اساتید زبان اراک روی صحنه می روند/ اجرای تئاتر انگلیسی
جمعی از اساتید زبان انگلیسی اراک برای اولین بار یک نمایشنامه را به زبان اصلی روی صحنه می برند تا زمینه ای برای اینگونه خلاقیت ها در عرصه تئاتر اراک و تولید هنر برای انواع مخاطبان باشد.
افق ایرجی از کارگردانان تئاتر استان مرکزی است که برای اولین بار در اراک، یک نمایشنامه دارای مجوز اجرای عمومی به زبان انگلیسی را روی صحنه می‌برد.
ماجرای این نمایش در روستایی دور افتاده در کشور اوکراین به نام «کولینچیکف» می‌گذرد؛ در سال ۱۸۹۰ میلادی، لئون تولچینسکی، معلم جوان به این دهکده وارد می‌شود و درمی‌یابد که اهالی دچار نفرینی شده و کارهای خلاف عقل و وارونه انجام می‌دهند یا به عبارتی کله‌پوک شده‌اند. او دلباخته شاگردش شده و پس از اتفاقاتی متوجه می‌شود که تنها ۲۴ ساعت زمان دارد تا نفرین را باطل کند وگرنه خود نیز مانند اهالی دهکده کله‌پوک می‌شود!
این نمایش به نویسندگی نیل سایمون و کارگردانی افق ایرجی، ۱۲ و ۱۳ اردیبهشت ماه، ساعت ۱۹ و در سالن نمایش آفتاب اراک واقع در خیابان سوم شعبان به روی صحنه می‌رود و وجه شاخص آن اجرا به زبان اصلی و نقش آفرینی در آن توسط چند تن از اساتید آکادمیک زبان انگلیسی اراک است. خبرنگار مهر در ارتباط با این نمایش با افق ایرجی، کارگردان آن به گفت و گو نشسته است.
در مورد سابقه تئاتر انگلیسی در استان مرکزی چنانچه تاریخچه‌ای وجود دارد، لطفاً توضیحاتی ارائه دهید.
پیش از این نمایشنامه‌هایی به زبان انگلیسی در بعضی از مراکز دانشگاهی اراک بر روی صحنه رفته اند، ولی این اولین بار است که نمایشی به زبان انگلیسی توانسته مجوز بگیرد، بلیت فروشی شود و اجرای عمومی داشته باشد تا مخاطب عام و علاقمندان در سطح شهر توانایی دیدن این اجرا را داشته باشند.
هدف از انتخاب نمایشنامه انگلیسی برای کارگردانی چه بود؟
آموزش زبان انگلیسی از طریق تئاتر از اهداف و علایق شخصی من است چون که باعث می‌شود زبان آموزان و کسانی که به زبان انگلیسی مسلط هستند در قالب فضای جدیدی تجربه‌ای از این زبان داشته باشند. از نکات حائز اهمیت این اجرا این است که بازیگران این نمایش همه مدرسان خبره زبان انگلیسی شهر اراک هستند. اگر چه این اولین بار است که این گروه کار بازیگری انجام می‌دهند، اما بازی قدرتمندی از خود ارائه خواهند داد. برگزاری تئاتر به زبان اصلی موجب می‌شود که اجرا حال و هوای متن اصلی را به خود بگیرد و تبادل بیشتر و بهتر فرهنگی صورت گیرد.
دلیل انتخاب نمایشنامه کمدی کله پوک ها برای این اجرا به زبان اصلی چه بود؟
نمایشنامه کله پوک ها نوشته نیل سایمون یک کمدی دو پرده‌ای است. جدا از علاقه شخصی به نوشته‌های این نمایشنامه نویس این نمایشنامه به زبان انگلیسی نوشته شده است. البته نمایشنامه‌های معروف و خوب دیگری نیز هستند که ارزش کار کردن را دارند مثل نمایشنامه‌های آنتوان چخوف که یک نویسنده روسی است. اما ترجمه انگلیسی این نمایشنامه‌ها قطعاً قابل مقایسه با نمایشی که به زبان انگلیسی نوشته شده است نخواهد بود.
