بررسی عواملی که یک انسان را لجباز می‌کند!
لجبازی، یکی از خصوصیت‌های رفتاری انسان محسوب می‌شود و به نوعی انجام عکس کار‌هایی است که فرد مقابل انتظار دارد.
من این کار را انجام نمی‌دهم!، انجام عکس کار‌هایی که فرد مقابل انتظار دارد، مصمم بودن بر روی ایده و نظر با توجه به اینکه آن مسئله با شرایط عمومی جامعه متضاد باشد و ... این‌ها شاید خصوصیات افراد لجبازی باشد که در اطرافتان هستند و با شما زندگی می‌کنند و گاهی اوقات حتی شما را کلافه می‌کنند.
اما چرا یک انسان خصوصیت اخلاقی لجبازی پیدا می‌کند و چطور باید با چنین شخصی برخورد کرد؟
این سوالی است که امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا به آن پاسخ دهد، پس پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید.
چه عواملی در فرد باعث لجبازی می‌شوند؟
لجبازی خصوصیتی رفتاری است که یک فرد قبول ندارد افکارش را تغییر دهد یا طرز فکر و تصمیمش را در مورد شرایط یا عملی عوض کند.
یک فرد لجوج به ایده‌ها و نظرات خود به طور مصممی پایبند است. نگرش یک فرد لجباز این است که من نمی‌خواهم شما هم نمی‌توانید مرا مجبور کنید.
چرا بعضی‌ها لجبازند؟
افراد لجوج همیشه لجباز نیستند. ممکن است اتفاقاتی خاص یا واکنش‌هایی باعث این رفتار آن‌ها شود. برای درک این موضوع مجبوریم این واقعیت را یادآور شویم که اکثر رفتار‌های آدمی بر پایه اجتناب از درد یا در طلب تشویق و پاداش است.
لجبازی و پاداش
بعضی اوقات افراد به این دلیل لجبازی می‌کنند که چیزی را که می‌خواهند بتوانند با لجبازی هم شده به دست آورند. در این مورد فرد با استفاده از لجبازی‌اش از مقاومت دیگران در برابر خواسته‌هایشان ممانعت می‌کند تا خواسته‌اش از دیگران را برآورده کند.
چطور با کودکان دوقلو رفتار کنیم؟
به عنوان مثال یک کودک زمانی تحریک می‌شود که از شیوه لجبازی استفاده کند. او از لجبازی برای رسیدن به خواسته‌اش استفاده می‌کند.
این رفتار معمولا در کودکان لوس دیده می‌شود. اگر یک کودک چیزی را که می‌خواهد نتواند به راحتی و راه‌های درستش به دست آورد پس لجبازی را پیش می‌گیرد، اگرچه والدینش به او اجازه این رفتار را نمی‌دهند. اگر این کارش موثر باشد رفتار لجبازی‌اش را برای گرفتن خواسته‌هایش ادامه می‌دهد.
لجبازی و اجتناب از درد
اگر والدین به شدت و مدام کودکان را تحت کنترل قرار دهند و تصمیماتشان را با توجه به کار‌های آن‌ها بگیرند، بچه‌ها احساس می‌کنند که آزادیشان تهدید شده و در خطر است. این امر متداول‌ترین دلیلی است که کودکان در دوران نوجوانی سرکش و لجباز می‌شوند.
اگر یک کودک حس کند که تحت کنترل است، لجباز می‌شود تا از زیر نظر قرار گرفتن توسط والدینش بیرون آید و آزادی‌اش را باز یابد. کمبود آزادی باعث می‌شود تصمیم گرفتن برای افرادی که قدر آزادی را می‌دانند دردناک شود، بنابراین سیستم مدافعه لجبازی را برای اجتناب از درد به کار می‌گیرند.
لجبازی و هویت
بعضی افراد به شدت تحت تاثیر عقاید، افکار، ایده‌ها و سلایقشان هستند. آن‌ها نمی‌توانند کسانی که با آن‌ها مخالفت می‌کنند را تحمل کنند، زیرا مخالفت با آن‌ها مخالفت با آن چیزی است که در درون آن‌ها وجود دارد. پس شروع به لجبازی می‌کنند. این رفتار در آن‌ها مانع از رشد فردی و تأثیر بد بر روی روابطشان با دیگران می‌شود. بعضی‌ها قدم را فراتر گذاشته و کلا از افرادی که با آن‌ها مخالفت می‌کنند، اجتناب می‌کنند، فقط به این خاطر که در این دنیا آن‌ها با عقاید و افکارشان زندگی می‌کنند.
