ویروس ناخوانده‌ای که دانشگاهها را به تعطیلی کشاند/ دانشجویان از مهر منتظر برگزاری حضوری کلاس‌ها باشند؟
همزمان با واکسیناسیون مردم علیه کرونا، وزارت علوم و بهداشت با همکاری یکدیگر تدابیری برای بازگشایی دانشگاهها از مهر اندیشیده‌اند.
یک سال و نیم اخیر با تلخی‌های زیادی همراه بود؛ چرا که خیلی از خانواده‌ها به دلیل شیوع کرونا عزیزان خود را از دست داده و داغدار شدند و به همین دلیل فضای شادی از جامعه روز به روز کمرنگ‌تر شد و بیشتر مردم در انزوا فرو رفتند و به همین علت این بیماری مشکلات زیادی به وجود آورد.
یکی از مهم‌ترین معضلات شیوع این ویروس در جامعه تغییر شیوه آموزش‌های حضوری به مجازی بود که همین فضای الکترونیکی توانست جایگزین خوبی در دوران کرونا برای پیشبرد اهداف دانشگاهی و جلوگیری از عقب ماندن دانشجویان از درس و کتاب شود.
هم اکنون با گذشت ۳ ترم از آموزش‌های مجازی این ویروس همچنان با موج‌های جدیدی خود را در جامعه نمایان می‌سازد و همین عامل باعث شده تا دانشگاهها نتوانند هیچ تصمیم اساسی و کاربردی برای بازگشایی حضوری دانشگاهها بگیرند و به همین ترتیب دانشجویان را مجدد در فضای کلاس دور هم جمع کنند.
یکی از مهم‌ترین شرط و شروط‌هایی که باعث می‌شود تا جامعه دانشگاهی دوباره به صورت چهره به چهره با یک دیر تبادل کنند و از نظرات یک دیگر استفاده کنند این است که حتما واکسیناسیون شوند، اما تا کنون هیچ کدام از دانشجویان وزارت علوم برای تزریق واکسن پیامکی دریافت نکرده اند و تنها شمار محدودی از دانشجویان وزارت بهداشت واکسینه شده اند، اما وزارت بهداشت و وزارت علوم با همکاری یک دیگر و به صورت مداوم در تلاش هستند تا با ارائه سیاست‌های راهگشا به بازگشایی دانشگاهها از مهر ۱۴۰۰ اقدام کنند.
طی مصاحبه اخیر با مسئولان وزارت بهداشت، حریرچی معاون وزیر بهداشت معتقد است که ابتدا معلمان و استادان و بیماران خاص واکسینه می‌شوند و سپس نوبت به دانشجویان می‌رسد و در ادامه زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای استان تهران هم گفته است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی یعنی ارشد و دکتری در اولویت واکسیناسیون کرونا هستند و سپس نوبت به دانشجویان کارشناسی و کاردانی می‌رسد، درضمن ترم‌های بالاتر مقاطع کارشناسی نسبت به سایر دانشجویان این دوره در اولویت واکسیناسیون قرار خواهند گرفت.
طبق بررسی‌های وزارت علوم و گزارش‌هایی که از دانشگاهها دریافت کرده اند به این نتیجه رسیده اند که بیشتر دانشجویان و استادان از آموزش‌های مجازی راضی بوده اند و در مقابل برخی هم به علت مواجه شدن با مشکلاتی مانند: اختلال در اینترنت، قطعی برق و ... رضایت چندانی از این فضا نداشته اند و کلاس‌های حضوری را برای ادامه آموزش‌ها ترجیح داده اند و دانشگاه‌هایی هم بوده اند که برای حضوری شدن آموزش‌ها اعلام آمادگی کرده اند.
در این گزارش با چند تن از مسئولان دانشگاهی مصاحبه‌ای انجام داده تا از آمادگی آن‌ها برای حضوری شدن آموزش‌ها از مهر ۱۴۰۰ آگاه شود.
