پوسیدگی دندان ها با خواب آشفته
چرا در افرادی که اختلال خواب دارند، بعضی از درمانهای دندانی اثربخش نیست؟
به جای اینکه اولین خروجی را بپیچید، آن را رد میکنید. خسته و کلافه به محل کار میرسید. نیم ساعت تاخیر خوردهاید و برای اینکه خواب از سرتان بپرد، چند فنجان قهوه و چای مینوشید اما بیدار نمیشوید و ماجرا همینطور تا شب ادامه دارد. بیخوابی یا اختلال خواب میتواند حداقل برای یک روز روند عادی زندگی را به هم بریزد. حالا باید به این آشفتگی، عارضههای دیگری را هم اضافه کنیم؛ ضعف اسکلت استخوانی و دندانها. ماجرا از چه قرار است؟
براساس پژوهشهای انجام شده در دانشگاه بوفالو(BU) در نیویورک، آپنه خواب میتواند زمینهساز آسیب به استخوانها و دندانها شود. این وضعیت که با عنوان تراکم پایین موادمعدنی استخوانی شناخته میشود؛ درواقع شکلی از پوکی استخوان بوده که زمینهساز شکستگی، لق شدن و آسیب یا ناتوانی در استفاده از ایمپلنتهای دندانی است. برای بررسی این وضعیت، پژوهشگران از نوعی تصویربرداری با پرتوی ایکس با عنوان توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی(CBCT) روی ۳۸ بزرگسال استفاده کرده و وضعیت سر و گردن آنها را مورد بررسی قرار دادند. نیمی از شرکتکنندگان دچار آپنه خواب بودند. این اسکنها نشان داد در داوطلبانی که دچار آپنه خواب بودند، تراکم استخوانی کمتری دیده میشود.
اختلال تنفس در خواب
آپنه خواب میتواند باعث بروز مشکلات تنفسی هنگام خواب شود. این عارضه باعث کاهش سطح اکسیژن خون شده و التهاب، استرس اکسیداتیو و حالتی شبیه نفسنفس زدن را در پی داشته باشد. درواقع به دلیل قطع ناگهانی تنفس این افراد در طول شب ممکن است بارها از خواب بیدار شوند که این مسأله معمولا با استرس و ترس نیز همراه است. دکتر تیکرات- ال جور، متخصص و دانشیار ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی UBو سرپرست این گروه تحقیقاتی در توضیح تاثیر آپنه بر پوکی استخوان میگوید: «هریک از عوارض آپنه میتواند بر روند متابولیسم استخوان تاثیر منفی داشته و درنهایت باعث کاهش تراکم توده استخوانی شود.»
با آپنه طرح درمان بریزید
برای درمانهای دندانی افراد مبتلا به آپنه خواب، بهویژه درمانهایی مانند ارتودنسی و ایمپلنت باید عارضه آپنه را درنظر گرفت. درحال حاضر تصویربرداریCBCT به بخشی جداییناپذیر از درمان ارتودنسی تبدیل شده و این روش را میتوان شکلی از غربالگری برای سنجش تراکم توده استخوانی پیش از شروع طرح درمان به حساب آورد.
دکتر الجور دراین رابطه میگوید: «متخصص ارتودنسی یا ایمپلنتولوژیست باید پیش از شروع درمان از وضعیت تراکم توده استخوانی بیمار آگاه شود. پس از بررسی وضعیت، باید بیمار با پزشک خود مشورت کرده و برای انتخاب بهترین روند درمان به نتیجه برسند.
علاوه براینکه باید به بیمار پیامدهای احتمالی نامطلوب درمان نیز هشدار داده شود.» این پزشک عقیده دارد برای تایید نهایی تاثیر آپنه خواب روی پوکی استخوان بهویژه در ناحیه دندانها، تحقیقات بیشتر با جامعه آماری بالاتری انجام شود. اما همین پژوهشها نشان میدهد آپنه خواب میتواند بر تراکم توده استخوانی تاثیر نامطلوب داشته باشد. بنابراین درمان آپنه خواب در افراد مبتلا به این بیماری بسیار ضروری است.