احساسات پنهان، خصومت
بعضی افراد فقط به دلیل اینکه بر سر شما تلافی کنند لجوجانه رفتار می‌کنند. شاید شما در گذشته باعث درد یا ناراحتی برای آن‌ها شده‌اید و حالا آن‌ها می‌خواهند انتقامشان را بگیرند. لجبازی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا احساس پنهان تنفر و خصومتشان را نسبت به شما نشان دهند.
رفتار کردن با یک فرد لجباز
با یک فرد لجوج به سختی می‌توان رفتار کرد، زیرا او مایل است که غیرانعطاف و با ذهنی بسته باقی بماند. با این حال اگر شما سعی کنید دلیل اصلی لجبازی او را بفهمید، رابطه بر قرار کردن با او آسان‌تر می‌شود.
شما حتی می‌توانید به طورمستقیم از او بپرسید که چرا لجباز شده است. این کار می‌تواند او را مجبور کند تا به خودش آید و شاید در رفتارش تأمل کند. یک فرد لجباز از کنترل شدن متنفر است، پس از هیچ راهی نباید حس کند که کنترل می‌شود.
لجاجت می‌تواند خوب هم باشد
بله در بعضی موارد لجاجت می‌تواند برای شما مفید هم باشد. وقتی می‌دانید که خودتان کار درست را انجام می‌دهید و بقیه مخالف شما هستند و هزار دلیل بر اشتباه بودن شما دارند، شما باید لجباز بمانید.
نحوه رفتار با افراد لجباز چگونه است؟ بسته پیشنهادی اول: از درِ تعریف و تمجید وارد شوید ۱. با کمی چرب‌زبانی شروع کنید
یکی از دلایل لجبازی در این دسته از افراد آن است که از اشتباه‌کردن متنفرند و تصور می‌کنند شیوه درست انجام هر کاری را می‌دانند؛ بنابراین در مقابل پیشنهاد روش‌های جدید، موضع می‌گیرند و وقتی طرف مقابل‌شان ایده خود را مطرح می‌کند، احساس می‌کنند به شخصیت آن‌ها حمله شده است. با این مقدمه، سعی کنید در اولین برخورد، کمی چرب‌زبانی به خرج دهید و از آن‌ها تعریف و تمجید کنید.
به‌این‌ترتیب، وقتی این افراد متوجه رفتار احترام‌آمیز شما نسبت خودشان شوند، از حالت دفاعی خود خارج شده و این تصور را که شما قصد دارید آن‌ها را مجبور کنید مانند شما رفتار کنند، کنار می‌گذارند.
۲. نشان دهید که برای عقاید آن‌ها ارزش قائل هستید
راه دیگری که باید در مواجهه با افراد لجباز امتحان کنید، این است که موقعیت و نظرات آن‌ها را تأیید کنید و نشان دهید که واقعا ایده‌های خوبی دارند. حتی یک لحظه هم اجازه ندهید که فکر کنند ایده‌های آن‌ها از دید شما احمقانه، پوچ و توخالی به‌نظر می‌رسد (حتی اگر واقعا این‌طور باشد!). طوری رفتار کنید که اطمینان حاصل کنند به حرف‌های آن‌ها گوش می‌دهید و البته بیشتر به جنبه مثبت نظرات‌شان توجه می‌کنید. با این‌شیوه، فرد لجباز احساس می‌کند شما برای او و عقایدش ارزش قائل هستید؛ بنابراین او هم کم‌کم برای شنیدن نظرات شما راغب می‌شود.
۳. گفتن عبارت «تو داری اشتباه می‌کنی»، ممنوع!
آخرین چیزی که یک فرد لجباز می‌خواهد بشنود، شنیدن جمله‌هایی با این مضمون است: تو قطعا داری اشتباه می‌کنی؛ برداشت تو از این موضوع اشتباه است؛ منظور تو که واقعا این نیست، هست؟ و …. گفتن عباراتی از این دست، به فرد حالت دفاعی می‌دهد. پس بهتر است کمی صبر و حوصله به‌خرج دهید و به‌جای گفتن این عبارات، برای او روشن کنید که شما واقعا به نظرات او به‌طور کامل توجه کرده‌اید و ایده‌هایش برای شما جالب است؛ اما این ایده‌ها در زمان و موقعیت دیگری کارآمدتر است و در شرایط فعلی ترجیح می‌دهید به شیوه‌ی خودتان رفتار کنید.
