افزایش سقط جنین از ترس کرونا
این روزها آمار سقط جنین نیز در کشور با افزایش چشمگیری همراه بوده است؛ اتفاقی که به باور بسیاری از کارشناسان به‌دلیل ترس خانواده‌ها از شیوع کرونا و آینده نامعلوم‌شان است.
در شرایطی که کارشناسان از کاهش آمار ازدواج و فرزندآوری ابراز نگرانی شدید می‌کنند و آن را زنگ خطری برای آینده نه چندان دور هرم جمعیتی ایران می‌دانند، این روزها آمار سقط جنین نیز در کشور با افزایش چشمگیری همراه بوده است؛ اتفاقی که به باور بسیاری از کارشناسان به‌دلیل ترس خانواده‌ها از شیوع کرونا و آینده نامعلوم‌شان است.
تبعات این اتفاق را می‌توان در شش‌ماهه دوم سال ۹۹ به وضوح دید که بنا به گفته متخصصان قطعا آمار تولد به‌صورت چشمگیری کاهش پیدا می‌کند. این امر مقوله‌ای به مراتب خطرناک‌تر از کاهش شیب افزایش یا کاهش جمعیت است زیرا کشور را با یک شوک جمعیتی مواجه می‌کند. این اتفاق زمانی رنگ و بوی نگران کننده‌تری به خود می‌گیرد که سالانه به‌طور میانگین ۸۰هزار مجوز قانونی سقط جنین در کشور ما صادر می‌شود، اما آمار مراکز زیرزمینی و پزشکانی که به‌صورت غیرقانونی اقدام به این کار می‌کنند حدود سه تا چهار برابر آمار رسمی است.
با این اوصاف در سال حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار جنین در کشور ما سقط می‌شود و این روزها که کشور با شیوع و ترس از کرونا دسته و پنجه نرم می‌کند و سقط جنین قانونی و غیرقانونی نیز افزایش داشته، می‌تواند تبعات نگران کننده‌ای را به همراه داشته باشد.
پزشکان احتمال سقط جنين را در مادران مبتلا به کرونا رد کرده‌اند، اما زوج‌ها به‌دليل مسائل و مشکلات اقتصادي ممکن است يا برنامه خود براي فرزندآوري را به تاخير بيندازند که خود موجب بالا رفتن سن بارداري و در برخي موارد از دست دادن فرصت بارداري مي‌شود و يا اينکه در صورت بارداري ناخواسته به سمت سقط جنين بروند که موجب خطر در بارداري‌هاي آينده مي‌شود.
علاوه بر اين مسائل که متوجه خانواده هاست، احتمال کاهش ازدواج‌ها به‌دليل فاصله‌گذاري اجتماعي نيز مساله را دوچندان مي‌کند؛ چراکه تاخير در ازدواج به‌صورت طبيعي بر فرزندآوري تاثير مي‌گذارد.
برخي محققان نيز نسبت به احتمال افزايش ناباروري در کشور در آينده به‌دليل عوارض ناشي از ابتلا به کرونا هشدار داده‌اند. روز گذشته محمدجواد محمودي، رئيس کميته مطالعات و پايش سياست‌هاي جمعيتي ستاد فرهنگ شوراي عالي انقلاب فرهنگي نيز از تبعات اين امر ابراز نگراني شديد کرد و گفت: پيش‌بيني ما اين است که شيوع کرونا، فرزندآوري را کاهش مي‌دهد و در کاهش رشد جمعيت تاثيرگذار است.
در اين شرايط ممکن است خانواده‌ها به خصوص مادران از ترس شرايط کرونايي، از فرزندآوري اجتناب و حتي از ترس ابتلاي خود و فرزندشان اقدام به سقط جنين کنند. وي با اشاره به جلوگيري از سقط جنين‌هاي قانوني و ضرورت فرهنگسازي در اين زمينه عنوان کرد: «بدون شک سيستم آموزشي ما نه تنها در اين مقوله که براي رشد اقتصادي هم بايد تغيير کند و مساله فرزندآوري هم از اين مساله مستثني نيست.
