سرنوشت بورس بعد از انتخابات
شمارش معکوس برای رفتارهای هیجانی بورس
معاملات دیروز بازار سهام با تشکیل صف فروش پایان یافت. در این روز به‌رغم صعود شاخص‌‌‌های سهامی اما سهامداران ترجیح دادند سهام خود را نقد کنند تا اگر بعد از تعیین‌تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری، بازار واکنش هیجانی نشان داد با زیان کمتری مواجه شوند.
با توجه به اینکه بازارهای مالی در واکنش به رخدادهای مهم رفتاری غیر‌قابل پیش‌بینی از خود نشان می‌دهند، تعیین‌تکلیف انتخابات می‌‌‌تواند بازارها را به نمایش هیجانی و رفتارهای دستهجمعی وادار کند. از سوی دیگر به دلیل سناریوهای مختلف انتخاباتی و رویکرد متفاوت دو کاندیدای راه‌یافته به دور دوم انتخابات در خصوص مسائل اقتصادی، امکان بروز رفتارهای آنی وجود دارد. تجربه نشان می‌دهد که بروز این رفتارها آفت بورس تهران در مقاطع مختلف بوده است. هم در مواجهه با رشد‌‌‌های پرشتاب و هم در نزول‌‌‌های سنگین، سهامداران کم‌تجربه در جرگه گروه‌‌‌هایی قرار داشتند که بدون تحلیل و ارزیابی موقعیت، رفتارهای دستهجمعی نشان دادند.
بورس تهران در سال‌های قبل بارها شاهد این‌گونه رفتارها در شرایط حساس سیاسی کشور از قبیل تهدیدهای جنگی و رفت‌وآمدهای برجامی بوده و صفوف فروش سهام در این مقطع داستان ناآشنایی برای این بازار نیست. یکی از موضوعاتی که در رفتارهای هیجانی مشاهده می‌شود، آن است که عموما همان افرادی که سهام بدون تحلیل سهم خریدند، در بزنگاه‌‌‌های خاص دقیقا مجددا اقدام به فروش سهام بدون تحلیل جدی کرده‌‌‌اند. از این‌رو به نظر می‌رسد در هفته‌‌‌آینده و بعد از مشخص شدن سکاندار ریاست‌جمهوری، شاهد واکنش اهالی بازار سرمایه باشیم. اما براساس تجربیات قبل احتمالا واکنش‌‌‌های شدید مقطعی کوتاه‌مدت خواهد بود. در این میان برخی از تحلیلگران بر این باورند که واکنش سهامداران در این دوره از انتخابات از یک منظر مهم تفاوت‌‌‌هایی با شرایط اضطراری گذشته دارد. با توجه به اینکه هریک از طرفین انتخاباتی با تفکرات گوناگونی در خصوص وضعیت اقتصادی پا به میدان رقابت گذاشتند، این واکنش‌‌‌ها می‌‌‌تواند از شدت بیشتری برخوردار باشد؛ کمااینکه ممکن است زمان بیشتری را نیز در بر بگیرد. این موضوع سبب شده است تا سهامداران خرد از هفته‌‌‌های قبل دست به ماشه فروش ببرند.
از این‌رو به دلیل متاثر بودن بازارسرمایه از فضای انتخاباتی، سهامداران با ابهامات گوناگونی مواجه هستند. همان‌طور که در حال حاضر نیز مشاهده می‌کنیم، افزایش ریسک‌‌‌های سیستماتیک در سه‌روز مانده تا پایان دور دوم رای‌گیری و همزمان با آن اظهارات مختلف دونامزد در خصوص اقتصاد کشور در روزهای اخیر تاثیر خود را بر بازار ارز و طلا گذاشته است و قیمت‌ها در این بازارها دوباره صعودی شده‌اند. روزهای ناکامی در بازار سرمایه همچنان ادامه دارد؛ به همین دلیل هم شاهد بهبود ارزش معاملات در این بازار نیستیم. سرمایه‌گذاران همچنان درگیر ناپایداری در اعتماد به مسیر پیش‌روی بازار سرمایه هستند. این شرایط از آن جهت حساسیت سرمایه‌گذاران بازار را دوچندان می‌کند که ابهامات سیاسی بیش از آنچه انتظار می‌‌‌رفت طولانی شده و بسیاری از بازارها و سرمایه‌گذاران آنها را دلسرد کرده است. بنابراین می‌‌‌توان گفت که با مشخص‌‌‌شدن سرنوشت ریاست‌جمهوری شرایط متفاوتی در انتظار صنایع بورسی خواهد بود.
