هم پول تعطیلی امسال را بدهید، هم شهریه سال بعد را / از والدین پول می‌گیرند، اما حقوق معلمان حق‌التدریس را نمی‌دهند

گزارش‌های دریافتی از مدارس، حاکی است که تعطیلات کرونا، زمینه‌ساز بروز اختلافاتی بین مدارس، معلمان و خانواده‌های دانش‌آموزان شده است؛ نزاعی که به نظر می‌رسد، برنده آن مدارس و بخصوص مدارس غیرانتفاعی و لاکچری هستند.

**مدارس دولتی؛ معلمان رسمی و پاس دادن دانش‌آموز به تلویزیون

در مدارس دولتی که عمده معلمان آن، دارای رابطه استخدامی با آموزش و پرورش هستند، به نظر می‌رسد خانواده‌ها در تعطیلات دوماهه کرونا، کمتر امکان مطالبه از مدرسه را دارند و گزارش‌ها حکایت از این دارد که مدارس دولتی بسته به میزان تعهد کاری کادر خود، در تعطیلات کرونا برای دانش‌آموزان وقت صرف کرده‌اند.

از این رو، با وجود اینکه برخی مدارس دولتی و معلمان، متعهدانه کلاس‌های آنلاین را برگزار می‌کنند و درس را به خاطر کرونا متوقف نکرده‌اند، اما برخی از آنان، علی‌رغم دریافت حقوق و مزایای خود به صورت کامل، کمترین میزان وقت را برای دانش‌آموزان اختصاص داده و آنان را به آموزش 20 دقیقه‌ای تلویزیونی در شبکه آموزش، ارجاع می‌دهند.

**غیرانتفاعی‌ها؛ از ظلم به معلمان روزمزد تا فشار به خانواده‌ها

اما در مدارس غیرانتفاعی، ماجرا کمی متفاوت است. از آنجا که در این دست از مدارس، خانواده‌ها عمدتا شهریه‌های سنگینی را متحمل شده‌اند، تدریس آنلاین در ایام تعطیلات کرونا به صورت جدی ادامه داشته و در جریان بوده است.

با این حال، نکته‌ای که درباره مدارس غیرانتفاعی مهم به نظر می‌رسد، حقوق و مزایای معلمان حق‌التدریس است. برخی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که بعضی از مدارس غیرانتفاعی علی‌رغم دریافت کامل شهریه سال 98 از خانواده‌ها، حقوق معلمین روزمزد را با توجیه تعطیلات دوماهه، به صورت کامل پرداخت نکرده‌اند.

در واقع، برخی مدارس غیرانتفاعی، هم همه شهریه را از خانواده‌ها دریافت کرده‌اند و هم به معلمان حق‌التدریس خود که عمده کادر این مدارس نیز از این دست هستند، در پاسخ به مطالبه حقوق و مزایا، اظهار می‌کنند: دو ماه مدرسه‌ها تعطیل بوده است. این در حالی است که این معلمان، به دلیل تزلزل جایگاه شغلی خود، بیش از معلمان رسمی و استخدامی، برای ادامه کار تدریس در ایام کرونا، وقت می‌گذارند.

از سوی دیگر، گزارش‌هایی از بروز اختلاف بین خانواده‌ها و مدارس غیرانتفاعی در زمینه وجوه دریافت شده برای غذا، بوفه، سرویس مدارس و کلاس‌های فوق برنامه خبر می‌دهند؛ خدماتی که مدارس به دلیل تعطیلات کرونا از ارائه آنها معاف شدند ولی وجه آن را پیشاپیش از خانواده‌ها دریافت کرده‌اند. همه ساله، مدارس غیرانتفاعی وجوهی را تحت عنوان خدمات ویژه از خانواده‌ها دریافت می‌کنند که امسال نیز پیش از ایام تعطیلات، دریافت‌ها در این زمینه صورت گرفته و حالا مدرسه‌ها در مقابل مطالبه خانواده‌ها، از بازگرداندن این وجوه امتناع می‌کنند.