در نتيجه تمام آموزش‌ها براي تشويق مردم در اين مقوله نياز به بازنگري دارد». همچنين عباس عبدي، فعال سياسي و اجتماعي در يادداشتي که در اختيار رسانه‌ها قرار داده بود به اين موضوع تاکيد کرده است: پس از کرونا فرآيند کاهش زاد و ولد شديدتر خواهد شد. حتي امسال نيز ممکن است به دلايل گوناگون و ترس از حضور در بيمارستان‌ها، سقط جنين افزايش پيدا کند و انگيزه فرزندآوري کمتر شود که به احتمال فراوان آثارش را در سال 1400 نشان خواهد داد.
از سوي ديگر مشکلات اقتصادي ناشي از کرونا بيشترين تاثير را در کاهش ازدواج و فرزندآوري خواهد گذاشت و به احتمال فراوان طي دو سال آينده يعني تا سال 1400 ميزان زاد و ولد به زير يک‌ميليون خواهد رسيد و اگر مرگ و مير کرونا خيلي زياد نباشد، حداقل 500هزار نفر مرگ و مير سالانه را در کشور شاهد خواهيم بود و رشد جمعيت به زير 0.5درصد خواهد رسيد.
البته اين بحران مختص ايران نخواهد بود. ايتاليا نيز يکي ديگر از کشورهايي است که در اين زمينه دچار بحران جدي خواهد شد. جمعيت ايتاليا از سال گذشته شروع به کاهش کرده است و اثر ناشي از کرونا مي‌تواند سرعت اين ضربه را به شدت افزايش دهد. از سال 2018 تاکنون حدود 200هزار نفر از جمعيت ايتاليا کم شده است. کرونا نه تنها رشد زيادي در مرگ و مير خواهد داشت، بلکه در کوتاه‌مدت ممکن است کاهش شديد مواليد را سبب شود.
گيلان و مازندران، پيرترين استان‌ها
اين روزها سياست‌هاي دولت بر فرزندآوري است، همان‌طور که حامد برکاتي مديرکل دفتر سلامت جمعيت و خانواده وزارت بهداشت از حذف توزيع رايگان اقلام پيشگيري از بارداري در شبکه‌هاي بهداشتي ايران براي مبارزه با کاهش جمعيت خبر مي‌دهد و مي‌گويد: «براي اولين بار در تاريخ نرخ رشد جمعيت ايران به زير يک رسيده و آمار زاد و ولد در سال گذشته نسبت به سال94، 25درصد کاهش داشته است».
اين در حالي است که طبق آمار رسمي امروزه دو‌ميليون و 700هزار مجرد ميانسال در کشور وجود دارد و در حال حاضر حدود 0.9درصد جمعيت سالمند، افرادي هستند که داراي تجرد قطعي بوده و اصلا ازدواج نکرده‌اند. همچنين استان‌هاي گيلان، مازندران، مرکزي، همدان و آذربايجان شرقي پيرترين استان‌هاي کشور محسوب مي‌شوند.
بارداري ناخواسته، روي ديگر سکه
در اين رابطه يک جمعيت شناس از آمار قابل توجه سقط جنين در ايران مي‌گويد. شهلا کاظمي‌پور معتقد است که در اين برهه از زمان به‌واسطه ترس از مراجعه به مراکز درماني، پيشگيري از بارداري شايع شده است. بنابراين به احتمال زياد در پاييز 99 کاهش آمار فرزندآوري خود را بيشتر نشان دهد. طبق آماري که اخيرا اعلام شده است حدود يک و نيم‌ميليون تولد و 300هزار فقره سقط جنين نيز صورت مي‌گيرد که تعدادي عمدي و تعداد ديگر غيرعمدي است.
کاظمي‌پور با اشاره به افرادي که به عمد فرزندان خود را سقط مي‌کنند، گفت: همچنين بايد به اين موضوع نيز اشاره داشت که در شرايط کرونا کساني نيز هستند که فرزند نمي‌خواهند و برنامه‌ريزي در اين رابطه نداشته‌اند و به خاطر ترس از رفتن به بيمارستان اقدام به سقط نمي‌کنند، امکان دارد اين سقط‌ها به تولد فرزند منجر شود.
نمي‌توانيم حکم بدهيم اما من معتقدم برخي به خاطر ترس از کرونا به بيمارستان نمي‌روند و فرزند خود را نگه مي‌دارند از اين رو بارداري‌هاي ناخواسته اين کاهش جمعيت را جبران مي‌کند.
منبع: روزنامه آرمان ملی
70
