پزشکیان باری بر دوش اسرائیل خواهد بود

راز زیمیت پژوهشگر اسرائیلی در پایگاه اینترنتی اندیشکده شورای آتلانتیک نوشت: نامه حمایت رئیس جمهور منتخب ایران، مسعود پزشکیان از سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان در روز 8 جولای از سوی دولت اسرائیل به عنوان تاکید مجددی بر این اعتقاد راسخ آنها تفسیر شده که انتخاب یک رئیس جمهور اصلاح طلب منجر به تغییری در رفتار جمهوری اسلامی نخواهد شد. پزشکیان در پاسخ به پیام تبریک نصرالله قول داد که به حمایت از محور مقاومت ادامه دهد.

در ادامه این مطلب آمده است: پزشکیان در این نامه آورده است: «جمهوری اسلامی ایران همواره از مقاومت مردمی در منطقه علیه رژیم نامشروع صهیونیستی حمایت کرده است...حمایت از مقاومت ریشه در سیاست های بنیادین جمهوری اسلامی ایران دارد و با قدرت ادامه خواهد یافت.»

در واکنش به این اظهارات یک محقق اسرائیلی در حساب شبکه ایکس خود نوشت: «اگر کسی اینجا این خیال را داشت که رئیس جمهور جدید پزشکیان تغییری در سیاست پیکارجویانه رژیم ایران مبنی بر تلاش برای نابودی اسرائیل ایجاد خواهد کرد، این نامه برای اوست.»

هرچند واکنش اسرائیلی ها به انتخاب پزشکیان به شکل قابل درکی بدبینانه بوده، اما واکنش جهانی ممکن است متفاوت باشد. جامعه بین المللی به ویژه غرب با توجه به ناامیدی از رفتار ایران در دوره روسای جمهور عملگرای قبلی هیچ عجله ای برای اعتماد و خوش بینی به رئیس جمهور جدید ندارد. برای مثال برنامه های هسته ای و موشکی ایران در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی (2005-1997) شاهد رشد قابل توجهی بود. ایران در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی نیز حمایت ها از شبکه منطقه ای گروه های نیابتی خود را گسترش داد.

انتصاب احتمالی سید عباس عراقچی به سمت وزیر امور خارجه دولت جدید امیدواری هایی را در زمینه تعاملات دیپلماتیک ایران با غرب برای یافتن راه حلی سیاسی برای پرونده هسته ای و حتی تنش رو به تشدید بین ایران و ایالات متحده در منطقه ایجاد کرده است. از سوی دیگر، انتخاب سعید جلیلی افراطی ترین کاندیدای انتخابات به عنوان رئیس جمهور می توانست به اسرائیل برای متقاعد کردن جامعه بین المللی به اینکه تعامل با ایران هیچ فایده ای ندارد و فشارهای بیشتری باید به جمهوری اسلامی وارد شود کمک نماید.

در واقع بسیار نامحتمل است که رئیس جمهوری جدید توان یا اراده تغییر رفتار ایران در قبال اسرائیل یا حمایت از شبکه نیروهای نیابتی منطقه ای تهران را داشته باشد.

در طی حدود سه دهه گذشته روشن شده که روسای جمهور ایران چه اصلاح طلب و چه عملگرا ظرفیت محدودی برای تغییر سیاست ایران در زمینه مسائل مربوط به امنیت ملی دارند. به علاوه، تقابل بین دو کشور شدت بیشتری گرفته است. پیشرفت برنامه هسته ای ایران، توسعه تسلیحات پیشرفته ای نظیر موشک های دوربرد و پهپادها، مشارکت منطقه ای رو به گسترش این کشور و ادامه حمایت ها از سازمان های نظامی از جمله حزب الله، حماس و جهاد اسلامی همگی تهدیدی استراتژیک برای امنیت ملی اسرائیل تلقی می شود.

روسای جمهور تندرو در ایران که به صورت علنی خواستار نابودی اسرائیل بودند دارایی اسرائیل بوده اند. در عوض روسای جمهور عملگراتر و تغییرات ایجاد شده توسط آنها باری بر دوش تل اویو بوده اند، زیرا می توانند متقاعد نمودن بقیه جهان برای پیوستن به کارزار ضد ایران و اجتناب از پیشبرد دیپلماسی با تهران را دشوارتر سازند.

بنابراین تعجبی ندارد که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل بلافاصله پس از انتخاب حسن روحانی در تابستان سال 2013 انتخاب او را تقبیح کرد. وی در سخنرانی خود در صحن مجمع عمومی سازمان ملل در پاییز سال 2013 گفت: «روحانی مثل احمدی نژاد به نظر نمی رسد اما وقتی پای برنامه تسلیحات هسته ای ایران به میان می آید، تنها تفاوت بین آنها در این است که احمدی نژاد گرگی در لباس گرگ بود اما روحانی گرگی است در لباس میش.»

انتخاب پزشکیان در زمانی اتفاق می افتد که نگرانی اسرائیل درباره ایران شدت بیشتری گرفته است. آویگدور لیبرمن عضو کنست اسرائیل در ماه ژوئن اظهار داشت ایران قصد دارد در طی دو سال آینده یک هولوکاست برای اسرائیل رقم بزند.

مقام های ارشد ایرانی نیز اخیرا اظهار داشته اند که پایان اسرائیل نزدیک است و این اظهارات نگرانی اسرائیل در باره مقاصد ایران را دوچندان کرده است.

رهبری ایران آیت الله خامنه ای در ماه جاری میلادی گفت، عملیات 7 اکتبر ضربه ای اساسی به رژیم صهیونیستی وارد کرد که قابل ترمیم نیست. وی همچنین در دیدار با رهبر حماس گفت: «وعده الهی برای حذف موجودیت اسرائیل محقق خواهد شد و ما روزی را که فلسطین از بحر تا نهر برخیزد را خواهیم دید.»

این اظهارات در اسرائیل به عنوان تغییر در طرز فکر رهبران ایران و نشانه ای احتمالی از این موضوع تعبیر شده است که رهبری ایران معتقد است جنگ فعلی در غزه و تضعیف اسرائیل شرایط را برای محقق ساختن چشم انداز ایدئولوژیک نابودی اسرائیل فراهم کرده است.

جهان ممکن است مایل به دادن شانسی به رئیس جمهور بعدی باشد اما اسرائیل احتمالا نگران احتمال نیاز به رویارویی تنها با تهدید ایران است.