دانشیار دانشگاه رازی کرمانشاه مطرح کرد
چرا سرمایهگذاران راه کرمانشاه را گم کردهاند؟
"کرمانشاه استانی ثروتمند و غنی است"، این جمله را بارها و بارها از دهان مسئولین استان شنیدهایم و در تمام جلسات همه تاکید دارند که کرمانشاه بهشتی برای سرمایهگذارن و استانی پر از ظرفیت است.
از هم مرز بودن با عراق تا قطب کشاورزی و گردشگری کشور گرفته تا وجود مناطق ویژه اقتصادی و منطقه آزاد تجاری. از اینکه در کرمانشاه مشکل آب و برق نداریم تا فراوانی اراضی که سرمایهگذاران میتوانند در آن کار کنند.
اما با وجود همه این موارد کرمانشاه در تمام سالیان اخیر جزو چند استان اول کشور از نظر نرخ بیکاری بوده و این یعنی آنطور که باید سرمایهگذاران در کرمانشاه فعالیت نکرده و فرصت شغلی ایجاد نشده است.
حالا چندی است که با آغاز فعالیت استاندار جدید کرمانشاه مدام بر این موضوع تاکید میشود که نباید کرمانشاه را بد جلوه دهیم تا سرمایه گذران و کارآفرینان به استان بیایند. این سخن که بارها از سوی مدیران ارشد پیشین استان هم عنوان شده سخنی بسیار بجاست، زیرا هم کرمانشاه ظرفیت های بی شماری در بخش های گوناگون دارد که بالفعل درآوردن آنها خواهد توانست چهره استان را دگرگون کرده و از کوه مشکلات استان بکاهد و هم امروزه با توجه به محدودیت منابع دولت، شاید تنها راهکار رونق بخشی به اقتصاد هر منطقه ای جذب سرمایه های بخش خصوصی و باز کردن پای کارآفرینان و سرمایه گذاران به آن منطقه است.
اما جای سئوال است که چرا با وجود تاکیدات بی شمار بر این اصل مهم، هنوز سرمایه گذاری چندانی در این استان صورت نگرفته و سرمایه گذران، کرمانشاه را به عنوان مقصد خود انتخاب نمی کنند؟
دکتر سهراب دل انگیزان کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه عوامل مختلفی باعث عدم جذب سرمایهگذار در کرمانشاه و عدم تبدیل پتانسیلهای بالقوه به بالفعل شده، اظهار کرد: بی شک کرمانشاه استانی بسیار پر پتانسیل برای جذب سرمایهگذاران است و معتقدم کرمانشاه یکی از بهترین نقاط برای سرمایهگذاری است.
این استاد دانشگاه افزود: البته باید به این نکته توجه کرد که اینکه کرمانشاه آب و زمین و... داشته باشد به تنهایی برای جذب سرمایهگذار کافی نیست، بلکه باید زیرساختها و شرایط لازم فراهم شود تا بتوانیم این پتانسیلهای بلقوه را بالفعل کنیم.
اولین مانع، فضای کسب و کار نامناسب
وی یکی از مهمترین موانعی که باعث میشود نتوانیم پتانسیلهای استان را بالفعل کنیم را نامناسب بودن فضای کسب و کار دانست و تاکید کرد: شاخص نامناسب فضای کسب و کار یک عامل تنها نیست، بلکه متشکل از ۶۲ شاخه اصلی است که موارد متعدد و گستردهای را شامل میشود.
به گفته دانشیار دانشگاه رازی کرمانشاه، این شاخصها همه موارد زیرساختی، اقتصاد کلان و خرد، موارد کارشناسی و مدیریتی، موارد سخت افزاری و نرم افزاری و ... را شامل میشود.
وی اظهار کرد: از همین رو شاخص فضای کسب و کار مجموع عوامل و موارد سر راه جذب سرمایهگذاری را شامل میشود و تا زمانی که این شاخص اصلاح نشود نمیتوان کار چندانی از پیش برد.
دل انگیزان کارشناس و کاربلد بودن مدیران را نیز از دیگر ملزومات جذب سرمایهگذار دانست و خاطرنشان کرد: فراهم کردن شرایط جذب سرمایهگذار با حرف زدن انجام نمیشود، بلکه لازم است برای انجام امور از افراد با مهارت و سابقه کارشناسی کافی در بدنه ادارات، دستگاه ها و خصوصا در استانداری استفاده شود.
وی اظهار کرد: باید از افرادی در پستهای مرتبط با فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری استفاده شود که از صفر تا 100 دوره کامل کارشناسی را پشت سر گذاشته باشند و بعد به جایگاه مدیریتی برسند.
این کارشناس اقتصادی معتقد است، مدیری توانمند است که بتواند قدرت عمل کافی داشته باشد و تصمیمات درست، بجا و شجاعانه بگیرد و برای فعالیتهای اقتصادی ریسک پذیری لازم را داشته باشد.