۴. به او بفهمانید که تصمیمات شما می‌تواند به‌نفع او تمام شود
لجبازی افراد به این دلیل است که آن‌ها بیش‌ازحد روی خودشان حساب می‌کنند و شیوه تصمیم‌گیری‌شان هم به آن‌ها کمک می‌کند تا احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند و آنچه خودشان صلاح می‌دانند، انجام دهند.
نقش اساسی خانواده‌ها در لجبازی کودکان
اگر می‌خواهید این دسته از افراد خودشان را کنار بگذارند و متوجه نتایج تصمیم نادرست‌شان شوند؛ باید برای آن‌ها شرح دهید که چرا تصمیم‌شان دیگر به‌نفع آن‌ها نیست. شاید این روش آن‌ها را علاقه‌مند کند که با شما همراه شوند.
۵. اجازه دهید تصور کنند براساس عقیده‌ی خودشان پیش می‌روند
ترفند دیگری که شاید در متقاعدکردن افراد لجباز به شما کمک کند، این است که در جریان گفتگو با آن‌ها، اجازه دهید تصور کنند که شیوه پیشنهادی از جانب شما در واقع برخاسته از نظر آن‌ها است. این روش باعث می‌شود که افراد در مورد خودشان احساس غرور کنند و تصور کنند که هنوز در مسیر فکری خودشان هستند. اگر این روش را به‌خوبی اجرا کنید افراد با شما همراه می‌شوند، به‌طوری‌که از نتیجه آن متعجب خواهید شد.
بسته‌ی پیشنهادی دوم: متقاعدشان کنید ۱. محکم باشید
غالبا اطرافیان فرد لجباز، چون در مقابل قهر و ترشرویی او، تاب مقاومت ندارند و به خواسته‌های او تن می‌دهند. اگر با چنین واکنش‌هایی ازسوی طرف مقابل‌تان روبه‌رو شدید؛ حواس‌تان باشد که خودتان را کنترل کنید. برای مثال اگر او برای پافشاری روی نظر خود، به گریه متوسل شد، هرگز به او نگویید: «خب باشه؛ هرچی تو می‌خوای، فقط گریه نکن».
چرا گریه می‌کنیم؟/ دلایلی که ثابت می‌کند افرادی که گریه می‌کنند قوی ترند!
گفتن جملاتی از این دست، به‌طرف مقابل چنین حسی را القا می‌کند که با روش‌های ارزانی در تحریک احساسات شما موفق شده و توانسته شما را تسلیم خواسته‌های خود کند. پس محکم موضع خود را حفظ کنید و در کنار آن منطقی رفتار کنید. در مورد نظر خود، دلایل منطقی بیاورید و یادتان باشد که هرگز با خشونت رفتار نکنید که وضعیت بدتر خواهد شد.
۲. اطلاعات کافی دراختیار آن‌ها قرار دهید
افراد لجباز از اینکه در مورد موضوعی آگاهی یا شناخت کافی نداشته باشند، می‌ترسند. امکان ندارد که این دسته از افراد دست به کاری بزنند که در مورد آن شناخت کافی ندارند و قبلا هرگز آن را انجام نداده‌اند. درواقع، شکستن عادت‌ها برای این افراد دشوار است. پس اگر می‌خواهید آن‌ها را با خود همراه کنید در مورد پیشنهاد یا نظرتان به‌اندازه کافی برای‌شان توضیح دهید تا اعتمادشان جلب شود.
۳. روی اهمیت موضوع از دید خودتان، پافشاری کنید
اگر فردی که با شما لجبازی می‌کند از نزدیکان شما است و نگران شما باشد، آنچه که باعث خوشحالی شما می‌شود، برای او نیز باارزش است.
پس اگر به او بگویید که چرا واقعا موضوعی برای شما مهم است و دلیل پافشاری شما چیست؛ دیگر از موضع درست و غلط‌بودن پیشنهاد شما خارج می‌شود و به آنچه واقعا نیاز دارید و به‌عنوان یک انسان برای‌تان مهم است، فکر می‌کند.
