معرفی برخی از امکانات خودروهای بازار ایران که شاید کاربردشان را ندانید

خودروهای امروز در زمینه ایمنی و آپشن هایی که بر روی آنها نصب می شوند درجات و دسته بندی های مختلفی دارند. برخی از تکنولوژی هایی که در خودروها وجود دارند در زمینه بالا بردن ایمنی و برخی هم در زمینه فراهم کردن رفاه و آسایش بیشتر برای راننده و سرنشینان است. در این مطلب به معرفی چند نمونه از امکاناتی و آپشن ها خودروها که در بازار ایران هم وجود دارد پرداخته ایم.

پشت سری فعال

یکی از آپشن های ایمنی به کاررفته در برخی از خودروها پشت سری فعال یا Active Head Restraint است که به کارگیری آن تقریباً از سال ۲۰۱۰ شروع شده است.

 وارد شدن ضربه از پشت به خودرو موجب می شود سرنشینان خودرو به خاطر وجود نیروی اینرسی (Inertia) به عقب پرتاب شوند. هنگامی که سرنشینان خودرو به عقب پرتاب می شوند، از گردن به پایین فرد توسط صندلی محافظت می شود، اما ممکن است سر و گردن راننده بر روی پشت سری صندلی قرار نگیرد و در زمان تصادف، بدون این که توسط پشت سری مهار شود، به عقب پرتاب شود و آسیب ببیند.

به همین دلیل در برخی از خودروها از پشت سری فعال استفاده می کنند تا بتوانند در زمان وقوع تصادف از پشت، از سر و گردن سرنشینان محافظت کنند و آسیب های وارد به این دو بخش حیاتی بدن را به حداقل برسانند.

در صورت بروز تصادف، ECU با وجود سنسورهای به کاررفته در خودرو تشخیص می دهد که تصادف صورت گرفته از پشت بوده و یا از جلو، در صورتی که تصادف از پشت بوده باشد، ECU فرمان می دهد تا پشت سری های خودرو فعال شوند و از پرت شدن سر و گردن راننده به عقب جلوگیری کنند.

این آپشن امروزه در برخی از خودرهای وارداتی و یا چینی که در ایران مونتاژ می شوند وجود دارد.

هدآپ Head-Up Display

هدآپ (HUD) یکی از آپشن های جذاب است که به راننده این امکان را می دهد تا حین رانندگی بدون نگاه کردن به صفحه کیلومتر، اطلاعاتی که برای رانندگی بسیار پراهمیت است را در اختیار داشته باشد.

برای اولین بار جنرال موتورز در سال ۱۹۸۸ از این سیستم در صنعت خودروسازی استفاده کرد. در اکثر خودروهایی که دارای این آپشن هستند، می توان محل قرارگیری تصویر هدآپ را با توجه به خواسته راننده تنظیم کرد، این ویژگی به رانندگان مختلف امکان می داد تا متناسب با قد و موقعیت صندلی خود محل قرارگیری تصویر را مشخص کنند.

برای نمایش تصویر بر شیشه جلو باید از تکنولوژی خاصی استفاده کرد. برخی از خودروسازها در شیشه جلو از فسفر شفاف استفاده می کنند. با تابش الگوهای مختلفی از نور یا لیزر به این شیشه ها (شیشه های فسفردار) می توان تصاویر مختلفی را نمایان کرد و در صورت حذف تابش لیزر بخشی از شیشه جلو، که حاوی فسفر است، مانند یک شیشه معمولی عمل می کند و هیچ اثری از فسفر شفاف در آن دیده نمی شود.

از این سیستم بیش تر در خودروهای لوکس استفاده می شود، اما می توان با تهیه هدآپ های افترمارکت ( بازار)  و نصب آن بر روی خودرو از این آپشن بهره برد.

همانگونه که اشاره شد این آپشن بیشتر در خودروهای لوکس دیده می شود و بنابراین در خودروهای وارداتی گران قیمت بازار ایران می توان آن را مشاهده کرد.

اتوهلد

اتو هلد یکی از آپشن‌های پرکاربرد در شهرهای پرترافیک است و بیشتر برای رانندگی در شهرهای شلوغ که نیاز به توقف و حرکت پی در پی در مسیر حرکت وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در ترافیک‌‌های سنگین، راننده باید به ترمز و کلاچ (در خودروهای دنده دستی) توجه داشته باشد تا علاوه‌بر عدم برخورد به سایر خودروها، حرکت‌های به‌موقع انجام دهد و بر سنگینی ترافیک نیفزاید. در خودروهای دنده دستی، راننده ابتدا با انجام نیم‌کلاچ و سپس رها کردن ترمز حرکت می‌کند و دوباره جهت توقف پدال ترمز را فشار می‌دهد و این چرخه به صورت مستمر تکرار می‌شود. شایان ذکر است که در هنگام توقف نیز باید پای راننده به‌طور مداوم بر روی پدال ترمز قرار داشته باشد یا از ترمز دستی استفاده شود که این چرخه بسیار خسته‌کننده است.

در خودروهای دنده‌ اتومات به دلیل حذف کلاچ، وضع تا حدودی بهتر است، اما این مشکل کماکان به قوت خود باقی است. در خودروهای اتومات، دنده در حالت خلاص (N) یا حرکت (D) قرار داشته و راننده باید با ترمز خودرو را کنترل کند. در خودروهای مجهز به اتوهلد کافی است دکمه اتو هلد را فشار دهید؛ در این حالت با متوقف کردن خودرو دیگر نیازی به نگه داشتن پدال ترمز وجود ندارد و خودرو ثابت می‌ماند تا زمانی که شما مجدد پدال گاز را فشار دهید که با این کار ترمز‌ها به آرامی آزاد شده و خودرو شروع به حرکت می‌کند.

