اسیدی شدن اقیانوس‌ ها و تأثیر منفی بر گونه‌ های زیستی

کارگاه بین‌المللی «اسیدی شدن اقیانوس‌ها» با هدف ارائه آخرین یافته‌های علمی-تحقیقاتی و ایجاد روابط بین متخصصان و کارشناسان حوزه علوم دریایی و اقیانوسی برگزار شد.  در این کارگاه آموزشی که به صورت مشترک بین پژوهشگاه و موسسه تحقیقات دریایی شورای ملی پژوهش کشور اسپانیا(IIM-CSIC) و با حضور حدود ۹۰ متخصص از کشورهای ایران، اسپانیا، ایتالیا، عمان، مصر، عراق، مراکش و نیجریه برگزار شد؛ پژوهشگران در خصوص اسیدی شدن اقیانوس برای پایداری(sustainability)، سیر تکاملی اندازه‌گیری pH از دهه ۹۰ میلادی، حسگرهای بیوشیمیایی کم هزینه، اسیدی شدن اقیانوس و هیپوکسی در اکوسیستم‌های دریایی(با تمرکز بر خلیج فارس)، اسیدی شدن اقیانوس: تأثیر بالقوه بر پرورش نرم‌تنان صدف‌دار، تحقیقات اسیدی شدن اقیانوس در دریای مدیترانه: وضعیت کنونی، روندها و گام‌های بعدی، اسیدی شدن اقیانوس‌ها و اکوسیستم جنگل‌های حرا و تاثیرات اسیدی شدن و تغییر اقلیم بر صید نرم‌تنان صدف‌دار،  آخرین یافته‌های خود را به اشتراک گذاشتند.  

براساس مطالعات محققان، اقیانوس‌ها حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از کربن دی اکسید(CO۲) آزاد شده در جو را جذب می‌کنند. با افزایش سطح CO۲ جو ناشی از فعالیت‌های انسانی مانند مصرف سوخت‌های فسیلی و تغییر کاربری زمین، میزان کربن دی اکسید جذب شده توسط اقیانوس نیز افزایش می‌یابد. هنگامی که CO۲ توسط آب دریا جذب می‌شود، با آب واکنش داده و منجر به کاهش pH، غلظت یون کربنات و حالت اشباع کربنات کلسیم در آب دریا می‌شود. به این پدیده «اسیدی شدن اقیانوس» می‌گویند.  

پژوهشگران بر این باورند که اسیدی شدن می‌تواند تأثیر منفی بر روی برخی از گونه‌های زیستی دارای پوسته و اسکلت از جنس کانی‌های کربناتی، از جمله نرم‌تنان صدف‌دار، توتیا، مرجان‌ها و برخی گونه‌های پلانکتونی داشته باشد. تغییرات در شیمی اقیانوس‌ها می‌تواند بر رفتار موجودات غیر کربناتی نیز تأثیر بگذارد. توانایی برخی از ماهی‌ها در تشخیص شکارچیان، تحت اسیدی شدن کاهش می‌یابد.  

همچنین pH پایین بر توانایی برخی از لاروها برای مکان‌یابی زیستگاه مناسب نیز تأثیر می‌گذارد. به طور خلاصه، اثرات مستقیم و غیرمستقیم اسیدی شدن اقیانوس پیچیده است و هنوز به خوبی شناخته نشده است.  

بنابر اعلام روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی، گفتنی است دکتر ابوالفضل صالح رئیس پژوهشکده علوم دریایی به عنوان دبیر علمی و خانم فهیمه فروغی مدیر امور بین الملل پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی به عنوان دبیر اجرایی، مسئولیت هماهنگی و مدیریت این کارگاه بین‌المللی را بر عهده داشتند.