نیل سایمون یک نویسنده معاصر آمریکایی است بنابراین نمایشنامه‌های او نیز به زبان انگلیسی نوشته شده اند و به عبارتی برگرفته از این زبان است. اگرچه نمایشنامه‌های شکسپیر هم می‌توانست گزینه‌ای مناسب برای انتخاب باشند، اما زبان کلاسیک و قدیمی نمایشنامه‌هایش شاید امروزه در بحث زبان مطرح نباشد. اما نوشته‌های نیل سایمون چه از لحاظ زبانی و چه از لحاظ محتوا و تعابیر به کار رفته در داستان به روز است.
کمدی بودن این نمایش تأثیر بسیار زیادی روی مخاطب دارد چرا که کمدی‌ای که درست کار شده باشد معمولاً ارتباط بهتری با مخاطب عام و خاص برقرار می‌کند.
محوریت و داستان و پیام نمایش کله پوک ها اساساً چیست؟
موضوع محوری این نمایش حماقت آدمی است که هرگز پایانی ندارد. نویسنده در این نمایشنامه حماقت شخصیت‌های داستان را از خودشان می‌داند نه نیروهای خارجی. داستان در دهکده ای دور افتاده در اوکراین اتفاق می‌افتد. همه افراد این روستا فکر می‌کنند که عقلشان را از دست داده اند و دیگر نمی‌توانند عاقل شوند. آن‌ها فکر می‌کنند که دلیل این امر نفرینی است که گریبانگیرشان شده، اما در واقع این خیال و گمانی بیش نیست. معلمی به این دهکده می‌آید و با ترفندهای خاص خودش این نفرین را برای آن‌ها به پایان می‌رساند و همه به ذکاوت اولیه خود باز می‌گردند. اغراق آمیزی از ویژگی‌های ادبیات نمایشی کمدی است و اینجا این حماقت بزرگنمایی شده است تا تأثیر آن روی مخاطب بیشتر شود و کمدی بودن این نمایش نیز از همین سرچشمه می‌گیرد.
کارگردانی یک نمایش به زبان انگلیسی قطعاً چالش‌های جدید و متفاوتی نسبت به سایر نمایش‌ها دارد، اشاره‌ای نیز به این چالش‌ها داشته باشید.
از آنجا که بخش اعظم ادبیات نمایشی استان مرکزی به زبان فارسی انجام می‌شود این باعث شده که فقط به همین گونه اجرا عادت کنیم. سختی کار درستی تلفظ‌ها و لهجه‌های بازیگران بود. تحلیل شخصیت‌ها و ایجاد و انتقال حس‌ها از دیگر موانع کار بود که باید به زبانی غیر از زبان مادری انجام می‌شد که تفاوت زیادی با اجرای آن به زبان فارسی داشت.
از دیگر چالش‌های کار می‌توان به این مطلب اشاره کرد که گروهی که بازیگری این کار را برعهده دارند بازیگر حرفه ای نیستند و این اولین تجربه آن‌ها در این زمینه است. البته انتظار داشتم کاری سخت‌تر از این پیش رو داشته باشیم که با تعامل و همکاری مطلوب تمام مجموعه دست اندر کار این نمایش، این چالش‌ها تسهیل و تبدیل به جذابیت شد.
فکر می‌کنید این حرکت و خلاقیت چه تأثیری بر تئاتر اراک داشته باشد؟
این کار به نوعی کار خاصی است که تماشاگر آن همه کس نیستند چرا که اولین شرط تماشا این است که مخاطب در زبان انگلیسی مهارت خوبی داشته و ترجیحاً به این زبان مسلط باشد تا داستان را متوجه شود.
این اتفاق باعث می‌شود تا از تک بعدی بودن کارها بیرون بیایم و مخاطبین دیگر را هم در نظر بگیریم که به خودی خود باعث ارتقای سطح تئاتر یک شهر می‌شود. اجرای گونه‌های مختلف تئاتر برای مخاطبین خاص باعث جذب افراد بیشتری به این هنر می‌شود. چه بسا افرادی که تا به حال به تماشای تئاتر ننشسته اند، این بار به دلیل انگلیسی بودن آن به این سمت کشیده می‌شوند و بیننده ثابت تئاتر خواهند شد.
همچنین دیگر افراد فعال در این زمینه در می‌یابند که امکان اجرای دیگر گونه‌های تئاتر هم وجود دارد و فقط به یک موضوع و یک نوع کار اکتفا نکنند، چرا که دنیای تئاتر بسیار گسترده است.
منبع: مهر
10
