دلایلی که باعث می شود میوه ۲۰۰ درصد گرانتر به دست ما برسد
علت این افزایش قیمت را می‌توان علاوه‌بر هدررفت بالای محصولات کشاورزی از مزرعه تا مصرف‌کننده نهایی، در حضور واسطه‌گرانی دید که گاهی سود واسطه‌گری محصول برای آنها از سود کشاورز بسیار بیشتر است.
هر‌ساله و در فصل برداشت محصول، در برخی نقاط کشور مشکل فروش و عرضه برای برخی کشاورزان رخ می‌دهد. مساله‌ای که در غیاب الگوی کشت متوازن در سطح کشور موجب شده ۲۵ تا ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی از مرحله کشت در مزرعه تا مصرف خانوارها به ضایعات تبدیل شوند و ایران ۲۵ برابر کشورهای پیشرفته دنیا ضایعات کشاورزی داشته باشد و این میزان حتی از میزان واردات سالیانه محصولات کشاورزی کشور بیشتر شود.
از طرفی بررسی تفاوت قیمت برخی محصولات نشان از افزایش‌های عجیب بیش از ۱۰۰ و حتی ۲۰۰ درصدی قیمت در زمین کشاورزی تا قیمت پرداختی مصرف‌کنندگان دارد که با در‌نظر گرفتن هزینه‌های حمل و نگهداری بازهم این افزایش قیمت بیش از مقداری است که برای پوشش هزینه‌های ذکرشده کفایت کند.
علت این افزایش قیمت را می‌توان علاوه‌بر هدررفت بالای محصولات کشاورزی از مزرعه تا مصرف‌کننده نهایی، در حضور واسطه‌گرانی دید که گاهی سود واسطه‌گری محصول برای آنها از سود کشاورز بسیار بیشتر است.
افزایش قیمت بیش از ۲۰۰ درصدی از مزرعه تا سفره
مطابق با آمار بیشترین مقدار تفاوت و افزایش قیمت محصولات کشاورزی بین قیمت مزرعه تا قیمت مصرف‌کننده در محصولاتی نظیر خربزه و لیموترش با ۲۷۴و ۲۳۴ درصد است. پس از این دو محصول سایر تولیدات نظیر بادام درختی، هویج فرنگی و مغز‌گردو رشد بیش از ۲۰۰ درصد را در تابستان ۱۴۰۰ میان قیمت تولیدکننده و قیمتی که به‌دست مصرف‌کننده می‌رسد را تجربه کرده‌اند.
فعالیت دلالان در غیاب مسئولان
یکی دیگر از عوامل کلان، ناکارآمدی زنجیره توزیع و حضور اشخاص غیرمرتبط و فاقد نقش مفید اما واسطه‌گر در حلقه ارتباطی بین محصول تولید شده و نظام توزیع است که در غیاب یک نظام شفاف، کارآمد و متکی به بازیگران اصلی، وارد فرآیندهای خرید و توزیع شده و با سودهای بالا بدون ایجاد ارزش افزوده و گاه چرخش بین چند واسطه‌گر، عملا تولیدکننده و مصرف‌کننده را متضرر می‌کنند.
ضایعات غذایی ایران معادل غذای ۱۵ میلیون نفر
براساس آمار سهم بزرگی از تولیدات مواد غذایی جهان که بالغ بر یک میلیارد تن است به‌علت شرایط و روش‌های نامناسب برداشت، حمل‌و‌نقل، ذخیره‌سازی، توزیع و مصرف تبدیل به ضایعات می‌گردد. در‌حال‌حاضر سالانه و به‌طور متوسط حدود ۱۰۰میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در ایران تولید می‌شود که حدود ۱۶.۵ میلیون تن آن به‌صورت ضایعات از چرخه مصرف خارج می‌شود.
از سویی حدود ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی از مرحله کشت در مزرعه تا مصرف در خانوار به ضایعات تبدیل می‌شوند و حدود ۳ درصد از کل ضایعات تولیدات کشاورزی و دور‌ریز مواد غذایی در جهان در ایران تولید می‌شود و رتبه اول تولید ضایعات میوه جهان را برای ایران به ارمغان آورده است.
معضلی به نام بسته‌بندی
بنا به اظهارات مدیر‌کل جهاد کشاورزی استان بوشهر، از مجموع ۱۸۸ هزار تن خرمای تولیدی این استان تنها برای ۵۰ درصد این حجم ظرفیت بسته‌بندی وجود دارد و نیم دیگری از محصولات به‌دلیل کمبود ظرفیت طی فرآیندهای غیرحرفه‌ای و سنتی بسته‌بندی می‌شوند که اثر خود را در کاهش کیفیت و زمان نگهداری و افت شدید ارزش افزوده و قیمت قابل فروش در مقاصد مورد نظر نشان می‌دهد.
دولت باید خودش میوه و صیفی و سبزیجات و کلاً تمام محصولات باغی و کشاورزی را مستقیماً به قیمت تضمینی از باغدار و کشاورز خریداری و توسط عوامل خود در فروشگاههای جهاد کشاورزی و میادین میوه و تره بار وابسته به شهرداری ها یا با کمک بسیجیان داوطلب بدون دریافت هیچگونه کارمزدی توزیع کند تا خرید قیمت محصولات کشاورزی و باغی هم برای کشاورزان و باغداران و هم برای مصرف کنندگان به صرفه باشد وگرنه هم کشاورزان و باغداران و هم دلالان هر روز قیمت محصولات باغی و کشاورزی را بالا و بالاتر خواهند برد تا شرایط به نحوی مانند امروز پیش برود که فقط ثروتمندان بتوانند محصولات باغی و کشاورزی خریداری نمایند!