دانشجویان نو ورود ۱۴۰۰ در مهر مجازی آموزش می‌بینند
علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، درباره استفاده مجدد از آموزش‌های مجازی در زمان حضوری شدن دانشگاهها اظهار کرد: برنامه وزارت علوم این است که در صورت حضوری شدن دانشگاهها حتما از آموزش‌های مجازی استفاده شود.
او افزود: با توجه به کسب تجربه پرهزینه آموزش عالی از کلاس‌های مجازی، حتی اگر به شرایط کاملا سفید بازگردیم و هیچ تهدیدی در خصوص ویروس کرونا وجود نداشته باشد، مجدد آموزش‌های آنلاین را استفاده خواهیم کرد و این کار در دستورالعمل وزارت علوم حتما نوشته می‌شود.
خاکی صدیق تصریح کرد: اولویت ما آموزش حضوری و ترکیبی است، به این معنا که حتما باید آموزش الکترونیکی جزو برنامه‌های اصلی دانشگاه‌های کشور قرار بگیرد و از پتانسیل‌های آن استفاده شود و در یک نظام نامه تصویب شده اصول این کار تدوین شده و به دانشگاهها ارسال کرده ایم.
معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: در نظام نامه آموزش الکترونیکی دانشگاه‌های کشور را بر اساس رتبه بندی تقسیم بندی کرده ایم. دانشگاه‌های رتبه ۱ تا ۲۰ و ۲۱ تا ۵۰ که ۵۰ دانشگاه اول کشور هستند که بر اساس رتبه بندی ۱۴۰۰ اختیاراتی را به دانشگاهها در میزان استفاده از آموزش الکترونیکی خواهیم داد، یعنی همه دانشگاهها می‌توانند استفاده کنند، اما میزان و کاربرد استفاده از آن‌ها در آموزش بستگی به جایگاه دانشگاه در سطح کشور دارد.
خاکی صدیق با بیان اینکه در حال انجام رتبه بندی به صورت جداگانه برای هر کدام از دانشگاه‌های کشور هستیم، تاکید کرد: این موضوع تعیین می‌کند که هر دانشگاه برای استفاده از آموزش مجازی تا چه اندازه سرمایه گذاری کرده است و تا چه میزان توانسته نظر مخاطبان خود را جلب کند؛ چرا که وزارت علوم در این زمینه از دانشگاهها نظر سنجی کرده و به این ترتیب بعد از گذشت یک سال از آموزش‌های آنلاین دانشجویان و استادان دانشگاه‌های برتر از کلاس‌های مجازی با درصد‌های متفاوت اظهار رضایت کرده اند.
نارضایتی برخی دانشجویان در استفاده از کلاس‌های مجازی
او گفت: برخی از دانشجویان هم به شدت در استفاده از کلاس‌های مجازی معترض هستند و فکر می‌کنند که امکانات کافی در اختیارشان قرار نگرفته است که این موضوع قطعا در ارزیابی دانشگاهها خود را نشان می‌دهد تا آن‌ها میزان استفاده از آموزش‌های آنلاین را دریابند.
معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اضافه کرد: دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای حضور در دانشگاهها در اولویت ما هستند و همچنین دانشجویان کارشناسی که در سال‌های اخیر هستند باید نسبت به سایر دانشجویان کارشناسی به صورت حضوری آموزش ببینند.
او با بیان اینکه دانشجویان کارشناسی که برای گذراندن دروس عملی نیاز به حضور در دانشگاه دارند، باید به دانشگاه بیایند، تاکید کرد: ممکن است شرایط پاندمی کرونا و واکسیناسیون دانشجویان تا مهر تغییر یابد، اما بر اساس اطلاعات کنونی که در دست داریم، باید گفت که به احتمال زیاد دانشجویان نو ورودی ۱۴۰۰ در ترم اول مجازی آموزش می‌بینند و شاید نتوانند به صورت حضوری در دانشگاه حاضر شوند و به این ترتیب وزارت علوم از ترم دوم ۱۴۰۰ برای حضور آن‌ها در دانشگاه تصمیم گیری خواهد کرد.
