PT در آزمایش خون چیست؟ تشخیص زمان لخته شدن خون
تصور کنید وقتی که دست شما دچار جراحت ساده‌ای می‌شود خونریزی آن متوقف نشود. چه اتفاقی خواهد افتاد؟ بله! یک زخم ساده می‌تواند باعث خونریزی شدید و در نهایت مرگ شما شود. آنچه موجب توقف خونریزی می‌شود فرآیندی است که به آن انعقاد خون می‌گویند.
عوامل متعددی در سرعت لخته شدن خون شما تاثیرگذار است. به کمک آزمایش PT می‌توان از سرعت انعقاد خون مطلع شد. همچنین در زمان عمل جراحی و پیوند عضو نیز می‌تواند مشکلاتی برای شما ایجاد کند. به همین دلیل قصد داریم در این مقاله در مورد فاکتور PT در آزمایش خون و نحوه تفسیر آن صحبت کنیم.
PT در آزمایش خون چیست؟
پروترومبین نوعی پروتئین است که توسط کبد تولید می‌شود. این پروتئین نقش اساسی در لخته شدن خون در صورت هرگونه آسیب دارد. PT در آزمایش خون نشان می‌دهد که چقدر طول می‌کشد تا خون لخته شود.
از آنجایی که تست PT مدت زمان لخته شدن خون را اندازه گیری می‌کند، معیار در این آزمایش ثانیه است. این آزمایش همچنین قدرت عملکردی و ذخیره کبد را به بهترین شکل نشان می‌دهد.
چرا تست PT توسط پزشک تجویز می شود؟
کبد محل تولید بسیاری از عوامل انعقادی خون است. اگر کبد مشکل داشته باشد و نتواند این کارها را انجام دهد، مشکل انعقاد خون ایجاد می‌شود و خونریزی‌ها شدیدتر و طولانی‌تر می‌گردد. این باعث مشکلات سلامتی قابل توجهی خواهد شد.
هرگونه عارضه یا مشکلی که نشان‌دهنده اختلال در لخته شدن خون شما باشد می‌تواند باعث شود که پزشک این آزمایش را تجویز کند. به علاوه موارد زیر نیز ممکن است اندازه‌گیری میزان PT در آزمایش خون را ضروری کند:
- برای بررسی اثر داروهای رقیق کننده خون مورد استفاده
- در صورت بروز علائم بیماری‌های کبدی
- اطلاع از زمان لخته شدن خون قبل از جراحی
- در حال انتظار برای پیوند کبد
- بروز کبودی و تیرگی بی دلیل روی پوست
- همراه با بررسی سطح ویتامین K که یکی از عوامل انعقاد خون است.
- برای بررسی عملکرد کبد
معمولا در کنار این تست انجام آزمایش CBC نیز تجویز می‌شود. CBC در آزمایش خون نشان دهنده تعداد کامل سلول‌های خونی است. تعداد پلاکت‌ها نقش مستقیمی در زمان انعقاد خواهد داشت.
تفسیر تست PT چطور انجام می‌شود؟
نتایج PT در آزمایش خون بر حسب ثانیه گزارش می‌شود. این نتایج معمولا با نام آزمون INR (نسبت نرمال شده بین المللی) اعلام می‌شود. اگر داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین مصرف نمی‌کنید، میزان نرمال آن بین ۱۰ تا ۱۴ ثانیه خواهد بود. مقدار INR نیز باید بین ۰.۸ تا ۱.۱ باشد. زمان لخته شدن خون بالاتر از ۲۰ ثانیه و INR بالاتر از ۲ می‌تواند به مراحل بحرانی برسد.
لخته شدن سریع خون فرد در کمتر از ۱۰ ثانیه به عنوان PT پایین در نظر گرفته می‌شود. مصرف زیاد غذاهای غنی از ویتامین K مانند جگر گاو، چای سبز، نخود، شلغم، کلم، سویا، کلم بروکلی عامل اصلی کاهش PT است. قرص‌های ضد بارداری و داروهای حاوی هورمون استروژن نیز می‌توانند باعث لخته شدن سریع شوند.
علل دیگر عبارتند از مشکلات کبدی، سطح ناکافی پروتئین، اختلالات خونریزی، و فعالیت بیش از حد پروتئین‌هایی که لخته شدن خون را کنترل می‌کنند. افزایش PT به بالاتر از ۱۴ ثانیه نیز می‌تواند به دلایل زیر باشد:
- بیماری‌های کبدی
- کمبود ویتامین K
- انسداد طولانی مدت مجرای صفرا
- استفاده از آنتی بیوتیک‌ها
- انعقاد داخل عروقی
- انتقال بیش از حد خون
چه افرادی باید آزمایش PT بدهند؟
در صورت مصرف منظم داروهای ضد انعقاد مثل وارفارین ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید. این آزمایش به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که دوز صحیح را دریافت کرده‌اید. اگر وارفارین مصرف نمی‌کنید، در صورت داشتن علائم خونریزی یا اختلالات لخته شدن باید این آزمایش را انجام دهید. علائم اختلال خونریزی عبارتند از:
- خونریزی شدید غیر قابل توضیح
- به راحتی کبود می‌شوید
- خونریزی شدید بینی غیر معمول
- قاعدگی‌های غیرعادی سنگین در زنان
علائم اختلال لخته شدن خون عبارتند از:
- درد یا حساسیت پا
- تورم پا
- قرمزی یا رگه‌های قرمز روی پاها
- مشکل در تنفس
- سرفه کردن
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب سریع
علاوه بر این، در صورت برنامه ریزی برای جراحی، ممکن است به آزمایش PT نیاز داشته باشید. این کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که خون شما به طور معمولی لخته می‌شود تا خون زیادی در طول عمل از دست ندهید.
آزمایش PT در منزل با هومکا!
با گسترش شبکه ارتباطات، امروزه می‌توانید انجام هر آزمایش پزشکی را در خانه خود درخواست کنید. هومکا که به ارائه خدمات سلامت در منزل می‌پردازد، آمادگی دارد که آزمایش PT و هر آزمایش دیگر را در منزل شما انجام دهد.
برای ثبت درخواست آزمایش در خانه می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید تا همکاران ما برای دریافت اطلاعات با شما تماس بگیرند. نتایج و تفسیر آزمایش نیز به صورت آنلاین در اختیار شما قرار خواهد گرفت و نیازی به مراجعه حضوری نیست. خدمات آزمایش در منزل در تمام نقاط استان تهران و شهرهای کرج، تبریز، قم، شیراز، رشت، اهواز، قزوین و اصفهان قابل ارائه است. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه نمایید.
