راهی برای همراه شدن «کشورهای وارث تمدن ایرانی»
۱۳ سال پیش برای نخستین بار پیشنهاد تشکیل اتحادیه منطقهای «کشورهای وارث تمدن ایرانی» مطرح شد، زمانی که درخواست ایران برای عضویت ناظر در اتحادیه عرب را مطرح کرده بود.
به گزارش ایسنا، حالا چند سالی است که این اتحادیه در قالب یک کمپین فعالیت میکند و در تلاش است تا کشورهای وارث تمدن ایرانی شامل ایران، افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان، گرجستان و ارمنستان که هزاران سال تاریخ مشترک با یکدیگر دارند و در واقع «ایران فرهنگی» را شامل میشوند، در برگیرد.
حسین رمضانی خردمردی، مدیر کمپین «اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی» در این زمینه به ایسنا میگوید: این طرح را نخستینبار و همزمان با درخواست دولت وقت در سال ۸۲ که درخواست داده بود ایران به عضویت ناظر بر اتحادیه عرب درآید، مطرح کردیم چون معتقدیم ایران پتانسیلهای خوبی در منطقه دارد و ایجاد این کمپین میتواند اقتضائات خوبی نسبت به همگرایی بودن ما با منطقه داشته باشد.
او «اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی» را طرحی با رویکرد همگرایی منطقهای میداند و بیان میکند: این کمپین برای ایجاد نوعی همگرایی فرهنگی، هویتی و اقتصادی بین ملتهایی که در تاریخ پر فراز و نشیب فلات ایران، در کنار هم زیستهاند و از عناصر فرهنگی و تمدنی مشترکی (مانند نوروز، زبان پارسی و شخصیتهای تاریخی) بهره میبرند، طراحی شد.
وی تشکیل اتحادیهای منطقهای میان ایران و ده کشور دیگر و همکاریهای گسترده فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان آنها را عاملی همسو با رویکرد همگرایی نوین منطقهای در نظام بین الملل، پیشرفت و توسعه جمعی مردم این کشورها میداند و اظهار میکند: مردم این کشورها در تاریخ پر فراز و نشیب منطقه، هزاران سال با هم زیستهاند و در سایه برخورداری از عناصر فرهنگی و تمدنی مشترک، بحثهای اقتصادی و فرهنگی تمدن بشری را در شرایط با هم بودن تجربه کردهاند.
رمضانی ادامه میدهد: در سال ۸۲ نخست این طرح را مطرح کردیم، پس از آن سعی کردیم در فرصتهای متقضی این ایده را که به شکل پیشنهاد مطرح شده بود برای مردم ایران و سپس ۱۱ کشور وارث تمدن ایرانی معرفی و توسعه دهیم.
او هدف نهایی از ایجاد این کمپین را تشکیل یک اتحادیه متحد میداند و میگوید: از طریق دیپلماسی عمومی و مردمی میتوانیم به این امر برسیم. ممکن است اگر یک شخصیت سیاسی تصمیم به انجام این کار میگرفت آن سریعتر به نتیجه برسد اما چون این کمپین مردمی است زمان بیشتری برای تکمیل شدن نیاز دارد.
وی با بیان اینکه برای ایجاد این کمپین باید تعداد قابل توجهی از افراد یعنی بیش از ۵۰ هزار نفر به عضویت آن درآیند تا بتوان به نتیجه رسید، میگوید: هر ایرانی مانند رئیس جمهور، وزیر، تاجر یا حتی یک شهروند ساده یا گردشگر اگر توجهاش به کشورهای میراثدار تمدن ایرانی باشد در نهایت میتواند به نفع ایران کار کند.
به گفتهی مدیر کمپین «اتحادیه کشورهای وارث تمدن ایرانی»، این کمپین تلاش میکند تمامیت ارضی و استقلال خود را حفظ و اتحادیه در قالب منطقهای عمل کند.
او در پاسخ به این پرسش که این اتحادیه چه کمکی برای جلوگیری از ثبت میراث و آیینهای ایرانی توسط کشورهای جدید و منطقه میتواند کند، ادامه میدهد: این مورد جزء مواردی است که حساسیت زیادی نسبت به آن نداریم چون معتقدیم باید یک درک بالاتر از فرهنگ تمدن ایرانی داشته باشیم تا چنین موضوعاتی رخ ندهند.
وی اضافه میکند: ثبت کردن این نوع آیینها توسط کشورهای دیگر در شرایطی رخ میدهد که ما خود همکاری در آن نداشته باشیم. معتقدم اگر این اتحادیه تشکیل میشد کشورهای عضو اتحادیه همه با هم به سمت ثبت در فهرست میراث جهانی میرفتیم.
رمضانی در توضیح ضرورت تشکیل اتحادیه نیز اظهار میکند: قطعا همکاریهای فرهنگی در زمینه ثبت میراث فرهنگی ساماندهی میشود. در این قالب هیچ کس مشکلی ندارد. مشکل این است که ایران فرهنگی را به رسمیت نشناختهایم و آن را در کشورهای دیگر که خارج از مرزهای ایران است محق نمیدانیم اما اگر نگاه اتحادیه را در نظر بگیریم این است که کشورهای دیگر هم میتوانند چنین آیینهایی را به نام خود ثبت کنند.
او با تأکید بر اینکه میراث فرهنگی در چارچوب مرزهای سیاسی نمیگنجد، میافزاید: موظفیم ایران فرهنگی را معرفی و تمدن ایران را به عنوان تمدنی یکپارچه و مستمر تاریخی به عموم مردم منتقل کنیم.
وی تلاش کشورهایی مانند امارات برای به نام زدن بادگیر در ایران را رخوت مسئولان میراث فرهنگی در این زمینه میداند و میگوید: در مواردی مانند خلیج فارس با تشکیل اتحادیه بهتر میتوانیم از نام این منطقه ایرانی دفاع کنیم. اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس بیشترین بحثها را علیه ایران با تشکیل جلسات مختلف مطرح میکنند هر چند معتقدیم خلیج فارس میراث در انحصار ایران نیست و کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان نیز از این میراث سهم دارند. مردم ازبکستان نیز که در تشکیل و اعتلای فرهنگ و تمدن ایرانی سهیم هستند.
او درباره تلاشهایی که مسئولان این کمپین برای معرفی به دولت انجام دادند، نیز اظهار میکند: در دولت نهم و دهم تلاشهایی کردیم اما مکاتبات رسمی به هیچ نتیجهای نرسید. بنابراین سعی کردیم با کمک مردم وارد شویم و رویکرد را عوض کنیم پس با مردم ارتباط گرفتیم.
منبع: ایسنا
10