رسیدن به صد سالگی؛ از رویا تا واقعیت
گروهی از پژوهشگران با بررسی نقاط مختلفی از جهان و شناسایی تراکم افراد با طول عمر بالا، راز افزایش سن آنان را زندگی در جغرافیایی موسوم به «مناطق آبی» تشخیص داده‌اند.
یک پژوهش بین رشته‌ای در دانشگاه لوون بلژیک که از سال ۲۰۰۴ به صورت مستمر انجام شده به تازگی به نتایج جالب توجه‌ای درباره زندگی در مناطق مختلف دست یافته است.
این پژوهش که در آن دانشمندانی از حوزه‌های جمعیت‌شناسی، پزشکی و علوم تغذیه حضور داشته‌اند بر روی زندگی جوامع مختلف در «مناطق آبی» متمرکز شده است.
بر مبنای این پژوهش، مناطق آبی نقاطی از زمین هستند که افراد در آن بیشترین عمر را دارند و سن اغلب افراد در آنها به بیش از ۱۰۰ سال می‌رسد. این رقم در مقایسه با میانگین جهانی که در سال ۲۰۱۹ عددی بالغ بر ۷۳.۴ بوده است، عددی عجیب به نظر می‌رسد.
در سال‌های گذشته نیز اطلاعاتی در خصوص این مناطق استثنایی در رسانه‌ها منتشر شده بود. برای مثال «دن بوتنر» نویسنده آمریکایی و همکار نشنال جئوگرافیک، مقاله‌ای با عنوان «رازهای زندگی طولانی» برای شماره نوامبر ۲۰۰۵ این مجله نوشت.
در سال ۲۰۰۶ بوتنر با «میشل پولن» برای شناسایی دومین منطقه آبی واقع در شبه جزیره «نیکویا» در کاستاریکا همکاری کرد. تا سال ۲۰۰۸ بوتنر و پولن سومین منطقه آبی را در جزیره یونانی «ایکاریا» شناسایی کردند.
او در سال ۲۰۰۸ کتابی با عنوان «مناطق آبی: درس‌هایی برای زندگی طولانی‌تر از زبان افرادی که بیشترین عمر را داشته‌اند» منتشر کرد و به پرفروش‌ترین کتاب نیویورک تایمز تبدیل شد.
طبق این بررسی‌ها در سال ۲۰۱۵ پنج منطقه در جهان با ویژگی‌های منطقه آبی شناسایی شده بود که ساردینیا در ایتالیا، جزایر اوکیناوا در ژاپن، شبه جزیره نیکویا در کاستاریکا، جزیره ایکاریا در یونان و منطقه لوما لیندا در کالیفرنیای آمریکا را شامل می‌شد.
بررسی‌های این پژوهش دو فرضیه تفاوت‌های ژنتیکی و سبک زندگی را برای وجود تعداد زیاد افراد بالای صد سال در این مناطق بررسی کرده‌اند که عمده شواهد حاکی از تفاوت‌های سبک زندگی و تاثیر آن بر این مقوله است.
پژوهشگران رژیم غذایی و ورزش را دارای نقش حیاتی در ایجاد مناطق آبی تلقی کرده‌اند. بر این اساس لوبیا، غلات کامل، سبزیجات و میوه در سبد غذایی این مناطق سهم زیادی داشته و رژیم غذایی آنها حاوی گوشت بسیار کمی بوده است.
تحقیقات مذکور عوامل دیگری را نیز در افزایش طول عمر، موثر معرفی کرده‌اند که داشتن هدف در زندگی، داشتن یک شبکه حمایت اجتماعی از خانواده و یا دوستان، کاهش استرس، دست کشیدن از غذا پیش از سیر شدن، کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی و حفظ فعالیت بدنی بخشی از آنها هستند.
دن بوتنر یکی از افراد کلیدی این پروژه یک برنامه ترویجی راه‌اندازی کرده تا درس‌های آموخته شده از مناطق آبی را به جوامع دیگر بیاورد.
شهر «آلبرت لی» در ایالت مینه سوتا یکی از شهرهایی است که از سال ۲۰۰۹ تحت آموزش‌های این برنامه قرار گرفته است. دانشگاه «مینه سوتا» با بررسی نتایج اجرای این برنامه گفته است: هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی در برخی مناطق این شهر ۴۰ درصد و پیاده‌روی و عدم استفاده از وسایل نقلیه شخصی ۹۶ درصد افزایش یافته است.
در این شهر برنامه‌های مختلفی برای ترک سیگار آغاز شده که تاثیر چشمگیری بر کاهش مصرف دخانیات داشته است. در سال ۲۰۰۹، ۲۳ درصد از ساکنان بزرگسال «آلبرت لی» سیگاری بودند در حالی که در سال ۲۰۱۶ این رقم تنها ۱۴.۷ درصد شده بود. ضمن اینکه این مسئله منجر به صرفه جویی ۸.۶ میلیون دلاری در هزینه‌های سالانه مراقبت‌های بهداشتی در این شهر شد.
در شهرهای پروژه مناطق آبی پیاده روهای جدیدی اضافه شد، زیرساخت‌هایی فراهم شد که به مردم اجازه می‌داد با پای پیاده یا با دوچرخه به محل کار خود بروند. مسیرهای دوچرخه سواری و عابر پیاده توسعه یافت. کارگران به جای ملاقات در یک اتاق کنفرانس، جلسات همراه با پیاده روی را آغاز کردند و بقیه ساکنان نیز ترجیح دادند به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنند.
همکاران این پروژه در سال‌های اخیر دو شهر دیگر در ایالات متحده را به این برنامه افزوده‌اند و قصد دارند دست‌آورد‌های آن را در سال‌های آینده به سایر کشورهای جهان نیز توسعه دهند. نتایج این پژوهش‌ها یک نقطه عطف مهم در علوم پزشکی، سیاست‌گذاری عمومی و جمعیت‌شناسی محسوب می‌شود که به طور مستقیم باعث افزایش سلامت عمومی خواهد شد.
