وضعیت ادبیات‌مان بحرانی است اما امیدوارکننده

این مترجم و منتقد ادبی پیشکسوت درباره وضعیت کنونی ادبیات در کشورمان اظهار کرد: وضعیت ادبیات ما در حال حاضر مانند وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور بحرانی است؛ یعنی نظم قدیم از دست رفته و نظم جدید نیامده است. همه‌جا صحبت از گرانی، محاصره اقتصادی، فساد و رشوه‌خواری است و این موضوع بسیار عادی شده است؛ حتی کودک دبستانی از این حرف‌ها می‌زند. من به این مسائل کاری ندارم، زیرا در حدود صلاحیت من نیست؛ نه متخصص اقتصادم و نه متخصص سیاست. آن‌چه من می‌بینم این است که ما در مواجهه با مدرنیته و تمدن جدید نمی‌دانیم چه کنیم. تلاقی جامعه سنتی با جامعه مدرن یک تلاقی منطقی نیست و بیشتر احساساتی است.

او سپس افزود: در عین حال یکی از چیزهای عجیبی که پیش آمده و شاید این موضوع به دلیل سابقه طولانی شعر و ادبیات در ایران است، این است که جوانان ما، البته نه آن‌هایی که در داخل تبلیغات دولتی و یا سیاست هستند، بلکه آن‌هایی که اهل ادبیاتند، کارهای درخشانی دارند. وقتی اشعار، نمایشنامه‌ها و رمان‌های این جوانان را می‌خوانم که همگی به شیوه جدید نوشته می‌شود و تعدادشان هم کم نیست، خیلی امیدوار می‌شوم که در آینده هم در شعر شخصیت‌های بارزی مانند سیلویا پلات داشته باشیم. در دو کتاب «شعر» و «نقد شعر» تا جایی که توانسته‌ام سعی کرده‌ام آثار نویسندگان و شاعران جدید را که بیشتر هم از بانوان هستند، نشان و توضیح بدهم.

عبدالعلی دستغیب همچنین درباره شرایط و وضعیت جسمانی‌اش گفت: من سنم بالاست، به همین دلیل قادر نیستم فعالیت جسمی و فکری زیادی داشته باشم و غالبا دچار ضعف جسمانی هستم. در عین حال در چند سال اخیر چند اثر به وجود آورده‌ام و تعدادی مقاله و مصاحبه در زمینه نقد ادبی، فلسفه و مسائل مربوط به ادبیات منتشر کرده‌ام، از جمله با صمد مهماندوست درباره شاعران بزرگ ایران از جمله فردوسی، سعدی، نظامی گنجوی، مولوی، حافظ، خیام و عبید زاکانی مصاحبه و آن‌ها را با روش نقد مدرن تجزیه و تحلیل کرده‌ام. ما به کار ادامه دادیم و هفت تن از شاعران مهم و معتبر زبان فارسی معاصر را هم به همان سبک و روش تجزیه تحلیل کردم. البته من آن‌ها را به صورت شفاهی بیان می‌کردم و بعد تدوین شد. هفت شاعر معاصر هم عبارتند از نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، نادر نادرپور، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد و نصرت رحمانی؛ به نظرم این هفت نفر از شاعران صاحب سبک و مستقلی هستند که اهمیت و اعتبار ادبی دارند. نام این کتاب را هم «خوشه پروین» گذاشته‌ام.

او در ادامه بیان کرد: حدود یک‌سال هم با علاقه‌مندان فلسفه درباره فلسفه صحبت کردیم که آن‌ها هم تدوین شده و قرار است در یکی‌ دو ماه آینده با نام «گفتارهای فلسفی» چاپ شود. این کتاب درباره فلسفه‌های اروپایی به شیوه جدید و امروزی است. همچنین تعدادی مقاله درباره شاعران جدید نوشته بودم که در روزنامه‌های تهران و شیراز چاپ شده بود، این‌ها را هم تدوین کرده‌ام که به دو کتاب تبدیل شد؛ کتاب‌های «شعر» و «نقد شعر» که مکمل هم هستند و قرار است حوزه هنری شیراز آن‌ها را چاپ کند. کتاب دیگری هم با عنوان «خوانش انتقادی» دارم که درباره فلسفه ژیل دُلوز - فیلسوف فرانسوی - است که قول‌ داده‌اند زمستان چاپ شود. همچنین یکی از دوستان بر روی کتاب دیگرم که شامل سه نمایشنامه از یوهان آگوست استریندبرگ - نمایشنامه‌نویس سوئدی - است، سرمایه‌گذاری کرده و قرار است چاپ شود. اگر فراغت و فرصتی هم فراهم باشد و حالم هم خوب باشد به انجمن‌های ادبی شیراز می‌روم و ربع‌ساعتی برای شاعران و نویسندگان صحبت می‌کنم.

عبدالعلی دستغیب در پایان به جوانان توصیه کرد که ایران و ادبیات ایران را فراموش نکنند.

منبع: ایسنا

10