چقدر تعطیلی مدارس در کاهش آلودگی هوا تأثیر دارد؟
این روزها دوباره بحث آلودگی هوا به‌علت افزایش غلظت آلاینده‌ها در صدر خبرها قرار گرفته است. موضوعی که با مطرح شدنش کمیته اضطرار تشکیل می‌شود و اولین راهکار این کمیته هم تعطیلی مدارس کشور است.
آن‌طور که مسئولان آموزش و پرورش می‌گویند از سال 91 تا حالا در دو ماهی که هوا آلوده بوده است (آذر و دی ماه) 30 روز مدارس کشور تعطیل شده است. بر اساس آماری که مسئولان وزارت آموزش و پرورش داده‌اند، هر روز تعطیلی آموزشی هزینه‌ای معادل 120 میلیارد تومان برای دولت در پی خواهد داشت. به گفته مسئولان در هرحال تعطیلی مدارس ، مسکنی برای رفع آلودگی هوا است و نهادهای تصمیم گیر باید برای کاهش این آلودگی راهکار مناسب پیش‌بینی کنند. آنها همچنین تعطیلی مدارس را تنها نیامدن دانش‌آموزان به مدرسه نمی‌دانند بلکه بر این باورند که این تعطیلات ضررهای بسیاری به‌نظام تعلیم و تربیت می‌زند چرا که وزارت آموزش و پرورش تقویم آموزشی مشخصی دارد و طبق همین برنامه دانش‌آموزان باید آموزش‌های لازم را ببینند که با توجه به این تعطیلات برخی از آموزش‌ها به‌صورت فشرده انجام می‌شود. همین امر موجب افت تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود.
با این حال باید پرسید که مدارس کشور چه تأثیری در آلودگی هوا دارند و این تعطیل شدن مکرر مدارس چه خسارت‌هایی برای آموزش و پرورش، دانش‌آموزان و والدین آنها به‌دنبال دارد؟ موضوعی که مسعود ثقفی نماینده آموزش و پرورش شهر تهران در کمیته اضطرار آلودگی هوا به آن پاسخ می‌دهد: بر اساس تحقیقاتی که ما انجام داده‌ایم مدارس و دانش‌آموزان هیچ تأثیری بر ایجاد آلودگی وافزایش آلاینده‌ها ندارند. تنها موضوعی که همیشه در کمیته بحث می‌شود این است که این دانش‌آموزان با خودرو به مدرسه می‌آیند که کل زمان رفت و برگشت دانش‌آموزان یک ساعت می‌شود. همچنین کل خودروهایی که در قالب سرویس مدارس کار می‌کنند حدود 14 هزار و 600 خودرو است که نسبت به ترددهای خودرویی که در تهران می‌شود بسیار ناچیز است. البته باید اعلام کرد که بیشترین تعطیلات آلودگی هوا در مقطع ابتدایی است و تعداد سرویس دانش‌آموزان در این پایه هزارو817 خودرو است که این میزان هم اصلاً در میزان آلاینده ها تأثیرگذار نیست.
وی در پاسخ به اینکه آیا تعطیل کردن مدارس تأثیری در کاهش آلودگی هوا دارد یا ندارد؟ می‌گوید: این تعطیلی مدارس هیچ تأثیری در کاهش آلودگی و بهبود هوا ندارد چرا که دانش‌آموز آلاینده‌ای تولید نمی‌کند و فقط سرویس مدارس است که این سرویس‌ها هم فقط دانش‌آموزان را نمی‌آورند. آنها معمولاً در آژانس کار می‌کنند و بعد از اینکه دانش‌آموزان را به مدرسه می‌رسانند در جای دیگری کار می‌کنند. البته خود خانواده‌ها که دانش‌آموزان را می‌آورند بعد از اینکه دانش‌آموز را به مدرسه می‌رسانند به محل کار می‌روند. ثقفی درباره اینکه آیا تعطیل کردن مدارس تأثیری بر سلامت دانش‌آموزان دارد؟ می‌افزاید: در کمیته اضطرار بیشتر تصمیم‌گیری روی دانش‌آموزان ابتدایی می‌شود. یعنی در این سال‌ها بیشتر دانش‌آموزان ابتدایی تعطیل شده‌اند که اولین تأثیر منفی‌اش بر دانش‌آموزان این است که آنها می‌گویند که چرا مسئولان فرق می‌گذارند ما هم دانش‌آموز هستیم.
از سوی دیگر ما میزان آلاینده‌های موجود در خانه و کلاس درس را اندازه‌گیری کردیم و بر اساس نتایج این آلاینده‌ها در خانه و کلاس درس یکسان است. البته که دانش‌آموزان هنگام تعطیلی‌ها در خانه نمی‌مانند. وقتی که دانش‌آموزان تعطیل می‌شوند مجبورند که با والدینشان به محل کار بروند. این بچه‌ها به همان اندازه در معرض آلاینده‌ها قرار می‌گیرند. اگر بخواهیم تأثیر بر کاهش آلودگی هوا داشته باشیم اگر مدرسه را تعطیل می‌کنیم باید ادارات هم تعطیل کنیم تا خانواده‌ها از شهر خارج شوند. نماینده آموزش و پرورش شهر تهران در کمیته اضطرار آلودگی هوا با اشاره به اینکه هر چه مدارس بیشتر تعطیل شوند فرآیند تعلیم و آموزش به دانش‌آموزان فشرده‌تر خواهد شد اظهار می‌کند: معلمان مجبورند مطالب را در مدت زمان کمتری به دانش‌آموزان تدریس کنند. بنابراین، در این حالت دانش‌آموزان در یادگیری دچار مشکل می‌شوند. علاوه بر این در برنامه درسی زمان آموزش وجود دارد که اهداف درسی را مشخص می‌کند که در برگیرنده چند شاخص است که شامل تعداد روزها و ساعات آموزشی در هفته است. در واقع ترکیب تعداد روزهای آموزشی با تعداد ساعات آموزشی نشان‌دهنده زمان اختصاص داده شده به آموزش دانش‌آموزان است که باید اهداف آموزشی را مشخص کند. بنابراین ما پیشنهاد داده‌ایم اگر دانش‌آموزان را تعطیل می‌کنید ادارات را هم تعطیل کنید تا آنها با هم از شهر خارج شوند اینکه اولین راهکار تعطیلی مدارس باشد موضوعی حل نمی‌شود و ما از سال 91 تاکنون هر سال مدارس را تعطیل کردیم اما نتیجه‌ای نگرفتیم.
منبع: روزنامه ایران
1981
