کورس ۱۰ ساله قیمت مسکن در استان‏‏‌ها

استان تهران در میان همه استان‌‌‌ها رکورد بیشترین میزان تورم مسکن در 10 سال گذشته را دارا بوده است. متوسط قیمت مسکن در این استان در دهه 90 معادل 12 برابر افزایش داشته است. بر این اساس میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در استان تهران از رقم 1 میلیون و600‌هزار تومان در سال 90 به رقم 19‌میلیون و 200‌هزار تومان در سال 99 رسیده که نشان‌دهنده 12 برابر شدن قیمت مسکن در استان تهران است.

بررسی‌‌‌ها نشان‌دهنده رشد 7/ 7 برابری متوسط قیمت مسکن در استان اصفهان، افزایش 2/ 9 برابری در استان البرز، رشد 1/ 11 برابری در استان فارس و رشد 8 برابری در استان خراسان رضوی است. مرکز این استان‌‌‌ها، از مهم‌ترین کلان‌شهرهای کشور هستند.

افزایش 15 برابری قیمت زمین

اطلاعات این گزارش نشان می‌دهد، متوسط قیمت هر مترمربع زمین در استان‌‌‌های کشور در فاصله سال‌های 90 تا 99 (دهه90)، 15 برابر شده است. متوسط قیمت هر مترمربع زمین مسکونی که در ابتدای دهه 90 یعنی در سال 90 برابر  500‌ هزار تومان بوده در سال 99 به 7‌میلیون و600‌هزار تومان افزایش یافته است. در تهران این افزایش با رشد 18 برابری میانگین قیمت زمین همراه بوده است. متوسط قیمت هر مترمربع زمین در استان تهران در ابتدای دهه 90 برابر با یک‌میلیون و400‌هزار تومان بوده که در سال 99 (پایان دهه 90) به 25‌میلیون و800‌هزار تومان افزایش یافته است.

رشد 5 برابری اجاره مسکن

اجاره‌‌‌بها نیز در دهه 90 با رشد 5 برابری همراه شده است. در حالی که متوسط مبلغ اجاره ماهانه به علاوه سه‌درصد ودیعه دریافتی از مستاجرها در قراردادهای اجاره در سال 90 به ازای هر متر مربع برابر با 3‌هزار و 900 تومان بوده است این میزان در سال 99 به 20‌هزار و200 تومان یعنی 5 برابر افزایش یافته است.

میزان رشد اجاره‌‌‌بهای مسکن در استان تهران از اجاره‌‌‌بهای کشوری بیشتر و معادل افزایش 6 برابری بوده است. در دهه 90 متوسط اجاره‌‌‌بهای ماهانه مسکن به علاوه سه‌درصد ودیعه دریافتی از مستاجرها در قراردادهای اجاره از مترمربعی 8‌هزار و 400 تومان در سال 90 به مترمربعی 50‌هزار تومان در سال 99 افزایش یافته است.

در این گزارش آمده است: با بررسی روند تغییرات قیمت مسکن در سال‌های گذشته، می‌توان دریافت که بازار مسکن، به طور معمول دارای دوران رکود و رونق است. به این صورت که پس از گذشت یک دوره رکود و کاهش نسبی قیمت‌ها، دوران رونق به آرامی شروع شده و ابتدا در شهرهای بزرگ و به دنبال آن در سایر شهرهای کشور تقاضای مصرفی افزایش می‌یابد. در این مرحله افزایش تقاضا منجر به رشد قیمت‌ها شده و بنابراین باعث ترغیب سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار مسکن می‌شود. در این دوره حضور سرمایه‌گذاران به قصد سفته‌بازی، تقاضای غیرمصرفی مسکن را به یکباره افزایش داده و موجب جهش قیمت‌ها می‌شود. با افزایش شدید قیمت‌ها قدرت خرید متقاضیان کاهش یافته و از طرف دیگر به مرور، واحدهای مسکونی نوسازی که در دوران جهش قیمت‌ها شروع به ساخت شده بودند، آماده بهره‌برداری می‌‌‌شوند که این عوامل سبب افزایش عرضه می‌شود. در این شرایط، سرمایه‌گذاران نیز ترجیح می‌دهند هر چه سریع‌‌‌تر از بازار خارج شوند و بنابراین تقاضای سرمایه‌‌‌ای هم رو به کاهش می‌رود. به این ترتیب عرضه از تقاضا سبقت گرفته و با کاهش تعداد معاملات می‌توان شروع دوره‌‌‌ رکود را انتظار داشت.  آمارهای رسمی نشان می‌دهد، بیشترین رشد قیمت مسکن در شهرهای کشور، طی نیمه اول سال ۱۳۹۱ تا نیمه‌‌‌ دوم سال ١٣٩٩، در نیمه‎ دوم سال ۱۳۹٩ بوده که میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی 7/ 44‌درصد افزایش داشته است. در مقابل، کمترین رشد، مربوط به نیمه‎ دوم سال ۱۳۹۴ بوده که میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی 9/ 0‌درصد کاهش داشته است.