خاکی صدیق بیان کرد: اگر شرایط کشور از نظر ویروس کرونا بهبود یابد و به تولید انبوه واکسن کرونا دست پیدا کنیم حتما دانشجویان ورودی ۱۴۰۰ را به صورت حضوری آموزش خواهیم داد. همچنین باید تلاش کنیم که در ترم آتی امتحانات پایان ترم را حضوری برگزار کنیم.
ادامه داشتن رعایت شیوه نامه های بهداشتی با واکسینه شدن تمامی دانشجویان
فرهاد یزدان دوست، رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، درباره حضوری شدن آموزش‌ها از مهر اظهار کرد: از منظر علمی روی پدیده همه گیری ویروس کرونا تحقیقات زیادی صورت گرفته است.
او افزود: دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در زمینه مدیریت منابع آبی و منابع طبیعی سرآمد بوده و فعالیت‌های زیادی انجام داده است.
یزدان دوست تصریح کرد: در بحث تاب آوری که به صورت جهانی زیاد استفاده می‌شود باید گفت که معمولا هنگام دریافت خسارت یا بحران، انتظار این نیست که بشود به گونه‌ای با آن برخورد کرد تا همه چیز را به شرایط اولیه برگرداند، بلکه آن چیزی که تاب آوری نام گذاری شده خیلی اطلاق به وجه مقاومت ندارد، بلکه اطلاق به وجه سازگاری دارد.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ادامه داد: تاب آوری به گونه‌ای تعریف می‌شود که در نتیجه بتوانیم به سطحی از کارآیی بعدی برگردیم که قابل قبول باشد و توانمندی‌های افراد و جامعه و محیط را معرفی کند.
او گفت: وقتی در مباحث اقتصادی با بحران مالی رو به رو می‌شویم فضای تاب آوری ما فضایی است که سیستم به کارایی بر می‌گردد، ولی دقیقا سیستم قبلی نیست، همچنین در شرایط بحران‌های طبیعی مانند سیلاب و خشکسالی هم شرایط همین است؛ بنابراین ویروس کرونا از نظر علمی یک موضوع تاب آوری است و به عبارتی باید از شوک‌های اولیه ویروس کرونا که زندگی خیلی از افراد را تباه کرد تا نگرانی‌های بعدی ناشی از این بیماری، به سمت فضای تاب آوری در حرکت باشیم.
یزدان دوست با بیان اینکه فضای تاب آور برای دانشگاهها در محیط علمی یک تعریف مسجل کار شده و عملیاتی نیست، تاکید کرد: مراکز آموزشی، مدارس و خیلی از مکان‌های علمی دیگر که فضای اینگونه دارند با تولید واکسیناسیون امید بیشتری به بازگشایی حضوری دانشگاهها دارند.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تاکید کرد: اگر فرض کنیم که بعد از پدیده کرونا تمامی آموزش‌ها یا شرایط همانند قبل از این پدیده خواهد شد، باید بگویم در اینصورت همان نگاه اشتباهی است که در نگاه مقاومتی خواهیم داشت. در یک سیستم تاب آور که باید تنظیم و طراحی شود همه پارامتر‌ها مانند: فضای واکسیناسیون، میزان کارایی، مدتی که برای ما اطمینان حداکثری می‌آورد و در نتیجه ظرفیت‌های ساخته شده از بعد کرونا مانند: روی آوردن به فضای مجازی به علت شوک اولیه با یک دیگر به صورت بهم پیوسته در نظر گرفته می‌شود.
