بیماری هلندی بازار مسکن را فلج کرده
ترس از افزایش نرخ تورم که بهنوعی در اقتصاد ایران نهادینه شده و همواره اقتصاد کشور را با اختلال و تکانه مواجه میکند، یکی از دلایل افزایش تقاضای سوداگرانه مسکن است.
انتخاب مسکن بهعنوان یک دارایی، بیشتر از هر چیز به خاطر اطمینانبخشی از بازدهی آن در مقایسه با سایر داراییها است؛ در عین حال، ترس از افزایش نرخ تورم که بهنوعی در اقتصاد ایران نهادینه شده و همواره اقتصاد کشور را با اختلال و تکانه مواجه میکند، یکی از دلایل افزایش تقاضای سوداگرانه مسکن است.
در همین زمینه برخی پیشبینیها حاکی از آن است که در صورت احیای برجام، با کاهش انتظارات تورمی و نااطمینانیهای اقتصاد، سطح قیمت مسکن در کوتاهمدت، چه به صورت واقعی و چه شاید حتی به صورت اسمی کم شود.
بدیهی است که مسکن بهعنوان آخرین پناهگاه سنتی پسانداز، در دوران تحریمی اخیر رشد قیمت قابلتوجهی در مقایسه با بازدهی اجاره داشته است. یعنی در این مدت نسبت قیمت یک متر مربع مسکن تهران نسبت به اجاره سالانه آن، از ۷/۱۵ در تابستان ۹۶، به ۴/۳۹ در زمستان ۹۹ رسیده و در پاییز ۱۴۰۰ هم در حدود ۳۲ قرار گرفته است.
به این ترتیب انتظار میرود در صورت احیای برجام، با کاهش انتظارات تورمی و نااطمینانیهای اقتصاد، سطح قیمت مسکن در کوتاهمدت، چه به صورت واقعی (نسبت به تورم) و چه حتی شاید به صورت اسمی کم شود
بدیهی است که بازار مسکن مانند بازارهای مالی نیست که از اتفاقات لحظهای اثر بگیرد. در بازارهایی مثل بورس افراد لحظهای معامله میکنند اما در بازار مسکن فرآیند انجام یک معامله دو ماه طول میکشد چون باید ملکی انتخاب شود، قولنامه نوشته شود و در مجموع، این فرآیند ممکن است چند هفته طول بکشد.
در چهار دهه اخیر، قیمت مسکن با تغییرات زیادی مواجه بوده است. از اینرو، تغییرات دورهای تقاضا، قیمت و سرمایهگذاری در بازار مسکن و نوسانات منبعث از آن در بازارهای مالی و اقتصادی بر دارندگان این دارایی و سرمایهگذاری آنها اثربخش بوده است.
تقاضای مسکن چه برای تامین سرپناه و چه برای سرمایهگذاری، موجب شکلگیری الگوهای متفاوت رفتاری به منظور حفظ دارایی در برابر پوشش تورم برای متقاضیان شده است.
اینکه مسکن در چشمانداز میانمدت به کدام سمتوسو میرود، به کیفیت سیاستگذاری پس از توافق احتمالی وابسته است. اگر مانند دفعات گذشته، سیاستگذار به پولپاشی روی آورد و اولویت سیاستگذار این باشد که کالاهای مصرفی وارداتی را ارزان کند و همزمان روند کسری بودجه و رشد نقدینگی تغییری نکند، نقدینگی رشدیافته به سوی کالاهای غیرقابل واردات (مثل مسکن) رفته و در میانمدت بهعنوان بخشی از اثرات «بیماری هلندی»، باعث رشد فزاینده قیمت مسکن میشود.
وقتی کثافت به سرمایه مردم با بی تدبیری و بی سوادی زده شده است مگر راهی جز محافظت از سرمایه است که مردم اون راه را بروند.اسهال خود را درمان کنید.