این آپشن امروزه در برخی از خودرهای وارداتی و یا چینی که در ایران مونتاژ می شوند وجود دارد.

سیستم کنترل سراشیبی و سربالایی

سیستم کنترل حرکت در سربالایی مخفف عبارت HILL START ASSIST CONTROL است و می‌تواند از حرکت رو به عقب خودرو در سربالایی‌ها جلوگیری کند.

مطمئنا برایتان پیش آمده که در یک جاده کوهستانی یا حتی در خیابانی با شیب رو به بالا رانندگی کرده باشید؛ در این جاده‌ها اگر بخواهید پس از یک توقف کامل مجددا حرکت خود را آغاز کنید، خودرو شما در اغلب مواقع به سمت عقب کشیده شده و رانندگی را برایتان سخت خواهد کرد. در این مواقع اگر خودرو شما فاقد سیستم HAC باشد، ممکن است با افراد یا ماشین‌هایی که در پشت خودرو قرار دارند، برخورد کرده و خسارات فراوانی را بوجود بیاورید.

با فعال شدن سیستم HAC سنسورهای قرار گرفته در چرخ‌های خودرو، پس از تشخیص حرکت رو به عقب و یا لغزش خودرو فعال شده و با محاسبه میزان فشار ترمز لازم جهت جلوگیری از لغزش، به آرامی فشار ترمز را به چرخ‌ها اعمال کرده و از حرکت رو به عقب اتومبیل جلوگیری می‌نماید.

حتی در صورتی که شما پدال ترمز را رها کنید، این سیستم همچنان از نیروی ترمز استفاده کرده و اجازه نمی‌دهد خودرو به سمت عقب برود. سیستم HAC تا زمانی که اقدام به فشار دادن پدال گاز نکنید همچنان فعال باقی مانده و خودرو را ثابت نگه می‌دارد؛ البته در برخی از خودروها سیستم کنترل حرکت در سربالایی تنها طی مدت زمانی بین 2 تا 3 ثانیه قادر به ثابت نگه داشتن خودرو بوده و پس از این مدت به طور کاملا خودکار غیرفعال خواهد شد.

سیستم کنترل حرکت در شیب DAC مخفف عبارتDownhill Assist Control است که به راننده کمک می‌کند تا بدون درگیر کردن ترمز خودرو، در سراشیبی‌های تند و جاده‌های لغزنده سرعت خود را ثابت نگه داشته و با پایداری و کنترل کامل به مسیر خود ادامه دهد.

مطمئنا در جاده‌های پر فراز و نشیب اگر سطح جاده بیش از حد لغزنده بوده یا اگر راننده از مهارت کافی برخوردار نباشد ممکن است حوادث جبران ناپذیری رخ دهد. این در حالیست که اگر خودرو شما به سیستم کنترل حرکت در شیب مجهز باشد، دیگر لازم نیست در سراشیبی شدید یا جاده‌های ناهموار با ترمزهای مکرر سرعت وسیله نقلیه خودر را کنترل نمایید.

فعال شدن سیستم DAC در خودروهای مختلف به دو روش متفاوت انجام می‌شود؛ اغلب خودروهای مدرن پس از قرار گرفتن در سرازیری‌های شدید، با تکیه بر اطلاعات ارسال شده از سنسورهای موجود در چرخ‌ها و کامپیوتر مرکزی خودرو(ECU) ، وضعیت موجود را تشخیص داده و سیستم DAC را فعال خواهند کرد، اما در برخی دیگر از خودروها  این سیستم باید پیش از ورود به چنین جاده‌هایی به صورت دستی و با فشردن دکمه مخصوص فعال گردند.

پس از قرار گرفتن خودرو در یک شیب تند، سیستم DAC فعال شده و میزان دقیق فشار هیدرولیکی ترمز برای اعمال به هر چرخ را محاسبه می‌کند؛ در صورتی که فشار هیدرولیکی در این فرایند کاهش یابد، ECU خودرو سیگنال‌هایی به دلیل این تغییر فشار دریافت خواهد کرد و بر همین اساس اقدام به فعال کردن پمپ ترمز خودرو جهت جبران کاهش فشار خواهد کرد.

این آپشن امروزه در برخی از خودرهای وارداتی و یا چینی که در ایران مونتاژ می شوند وجود دارد.

پدال شیفتر

پدال شیفتر درواقع دسته‌هایی هستند که معمولا پشت غربیلک فرمان یا روی ستون فرمان نصب می‌شوند و راننده می‌تواند به کمک آن‌ها و صرفا با لمس این دسته‌ها، ضریب دنده مورد نظر خود را در وضعیت تیپ‌ترونیک انتخاب کند.

شیفتر‌ها باعث می‌شوند که عملیات تعویض دنده گیربکس اتوماتیک در وضعیت غیرخودکار با سرعت بیشتری انجام گیرد و حس مهیج‌تری نیز به کاربر انتقال داده شود. به‌ویژه پدل شیفتر در خودرو‌های اسپرت کاملا مورد پسند راننده‌ها قرار گرفته و سرعت عملشان را افزایش داده‌اند.

از جمله فواید پدل شیفتر می‌توان به افزایش دقت و سرعت تعویض دنده، تمرکز بیشتر راننده بر جاده، افزایش هیجان و سهولت رانندگی، ارتقای ارگونومی رانندگی و… اشاره کرد.

این آپشن امروزه در برخی از خودرهای وارداتی و یا حتی مونتاژی شرکت های داخلی مانند سراتو آپشنال سایپا و یا مزدا 3 که در ایران مونتاژ می شوند مشاهده کرد.