یزدان دوست گفت: در صورتی که ۵۰ درصد آموزش‌ها حضوری شوند یا مجازی در این اینصورت میزان آن‌ها مشخص نیست که دارای کدام شرایط وزنی، قامتی، طولی، موضوعی و محتوایی باشد؛ بنابراین تصمیم گیری روی این موضوع قطعا جای کار دارد و در دانشگاه بر اساس تجربه‌های کسب شده فکر می‌کنیم که یک پارامتر اصلی برای حضور دانشجویان در دانشگاهها بحث واکسن است.
شاید نتوانیم تمامی دانشجویان را واکسینه کنیم
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ادامه داد: وزارت بهداشت برای واکسیناسیون دانشجویان حتی در رشته‌های متناظر غیر بالینی یک قدم رو به جلو است و اگر بتوانیم امکانات اختصاص داده شده از سوی دولت را در فضای دانشگاهی بکار بگیریم، طبیعتا تمامی قشر دانشجویی در سطح کشور را شاید نتوانیم برای دریافت واکسن پوشش دهیم؛ بنابراین باید با گامی این موضوع را شروع کنیم تا تاب آوری ملحوظ شود.
یزدان دوست گفت: گفتنی است که بعد از شوک اولیه ویروس کرونا به سمت تاب آوری ورود پیدا کرده ایم، برای مثال در این زمینه حضور دانشجویان دکتری را در دانشگاهها به خصوص خوابگاه‌ها و کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها فراهم کرده ایم تا به اینصورت از آموزش‌های خود عقب نمانند و در ادامه از تابستان ۹۹ به حضور دانشجویان ارشد برای انجام فعالیت‌های خود اقدام کردیم.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تاکید کرد: هم اکنون بسیاری از دانشجویان در خوابگاه‌های دانشگاه مستقر هستند و دانشکده‌ها با رعایت تمامی شیوه نامه‌های بهداشتی به پذیرش حضوری دانشجویان اقدام کرده اند و از آن جایی که هنوز توفیق زیارت دانشجویان ورودی ۹۹ را نداشته ایم؛ بنابراین در گام بعدی برای حضور این دانشجویان در دانشگاه برنامه ریزی خواهیم کرد.
او افزود: خیلی از دانشجویان کارشناسی به خصوص ترم بالایی‌ها در دوران همه گیری کرونا به ما کمک کردند و دانشجویان ورودی امسال هم از طریق بستر مجازی آموزش می‌بینند و در زمان مناسب‌تر واکسینه می‌شوند تا بتوانیم به شرایط مطلوبی در این زمینه دست یابیم.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تاکید کرد: حتی اگر واکسیناسیون تمامی دانشجویان هم به صورت کامل انجام نشود، باید گفت که فضای فعلی با حضور دانشجویان در دانشگاه می‌تواند مشکلات ما را تا حدودی مرتفع خواهد کرد.
یزدان دوست گفت: بازگشایی دانشگاهها اعتبار مفهومی صحیحی ندارد؛ چرا که دانشگاهها تعطیل نشده بودند، بلکه تنها نوع آموزش‌های خود را تغییر داده بودند؛ بنابراین برای آموزش‌های حضوری از مهر ماه آمادگی کامل داریم.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی بیان کرد: حتی بعد از واکسیناسیون تمامی دانشجویان باز هم شیوه نامه‌های بهداشتی را در خوابگاه‌ها و فضای کلاس و آزمایشگاه و ... رعایت خواهیم کرد.
حال که دانشگاهها آمادگی خود را از حضوری شدن آموزش‌ها اعلام کرده اند و مشتاقانه چشم به راه قدم زدن دانشجویان در فضای دانشگاهی هستند تا دوباره کلاس‌های دانشجویی با حضور شاگردان پر جنب و جوش جان بگیرد، باید ببینیم که مهر ۱۴۰۰ دوباره دانشگاه و دانشجو را به یک دیگر می‌رساند و کلاس‌ها حضوری می‌شود، یا خیر.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
70
