• ایزوتیازولینون قابل تجزیه است و به محیط زیست آسیب نمی‌زند.

7. سازگاری با مواد شیمیایی دیگر:

• این ترکیب با سایر مواد شیمیایی، از جمله سورفکتانت‌های غیر یونی، سازگار است.

8. خاصیت ضد میکروبی، باکتری‌کشی و قارچ‌کشی:

• ایزوتیازولینون خاصیت ضد میکروبی، باکتری‌کشی و قارچ‌کشی دارد که به حفظ بهداشت و جلوگیری از رشد میکروب‌ها کمک می‌کند.

9. گندزدایی در آب و فاضلاب:

• این ماده به عنوان گندزدا در آب و فاضلاب استفاده می‌شود و به بهبود کیفیت آب کمک می‌کند.

10. غیر اکسیدکنندگی: 

ایزوتیازولینون خاصیت غیر اکسیدکنندگی دارد که باعث می‌شود در بسیاری از فرآیندها بدون ایجاد آسیب استفاده شود.

11. بازدهی مناسب در بازه گسترده pH: 

این ماده در یک بازه گسترده pH عملکرد مؤثری دارد، که استفاده از آن را در شرایط مختلف تسهیل می‌کند.

12. قابلیت حلالیت بالا و دیسپرس شدن سریع:

- ایزوتیازولینون دارای قابلیت حلالیت بالا است و به سرعت در آب سرد دیسپرس می‌شود، که برای بسیاری از کاربردهای صنعتی مفید است.

این مزایا باعث شده‌اند که ایزوتیازولینون به عنوان یک ماده نگهدارنده و ضد میکروب پرکاربرد در صنایع مختلف شناخته شود.