بازگشت مدعیان حفظ محیط زیست به عصر زغال سنگ

اما بر خلاف این برنامه‌ها، بر اثر بحران انرژی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین، آلمان اعلام کرده فعلا برنامه افق 2035 را کنار می‌گذارد و فقط به فکر برنامه افق 2030 است.

هرچند این بازهم برنامه‌ای قابل احترام به شمار می‌آید، اما باید متوجه یک تحول دیگر باشیم و آن این است که آلمان اعلام کرده برای پرهیز از کمبود انرژی در فصل سرد، به احیای فعالیت‌های نیروگاه‌های زغال سنگ که از رده خارج شده، روی آورده است.

این درحالیست که کشورهایی مانند فرانسه و اتریش نیز برنامه‌های مشابه برای احیای نیروگاه‌های زغالی سنگی از رده خارج شده را اعلام کرده است. این امر باعث انتشار تعداد زیادی گزارشات با موضوع «برگشت اروپا به عصر زغال سنگ» در رسانه های جهان شده است.

همانند اروپا، آمریکا نیز در کاهش گازهای گلخانه‌ای باز مانده است چون دیوان عالی آن کشور در حکمی، اداره حفاظت از محیط زیست را از اختیارات محدودسازی انتشار کربن از نیروگاه‌ها محروم کرده است. قضات دیوان عالی با 6 رای موافق در برابر 3 رای مخالف، رای داد که اختیارات اداره حفاظت از محیط زیست برای کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای در نیروگاه‌های زغال سنگی و گازی که بخشی از قانون موسوم به «هوای پاکیزه» است، محدود ‌شود.

این مانع تلاش‌های آمریکا برای تحقق هدف تعیین‌شده برای کاهش 50 درصدی انتشار کربن تا اواخر قرن کنونی شده است.

زغال سنگ، نوعی انرژی است که اکثر کشورهای در حال توسعه کنونی برای توسعه خود هنوز به آن تکیه می‌کنند. اما کشورهای مرفه آمریکایی و اروپایی که بسیار زود، مرحله توسعه را پشت سر گذاشته و از زمان انقلاب صنعتی اکثر گازهای گلخانه انباشته کنونی را منتشر کرده بودند، قصد دارند مسئولیت انتشار کربن را بر دوش کشورهای در حال توسعه بگذارند. این قصد آنها در نشست تغییر اقلیمی سازمان ملل در کپنهاگ در سال 2009 بسیار آشکار بود.

به گفته «دینگ جونگ لی»، پژوهشگر «آکادمی علوم و فنون چین» که در آن نشست شرکت کرده بود، گروه هشت در آن زمان طرحی را ارائه داد که طبق آن، 27 کشور پیشرفته جهان با 1.1 میلیارد جمعت کل، می‌خواستند 44 درصد از حق کاهش انتشار کربن جهانی را به خود اختصاص دهند در حالی که مابقی 56 درصد به همه دیگر کشورهای جهان که 5.5  میلیارد جمعیت دارند، اختصاص می‌یافت.

هرچند تا سال 2015 همه طرف‌ها به توافقنامه قابل قبولی در پاریس دسترسی پیدا کردند، اما هنوز شاهد رویکرد صادقانه کشورهای توسعه یافته در اجرای تعهدات خود نیستیم.

همان طور که می‌دانیم، کشورهای پیشرفته در سال 2020 متعهد شدند هر سال 100 میلیارد دلار را با توجه به فشار مالی بر کشورهای در حال توسعه ناشی از کاهش انتشار کربن، در اختیار این کشورها قرار ‌دهند اما هیچ وقت این برنامه کمکی سالانه به طور کامل انجام نشده است.

حتی در نشست تغییرات اقلیمی بن در ماه ژوئن 2022، آمریکا و برخی اعضای اتحادیه اروپا قاطعانه با ارائه کمک مالی به کشورهای کم درآمد مخالفت کردند و حتی مایل نبودند تا این موضوع را در دستور کار نشست سازمان ملل درباره تغییرات اقلیمی قرار بگیرد.

همان طور که در بالا اشاره شد، آمریکا و کشورهای اروپایی به خاطر توسعه زودهنگام خود، زمان اوج‌گیری یا حداکثر انتشار کربن خود را پشت سر گذاشته‌اند. مثلا 27 کشور اروپایی در دهه 90 قرن گذشته به اوج انتشار کربن و آمریکا در سال 2007 به اوج انتشار کربن خود رسیده بودند اما کشورهای در حال توسعه حتی به این زمان نرسیده‌اند. بدیهی است کشورهای در حال توسعه باید تدریجا به اهداف کاهش انتشار کربن خود برسند در حالیکه آمریکا و اروپا باید واقعا مسئولیت و تعهدات خود نسبت به کاهش انتشار کربن و کمک به کشورهای در حال توسعه را به اجرا بگذارند.