چرا این روزها، دلار پایین تر نمی‌آید؟

فعالان بازار بر این باور بودند که با تاکید طرفین مذاکرات بر رسیدن به توافق، روند نزولی دلار تداوم دارد. چنان که در آستانه دور دوم مذاکرات در ایتالیا، دلار پس از مدت‌ها وارد کانال ۷۰ هزار تومان شد.

با این حال، شواهد میدانی حکایت از مقاومت بازارساز در برابر کاهش بیشتر قیمت‌ها داشت. باوجود افت محسوس دلار آزاد، نرخ ارز در مرکز مبادله و بازار تجاری تغییر محسوسی نکرد.

یکی از صرافان باسابقه تصریح کرد: «تا زمانی که بازارساز و مرکز مبادله اراده‌ای برای کاهش معنادار نرخ رسمی ارز نداشته باشند، نباید انتظار ریزش ادامه‌دار دلار آزاد را داشت. به نظر می‌رسد حفظ فاصله قیمتی بیش از ۱۰ هزار تومان بین بازار آزاد و مرکز مبادله، هدفگذاری شده است.»

بازارساز مانع ریزش نرخ دلار؟!

این الگو در دور سوم مذاکرات در عمان نیز تکرار شد. جایی که وزیر امور خارجه ایران از فضای مثبت و اراده طرفین خبر داد، اما این سیگنال مثبت هم نتوانست بر اراده بازارساز غلبه کند و دلار به مسیر نزولی بازگردد.

هرچند همزمان با مذاکرات، انفجار بندر شهید رجایی، شوک روانی به جامعه وارد کرد، اما این حادثه به لحاظ فنی توجیهی برای رشد نرخ ارز محسوب نمی‌شود. بازارساز می‌توانست با مدیریت مناسب، مسیر کاهشی دلار را تقویت کند، اما ظاهراً چنین عزمی وجود نداشت.

این پرسش جدی مطرح است که چرا هرگاه دلار در بازار آزاد رو به کاهش می‌رود، مرکز مبادله و بازارساز به کندی و با بی‌میلی به کاهش قیمت‌ها واکنش نشان می‌دهند؟

اکنون که دور چهارم مذاکرات در پیش است، انتظار می‌رود بازارساز با رویکردی همسو با منافع ملی، به تقویت ریال و کاهش نرخ دلار اهتمام ورزد؛ نه صرفاً دنبال منافع نهادهای ذی‌نفع باشد.

برخی کارشناسان معتقدند حفظ شکاف قیمتی بین دلار آزاد و دلار رسمی، برای گروهی جذابیت‌های مالی دارد. با این حال آنچه ضرورت دارد، شفافیت بازارساز و تلاش واقعی برای مهار نرخ ارز و افزایش ارزش پول ملی است؛ ضرورتی که امروز بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.