چرا سیگنال ارزانی از وین به مغازه داران ارسال نمی‌شود؟

با وجود موفقیت‌های دیپلماتیک دولت رئیسی در وین که احتمال دستیابی به توافق هسته‌ای را بیشتر کرده، هنوز روند افزایشی قیمت ها در بازار ادامه دارد.

سیگنال‌های مثبت مذاکراتی در کفتگوهای هسته‌ای، طی هفته‌های اخیر بازار ارز و طلا را از رونق انداخته و قیمتها را پایین آورده است. با این وجود بازار در برابر کاهش،قیمت کالاهای اساسی مقاومت می‌کند.

در روزهای اخیر علاوه بر گوشت و برنج، میوه و لوازم خانگی نیز با رشد قیمت روبرو بوده است. اقلامی که طبقات کم‌برخوردار جامعه ناگزیر از مصرف آن هستند.

هرچند کاهش قیمت دلار، ترمز گرانی برخی کالاها مانند خودروهای وارداتی و یا گوشی‌های گران‌قیمت موبایل را کشیده، اما این کاهش قیمت سهم طبقات محروم جامعه نیست.

دولت رئیسی نباید این نکته مهم را از یاد ببرد که حامیان او در انتخابات، اقشار محرومی بودند که با امید اصلاح وضع معیشتی خود به نامزدی که "سید محرومان" نام گرفته بود، رای دادند. این اقشار با دلار خرید نمی‌کنند که کاهش نرخ ارز، سفره آنها را رنگین‌تر کند. آنان مشتری کالاهای اساسی هستند که این روزها بی‌توجه به نرخ ارز، به‌طور مداوم گران می‌شود.

اگر دولت نتواند جلوی این رشد سرسام‌آور قیمت ها آن هم در بازار شب عید را بگیرد، حتی سقوط نرخ دلار هم امیدی در میان مردم ایجاد نخواهد کرد، چراکه معیار قضاوت مردم کالاهای اساسی است که فعلا خبری از کاهش قیمت آنها نیست.

در دولت روحانی توجهی ویژه به بازار ارز می‌شد، چراکه خاستگاه طبقاتی دولت او، اقشار مرفه جامعه بودند که زیست اقتصادی آنها با دلار عجین بود. اما برخلاف آن دولت، در دوره فعلی، خاستگاه طبقاتی و پایگاه اجتماعی رئیس‌جمهور، اقشاری هستند که معیشت آنها الزاما به سرنوشت دلار گره نخورده است.

بنابراین رئیسی برای افزایش محبوبیت و حفظ امید به تغییر در بدنه اجتماعی حامی خود، نباید راهبرد روحانی در بازی با نرخ دلار را ادامه دهد، بلکه باید اولویت را به کالاهای اساسی دهد که قیمت‌گذاری بیشتر آنها در اختیار دولت است.

فراز و فرود نرخ دلار هرچند ممکن است از نظر رولنی خوش‌بینی یا بدبینی موقتی ایجاد کند، اما خانواده‌ای که نیاز به مصرف میزان مشخصی گوشت و برنج و روغن و لبنیات و سبزیجات دارد، بی‌نوجه به نرخ دلار، از رئیسی و تیم اقتصادی‌اش انتظار دارد تا این اقلام را ارزان کند و وگر چنین نشود، کاهش نرخ ارز برای چنین خانواری، معنایی نخواهد داشت.

تیم اقتصادی و رسانه‌ای دولت رئیسی باید متوجه باشد که در این دولت، معیار موفقیت اقتصادی، قیمت دلار نیست، بلکه نرخ کالاهای اساسی است که خانوارهای کم‌برخوردار مصرف‌کننده اصلی آن هستند. نه اینکه طبقات برخوردار جامعه نیازی به کالاهای اساسی نداشته باشند، اما مساله این است که قیمت کالاهای اساسی حجم اندکی از سبد مصرفی خانوارهای مرفه را در بر می‌گیرد، اما این نسبت برای طبقات پایین جامعه بیشتر است.

به این ترتیب دولت رئیسی اگر قصد دارد سیگنال موفقیت اقتصادی به پایگاه رای خود بفرستد، به‌جای تمرکز بر وین و نگاه به چهارراه استانبول برای مدیریت نرخ ارز، باید تمرکز خود را بر قیمت خرده‌فروشی‌ها و مغازه‌دارانی قرار دهد که اگر اجناس خود را ارزان نکنند، موفقیت‌های وین برای مردم، دستاوردی "تقریبا هیچ" خواهد داشت.

دولت روحانی خیلی دیر متوجه این واقعیت شد که همه اقتصاد وابسته به ارز و مذاکره و تحریم نیست. اقتصاد، مدیریت و قاطعیت در کنترل تورم می‌خواهد. این درس را دولت رئیسی باید از تجربه دولت قبلی بگیرد که سستی در برابر بازار و اولویت دادن به مذاکرات، شاید تراژدی برجام را تکرار کند. همان توافقی که امضا شد، اما گلابی‌هایش به سفره‌های مردم نرسید.