۴. به آن‌ها یادآوری کنید که این‌بار نوبت شماست
اگر دائما با چنین فردی در تعامل هستید، بخت با شما یار است! چون احتمالا بار‌ها و بار‌ها مجبور شده‌اید، تسلیم نظرات او شوید؛ این‌بار فقط کافی است در کمال آرامش پای‌تان را روی پای دیگرتان بیندازید و به او بگویید: «دفعات قبل اوضاع آن‌طور که تو خواستی پیش رفت، فکر نمی‌کنی این‌بار نوبت من است؟» تا می‌توانید این موضوع را بزرگنمایی کنید تا واقعا درک کند که این‌بار نوبت شما است.
۵. مذاکره یا توافق
با مذاکره و گفتگو شاید نتوانید به‌طور کامل فرد را با نظر خود همراه کنید؛ اما ممکن است تا ۵۰ درصد رضایت او را نسبت به‌نظر خود جلب کنید. اگر طرف شما لجباز و سرسخت باشد؛ متقاعدکردن او واقعا کار دشواری است. شاید بهتر است مثل راه‌رفتن یک کودک نوپا، از قدم‌های کوچک و آهسته شروع کنید.
۶. آرامش خود را حفظ کنید
در مواجهه با فرد لجباز باید بر احساسات خود مسلط باشید و خودتان را کنترل کنید. اگر اندکی ناراحتی یا عصبانیت در چهره شما دیده شود، درواقع برگ برنده را به‌دست او داده‌اید. پس اگر احساس می‌کنید کم‌کم دارید کنترل خود را از دست می‌دهید؛ نفس عمیق بکشید، آرامش خود را حفظ کنید یا برای چند دقیقه از اتاق بیرون بروید. سعی کنید آرام، خونسرد و مطمئن به‌نظر برسید؛ تا به حرف‌های شما گوش دهد.
هرچند طبیعی است که وقتی فردی میل به تغییر ندارد و مطابق خواسته شما عمل نمی‌کند، خونسردی خود را از دست بدهید، اما حواس‌تان باشد که واکنش عصبی شما مساوی است با شکست در متقاعدکردن طرف مقابل‌تان.
۷. هرگز به‌روی آن‌ها نیاورید که لجبازی می‌کنند
با گفتن عبارت «لجبازی نکن»، فرد حالت دفاعی به خود می‌گیرد و احتمال تغییر موضع او بسیار کمتر خواهد شد. پس اگر این کلمه نوک زبان‌تان بود، آن را نگویید.
۸. وجوه اشتراک‌تان را پیدا کنید
سعی کنید با طرف مقابل زمینه مشترکی در نظرات‌تان پیدا کنید. این کار کمک می‌کند که فرد قضیه را از دید شما نگاه کند. اگر طرف مقابل احساس کند که دارای وجوه مشترکی با وی هستید، احتمال حرف‌شنوی او بیشتر می‌شود.
بسته پیشنهادی سوم: دست از تلاش برندارید ۱. تغییر را کم‌کم برای آن‌ها آسان کنید
افراد لجباز دوست ندارند یکباره در استخری از تغییرات شیرجه بزنند، بلکه عادت دارند ابتدا با نوک انگشت‌شان آب را امتحان کنند و آهسته جلو بروند.
با کودک لجباز خود چگونه رفتار کنیم؟
پس اگر برای مدت طولانی مجبورید با چنین افرادی سر کنید و از طرفی تمایل دارید او هم مثل شما روش‌های جدید را امتحان کند؛ باید او را کم‌کم به تغییر عادت دهید تا اینکه کاملا در شرایط جدید احساس راحتی کند.
۲. به‌موقع وارد مبارزه شوید
تشخیص اینکه چه‌موقع دربرابر خواسته‌های چنین افرادی باید ایستادگی کنید، یک نکته کلیدی در رفتار با آن‌ها است. پیش‌از‌اینکه لحظات سختی را در کشمکش با این افراد سپری کنید؛ از خودتان بپرسید: «آیا واقعا موضوع ارزش جنگیدن دارد؟»، اگر پاسخ‌تان منفی است، فرصت مبارزه و چانه‌زدن را برای موضوع مهم‌تری حفظ کنید. به‌طور مثال، اگر با دوست لجبازتان بر سر تماشای فیلم به تفاهم نمی‌رسید؛ ببینید چقدر تماشای فیلم برای شما مهم است؛ اگر واقعا اهمیتی ندارد، اما درعوض روی انتخاب محل پیکنیک حساس هستید فرصت چانه‌زدن و مبارزه را برای موضوع پیکنیک حفظ کنید.