امسال، فضا و امکانات فیزیکی مدارس تنها برای نصف سال از سوی دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گرفت و تدریس آنلاین نیز به نسبت تدریس حضوری، وقت کمتری از معلمین می‌گیرد. در واقع امسال، عمده بار تحصیلی دانش‌آموزان بر دوش خانواده‌ها و خود محصلان است؛ با این حال، مدارس غیرانتفاعی نه تنها نسبت به استرداد وجوه مازاد بر شهریه اقدام نمی‌کنند، بلکه شهریه سال 98 را نیز تمام و کمال دریافت کرده و پیش از عید، با فشار بر مردم، از خانواده‌هایی که احیانا به مدرسه بدهکار بودند، باقی‌مانده شهریه را طلب می‌کردند.

و بدتر از همه، در حالی که خانواده‌ها و دانش‌آموزان هنوز نگران وضعیت تحصیلی سال 98 هستند و اختلافات بر سر مسائل فعلی همچنان در جریان است، برخی مدارس غیرانتفاعی و به ویژه مجتمع‌های اسم و رسم‌دار و لاکچری که عموما تحت عنوان مدارس غیرانتفاعی مذهبی و اسلامی فعالیت می‌کنند، در اقدامی پرشتاب و عجیب، در حال تعیین تکلیف ثبت‌نام‌های سال 99 گاه به صورت تهدیدآمیز هستند و خانواده‌ها را برای شهریه سال آینده، تحت فشار گذاشته‌اند.

پیش و پس از نوروز 99، برخی مدارس غیرانتفاعی، با تماس یا ارسال پیامک‌های اخطارآمیز و تهدیدگونه، به والدین دانش‌آموزانی که در حال گذراندن سال تحصیلی 98 در همان خانه خود هستند، عنوان کرده‌اند که برای مرحله اول ثبت نام فرزندانشان، اقدام به واریز وجه کنند و عدم واریز وجه تا موعد مقرر از سوی مدرسه، به منزله انصراف از تحصیل در آن مدرسه قلمداد می‌شود.

هرچند مدارس غیرانتفاعی عمدتا در همه سال‌ها، در همین ماه‌های اسفند و فروردین و اردیبهشت اقدام به ثبت نام سال تحصیلی آینده می‌کردند و به نظر می‌رسد برای سال 99 نیز حق دارند تکلیف تعداد ثبت‌نامی‌های خود را بدانند؛ اما در شرایط کنونی که خانواده‌ها هم ممکن است درگیر مسائل مالی باشند و هم نگران وضعیت تحصیلی فرزندانشان در سال 98 هستند، شاید لازم باشد مدرسه‌ها اندکی از بار خانواده‌ها کاسته و با راه آمدن با آنان، شرایط روانی والدین و دانش‌آموزان را بیش از پیش پیچیده‌تر نکنند و اندکی از شتاب خود برای تعیین تکلیف سال آینده بکاهند.

تصویر پیامک یکی از مدارس مشهور و قدیمی مذهبی و غیرانتفاعی که در آن خطاب به خانواده‌ها، قید شده: «عدم واریز مبلغ کامل به منزله انصراف شما محسوب می‌گردد.»

**آموزش و پرورش و سرنوشت تحصیل دانش‌آموزان در دستان باد

نخستین تجربه تدریس و کلاس آنلاین در کشور ما که به واسطه شیوع یک بیماری ویروسی خطرناک آغاز شده، نیازمند نظارت جدی آموزش و پرورش است. در غیر اینصورت، معلمین حق‌التدریس و به طور ویژه دانش‌آموزان و خانواده‌ها متضرر خواهند بود که بالطبع برای آنکه در مسیر شغلی و ادامه تحصیل فرزندانشان خللی ایجاد نشود، صدایشان به جایی هم نخواهد رسید.

به نظر می‌رسد، آموزش و پرورش که بسترهای لازم را برای برگزاری کلاس‌های آنلاین نیز ندارد، وظیفه خود را در این زمینه به منع مدارس در استفاده از پیام‌رسانه‌های غیروطنی تقلیل داده و سرنوشت یکسال تحصیلی را به بخش های خودمختار مدارس واگذار و خانواده‌ها و دانش‌آموزان را در نگرانی رها کرده است.