متاسفانه در استان کرمانشاه پروژهها فقط در حد اسم هستند و سرمایهگذار باید ابتدا یک دفتر تاسیس کند و چند نفر را بگذارد که گاهی بیش از دو سال فقط دنبال اخذ مجوزهای اولیه باشند و طبیعتا چنین فرآیندی برای سرمایهگذار صرفه ندارد
نیازمند اطلس پروژههایِ شُدنی هستیم
دل انگیزان یکی دیگر از ملزومات جذب سرمایهگذار در استان را داشتن اطلس سرمایهگذاری برای پروژههایی که قابلیت اجرایی شدن دارند دانست و گفت: ما لیست پروژهها را داریم، اما این پروژهها فقط در حد اسم هستند و هیچ کار اجرایی برای تحویل آنها به سرمایهگذار صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: در برخی استانهای دیگر ۱۰، ۱۲ جلد اطلس سرمایهگذاری برای پروژههایی که شدنی هستند طراحی شده که بسیاری از کارهای این پروژهها پیش رفته است.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه اضافه کرد: در برخی استانهای دیگر برای این پروژهها مطالعات اولیه، امکان سنجی، تغییر کاربری و ... انجام شده و حتی بسیاری از مجوزهای اولیه از وزارتخانههای مربوطه در زمینه محیط زیست، میراث فرهنگی، بهداشت، منابع طبیعی و ... اخذ شده و سرمایهگذار یک پروژه شسته و رفته را تحویل میگیرد.
دل انگیزان گفت: متاسفانه در استان کرمانشاه پروژهها فقط در حد اسم هستند و سرمایهگذار باید ابتدا یک دفتر تاسیس کند و چند نفر را بگذارد که گاهی بیش از دو سال فقط دنبال اخذ مجوزهای اولیه باشند و طبیعتا چنین فرآیندی برای سرمایهگذار صرفه ندارد.
وی معتقد است، استان کرمانشاه هم نیازمند یک اطلس سرمایهگذاری واقعی از پروژههای شدنی است که همه کارهای اولیه و مجوزهای آن انجام شده باشد و سپس برای انجام کارهای فنی و اجرایی در اختیار سرمایهگذار قرار بگیرد.
نامناسب بودن فرهنگ کار کرمانشاه صحت ندارد
دانشیار دانشگاه رازی کرمانشاه داشتن نیروی کار ماهر را نیز یکی از دیگر از نیازهای جذب سرمایهگذار دانست و گفت: در استان کرمانشاه نیروی کار بسیاری زیادی داریم، اما باید بر کسب مهارت آنها بیشتر تمرکز کنیم.
دل انگیزان نیروی کار کرمانشاه را بسیار علاقمند به کار و یادگیری مهارت ارزیابی کرد و ادامه داد: تنها کاری که باید انجام شود اراده کافی برای آموزش مهارت به این نیروها است.
وی با رد این موضوع که گاهی گفته میشود فرهنگ کار در کرمانشاه نامناسب است، افزود: اتفاقا کرمانشاه یکی از عالی ترین فرهنگهای کار را دارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی نرخ بالای مشارکت در استان را گواهی بر این مدعا دانست که از میانگین کشور هم بالاتر است و یادآور شد: در شرایطی که نرخ مشارکت در کشور ۴۶ درصد بوده این عدد در کرمانشاه ۵۶ درصد است و این یعنی متقاضیان و افرادی که حاضرند در کرمانشاه کار کنند، زیاد هستند.
دل انگیزان با بیان اینکه ممکن است گاهی مواردی از مشکلات نیروی کار هم وجود داشته باشد که نمیتوان آن را به همه تعمیم داد، خاطرنشان کرد: در تهران، اصفهان و آلمان هم ممکن است نیروی کاری پیدا شود که علیه کارفرما شکایت کند و یا با هم به مشکل بربخورند و این موضوع فقط مختص به کرمانشاه نیست.
وی گفت: نیروی کار یک انسان است که باید با او شایسته رفتار شود و طبیعی است که اگر ظلم و یا ناحقی در حق وی روا داشته شود عکس العمل نشان خواهد داد.
مردم کرمانشاه بسیار سرمایهگذار پذیرند
موضوع دیگری که دل انگیزان به آن اشاره کرد فرهنگ پذیرندگی سرمایهگذاری در کرمانشاه بود و ادامه داد: مردم کرمانشاه همواره در طول تاریخ پذیرای سرمایهگذاران، تجار و بازرگانان بودهاند و اینکه گاهی ادعا میشود فرهنگ پذیرش سرمایهگذار در استان ضعیف است، به هیچ عنوان صحت ندارد.
وی تاکید کرد: در تاریخ کرمانشاه تعداد بازرگانان و افراد مالک غیرکرمانشاهی در استان بسیار بیشتر از خود کرمانشاهیها بوده اند. بطور مثال سال ۱۲۹۵ از ۱۰۵ بازرگان فعال در کرمانشاه ۱۰۳ نفر آنها غیرکرمانشاهی و تنها دو نفر کرمانشاهی بوده اند و این نشان می دهد مردم استان در طول تاریخ همواره پذیرای سرمایهگذاران دیگر استانها بوده اند.
امنیت در کرمانشاه بالاتر از برخی شهرهای دیگر است
وی با بیان اینکه گاهی گفته میشود امنیت کافی برای سرمایهگذاری در کرمانشاه فراهم نیست، اظهار کرد: چنین موضوعی صحت ندارد و در این مورد میتوان به آمار استناد کرد.
دل انگیزان با بیان اینکه نرخ جرائم چه در حوزه سرقت، چه اعتیاد و ... در کرمانشاه از بسیاری از شهرهای دیگر پایین تر است، عنوان کرد: متاسفانه چون در شهرهای دیگر جمعیت بیشتر است، اگر چنین اتفاقاتی رخ دهد بین جمعیت کمتر دیده میشود، اما ما در کرمانشاه بروز جرائم را داد میزنیم، در حالیکه وضعیت بدی نداریم.