۳. الگو‌های تکراری را بشکنید
اگر همیشه در مقابل لجبازی‌های یکی از اطرافیان‌تان کوتاه می‌آیید تا بحثی میان شما درنگیرد؛ قضیه فرق می‌کند. به‌یاد داشته باشید اگر هیچ وقت به آن فرد «نه» نگویید پس چطور می‌توانید انتظار داشته باشید که نظرات شما را بپذیرد. پس برای شکستن الگوی رفتاری که در آن گرفتار هستید؛ در دیدار بعدی با وی حتی اگر روی موضوع پیش‌پا افتاده‌ای مثل انتخاب فیلم توافق نداشتید، روی نظر خود بایستید. شاید آن فرد ابتدا از رفتار شما تعجب کند، اما حداقل این فایده را دارد که متوجه شود شما به‌عنوان یک شخصیت مستقل به‌راحتی تحت تأثیر او قرار نمی‌گیرید. به‌علاوه اگر به آسانی تسلیم نشوید؛ او برای شما احترام بیشتری قائل خواهد بود و احتمالا نظرات شما برای او ارزش بیشتری خواهد داشت.
۴. نقش آدم‌های ضعیف و بیچاره را بازی نکنید
به‌هیچ عنوان این روش خوبی نیست که برای رسیدن به خواسته‌هایتان تظاهر کنید فرد بیچاره‌ای هستید. این روش نه تنها درمورد چنین افرادی جواب نمی‌دهد، بلکه شخصیت شما را زیر سؤال می‌برد. اگر به‌جای استفاده از روش‌های منطقی به روش‌های احساسی روی بیاورید فقط احتمال موافقت طرف مقابل را با خود کمتر کرده‌اید.
چطور آسیب‌های روانی کودکان را بهبود بخشیم؟
۵. صبور باشید
متقاعدکردن و همراه‌کردن چنین افرادی فرآیند زمان‌بری است. ممکن است مجبور شوید با او تمام شب را به بحث‌کردن درخصوص مسائل کوچک تا بزرگ بگذرانید. صبور باشید و به‌خاطر بیاورید که تغییر درچنین افرادی آهسته و کم‌کم امکان‌پذیر است، وگرنه قادر نخواهید بود آن‌ها را وادار به پذیرفتن ایده‌های جدید کنید.
۶. مراقب اعتماد موجود در رابطه‌تان باشید
اعتماد در رابطه با این افراد نقش کلیدی دارد. هرگز درمورد نظرتان ذره‌ای تزلزل یا تردید به خود راه ندهید که باعث از دست‌رفتن اعتماد طرف مقابل به شما می‌شود و دیگر به حرف‌های شما گوش نخواهد داد. طوری رفتار کنید که انگار عقیده شما بهترین راه ممکن است (البته منظورمان خودخواهی نیست). این شیوه باعث می‌شود طرف مقابل فکر کند شما دقیقا می‌دانید چه کار کنید. هرگز تحت تأثیر او عقب نکشید.
در هنگام مطرح‌کردن پیشنهادتان، سرتان را بالا بگیرید و مستقیم به چشم‌های او نگاه کنید و اجازه ندهید در خلال صحبت‌های شما حواس‌تان را پرت کند. وقتی مانند یک فرد مطمئن رفتار می‌کنید؛ او به درستیِ ایده شما بیشتر اطمینان پیدا می‌کند. اگر برای مطرح‌کردن نظرتان استرس دارید، قبل از مطرح‌کردن آن، تمرین کنید. این کار باعث می‌شود به درستی نظر خود بیشتر ایمان بیاورید و راحت‌تر آن را مطرح کنید.
۷. اگر هیچ راهی جواب نداد، ترکش کنید
متأسفانه گاهی با وجود آن که برای جلب موافقت و همراه‌کردن یک فرد لجباز با خود، به هر دری می‌زنید، نتیجه نمی‌گیرید. اگر باوجود آن که با چرب‌زبانی و ملاحظه‌گری با او رفتار کردید و اطلاعات کافی در اختیارش گذاشتید، محکم بودید و نشان دادید چقدر موضوع برای‌تان مهم است و روش‌های مذکور را امتحان کردید و باز هم فرد لجباز از جای خود تکان نخورد و نتوانستید اندکی تغییر در او ایجاد کنید، دیگر وقت آن رسیده که او را رها کنید و مطابق نظر خود عمل کنید. وقتی دیگر هیچ راهی مؤثر نیست، ترک‌کردن او نشان دهنده ضعف شما نیست، بلکه منطقی‌ترین کاری است که می‌توانید انجام دهید.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
1920
