روایتی دیگر از کشف آثار و بقایای تاریخی در شیراز

حرم شاهچراغ (ع) به عنوان سومین حرم اهل بیت (ع) همواره چمی‌بایست مرکز توجهات و تجمعات دینی و اعتقادی مردم شیراز و استان فارس در طول باشد.

یکی از مهمترین زمینه‌ها برای اجرای این موضوع ایجاد دسترسی آسان و سهل برای مردم به منظور تردد در این حرم مطهر است.

پس از ساخت صحن و شبستان حضرت امام خمینی (ره) در ابتدای سال ۱۳۹۰ در این حرم مطهر و حذف میدان احمدی از جلوی این آستان مقدس، ضرورت ایجاد خطوط عمومی همگانی برای انتقال مردم از نقاط مختلف شیراز بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.

در این راستا شهرداری شیراز با ایجاد خط ۱ مترو در شمال حرم مطهر (میدان شهرداری) و برنامه ریزی برای آغاز عملیات خط ۴ مترو شیراز و عبور این خط از جنوب حرم مطهر (چهارراه شاهزاده قاسم) و تصمیم برای ایجاد یک خط اتوبوس برقی در زیر زمین به منظور تردد بین خط ۱ و ۴ مترو برای انتقال زائران گرفته است.

پس از انتخاب مکان مورد نظر برای ساخت ایستگاه در جوار حرم شاهچراغ (ع) در محل پارکینگ فضای باز حرم، عملیات گودبرداری برای ایجاد دسترسی به تونل اصلی آغاز شد.

در حین گودبرداری در این ایستگاه به یافته‌های تاریخی از بافت تاریخی شیراز در پیرامون حرم شاهچراغ (ع) مشاهده شد.

این یافته‌ها نشان از بافت قدیمی متعلق به دوران قاجاریه و پهلوی اول است که به مرور زمان در زیر لایه‌های خاک مدفون شده اند.

این روزها کاوشگران و باستان شناسان دانشگاه هنر شیراز با با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور و نظارت اداره‌کل میراث فرهنگی استان فارس در حال ورق زدن تاریخ بافت قدیمی شیراز هستند.

سه ترانشه باستان شناسی در ایستگاه زائر حرم شاهچراغ (ع) کشف شده است

میثم نیک زاد عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شیراز و سرپرست کارگاه باستان شناسی ایستگاه زائر شاهچراغ (ع) گفت: مکان فعلی که پارکینگ سابق زائر حرم شاهچراغ (ع) بوده در حقیقت مسیر ارتباطی ۲ خط متروی شیراز و ایجاد خط اتوبوس برقی برای این منطقه است.

وی با بیان اینکه در ابتدای گودبرداری برای ایجاد دسترسی به مترو به ترانشه‌هایی از یک منزل قدیمی برخورد شده است، ادامه داد: در سه ترانشه کشف شده از فضای مسکونی یک منزل قدیمی، فضای مطبخ، حیاط و نشیمن کشف شده که با توجه به پیدا شدن حوضچه آب و خزینه حمام شواهد از تعلق این آثار به دوره پهلوی حکایت دارد.

سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز افزود: این خانه خشت گلی حداکثر قدمت ۱۵۰ ساله دارد که به دلیل حساسیت‌های زیادی پیرامون این پروژه، تمامی کاوش‌های این منطقه با ظرافت زیاد در حال انجام است.

نیک زاد با اشاره به این موضوع که تمامی روند کار و آثار کشف شده به صورت دقیق عکسبرداری و پشت نویسی می‌شوند، گفت: این کار برای تحلیل و ریشه یابی موضوع بسیار مهم است.

۲۰ سکه قدیمی کشف شده در این مکان مربوط به دوران پهلوی اول است

وی همچنین به موضوع پیدا شدن سکه‌های قدیمی در این پروژه اشاره کرد و ادامه داد: ۲۰ سکه قدیمی در این کاوش‌ها کشف شده که به دلیل اکسید شدن قابل خواندن نیست ولی که چون سبک ضرب این سکه‌ها ماشینی است قطعاً متعلق به دوره پهلوی دوم به بعد است زیرا تا قبل از دوران پهلوی سکه‌ها فرم دایره‌ای نداشته و پس از این دوران با دستگاه سکه‌ها کاملاً به صورت دایره‌ای دقیق ضرب شده است.

سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز در ادامه با اشاره به دیگر قطعات کشف شده در این اکتشاف باستانی افزود: تعدادی قطعه کاشی مربوط به دیوار حمام یا حوض آب پیدا شده که بر اثر فرسایش باد و باران تخریب شده اند.

احتمال پیدا کردن لایه‌های تاریخی از دوره سلجوقیان در اطراف حرم شاهچراغ (ع)

نیک زاد همچنین با بیان اینکه احتمالاً حدود ۱۰ متر لایه در این منطقه مورد کاوش قرار بگیرد، گفت: تاکنون نزدیک به ۲ متر کاوش انجام شده و چون احتمال وجود مسجد در این نقطه است پیدا کردن قطعاتی از دوره سلجوقیان احتمالاً وجود دارد.

سرپرست گروه کاوش باستان‌شناسی دانشگاه هنر شیراز با اشاره به این موضوع که با توجه به برنامه ریزی های که از قبل صورت گرفته قرار است ایستگاه‌های مترو در بافت تاریخی شیراز ایجاد شود، افزود: با تفاهم نامه سه جانبه شهرداری شیراز، مدیریت قطار شهری و پژوهشگاه میراث فرهنگی در مکان‌های که بنا به ایجاد ایستگاه مترو است ابتدا تیم باستان شناسی کاوش‌های مورد نظر را انجام داده و یافته‌ها را برای تصمیم گیری به وزارت میراث فرهنگی ارسال کند.

نیک زاد تصریح کرد: با تلاش‌های تیم باستان شناسی امیدوارم تا اواسط خرداد ماه کار کاوش در این منطقه را به نتیجه برسانیم.