عناصر فرهنگ ایرانی در یک بازی یارانه ای پرفروش ساخت چین

این بازی در سبک اکشن نقش آفرینی (action roleplay) است که بر اساس اساطیر چینی ساخته شده و بیشتر موضوعات آن از رمان «سفر به غرب»، یکی از چهار ستون ادبیات کلاسیک چین الهام گرفته شده است. شخصیت اصلی بازی «ووکونگ» در ادامه داستان "سفر به غرب" وارد ماجراهای تازه می شود. این بازی ساخت چین با عناصر فرهنگی قوی، داستان جذاب و پرفراز و نشیب، کیفیت تصویر عالی و تجربه روان برای بازیکن، به شدت توسط دوستداران بازی های رایانه ای در داخل و خارج از چین مورد توجه قرار گرفته، تا جایی که تعداد کاربران پلتفرم معروف Steam که به صورت آنلاین در حال انجام بازی بودند از 2.2 میلیون نفر فراتر رفت و در دو روز نخست عرضه آن، رکورد فروش بیش از 1.5 میلیارد یوان را ثبت کرد.

بازی با نبرد بین «ووکونگ » و« ارلنگ شن» آغاز می شود. ووکونگ، با نام خانوادگی سون، همچنین به عنوان «میمون شاه» نیز شناخته می شود و یکی از محبوب ترین شخصیت های اساطیری چین است. برخی از محققان بر این باورند که تصویر «سون ووکونگ» از هانومان در حماسه هندی «رامایانا» گرفته شده که ظاهری شبیه به میمون دارد. «جین گو بانگ»، سلاحی که  ووکونگ از آن استفاده می‌کند، جادویی است و می‌تواند هر گاه که بخواهد آن را به اندازه ای کوچک کند که در گوشش قرار بگیرد. «جینگوبانگ» با استفاده از نوعی آهن موسوم به «بین تیه» ساخته شده که این آهن بارها در اسناد تاریخی چین نام برده شده و محل آغاز تولید آن را نیز در سرزمین پارس و هند ذکر کرده اند و گفته اند که در زمان سلسله جنوب و شمال (420-589میلاد) به چین وارد شده است.

«سون وو کونگ »با  حرکت « 筋斗 jindou » (پشتک) می تواند پنجاه و چهار هزار کیلومتر را روی یک ابر پرواز کند. بر اساس تحقیقات دانشمندان چینی، کلمه  筋斗  از زبان فارسی باستان آمده است، تنها پس از ورود گسترده سغدیان که به زبان های ایرانی شرقی صحبت می کردند و در سلسله «تانگ » این کلمه  در زبان چینی دیده می شود.

اکنون برخی از بازیکنان خارجی فکر می کنند که « سون وو کونگ »  قدرتمندترین شخصیت در افسانه های چینی است که در واقع اشتباه می کنند.  ووکونگ بیشتر به خاطر شیطنت و سرزندگی‎اش در چین محبوب شده است . خدایان و هیولاهای زیادی وجود دارند که او نمی تواند آنها را شکست بدهد که یکی از آنها «ارلنگ شن » نام دارد.  برخی از محققان معتقدند «ارلنگ شن» یکی از خدایان آیین زرتشتی ایرانی بوده است. «هائو هوی» استاد دانشگاه تربیت معلم پایتخت چین خاطرنشان می کند «گوانکو» جایی است که معبد «ارلنگ شن » در آن قرار دارد و مردم محلی آن را «خدای شیان گوانکو»می نامند. در چین به دین زرتشتی نیز «آئین شیان»می گویند. «ارلنگ شن » در واقع تیشتر یا خدای باران در آیین زرتشتی است. «لیو زونگ دی» پژوهشگر فرهنگ عامه چین معتقد است که «ارلنگ شن » ستاره سیریوس در آسیای مرکزی و غربی بوده و پس از اشاعه  یافتن ادیان ایرانی  در چین،  در منطقه غرب این سرزمین با نام « ارلنگ شن »  و در منطقه مرکزی   به  «سویی شینگ » (خدای نوشتار) تبدیل شده است.

در موسیقی و جلوه های صوتی اصلی بازی «افسانه سیاه ، ووکونگ » از آلات موسیقی سنتی مانند «سوئونا»(suona یا سرنا)، «پی پا» ( pipa سازی شبیه به عود)،  گانگ و ساز «گو جِنگ» (Guzheng سازی با شیوه نواختن شبیه به قانون ) استفاده شده است. نواختن ساز سوئونا  در چین بسیار رایج است و بسیاری از چینی ها آن را به عنوان یک ساز موسیقی ملی چین می دانند اما در واقع سوئونا یا همان سرنا پانصد یا ششصد سال پیش از سرزمین پارس یا همان ایران به چین وارد شد و این کلمه چینی نیز آوای فارسی نام این ساز (سرنا) آمده است. 

وقتی با یک نگاه کوتاه، این همه عناصر فرهنگ ایرانی در این بازی ساخت چین خودشان را نشان دادند، حتما برخی عناصر هم هست که شاید نتوانسته باشم هنوز آنها را پیدا کنم، چون خیلی اهل بازی رایانه ای نیستم و تمام مراحل بازی را انجام نداده ام. بقیه مواردی که می خواهم به آنها اشاره کنم با توجه به چیزهایی است که در مورد این بازی خوانده ام.  ممکن است برخی با دیده تردید به حرف های من نگاه کنند اما اگر با سابقه طولانی مبادلات چین و ایران آشنا شوند، دیگر اصلا برای آنها جای تعجب نخواهد بود. گستردگی و عمق مبادلات چین و ایران (پارس) در طول تاریخ و در میان کشورهای حاشیه جاده و کمربند بی نظیر است.

لازم به ذکر است که در محافل دانشگاهی چین نظرات و بحث های دیگری نیز در مورد منشأ تصاویر «سون ووکونگ » و« ارلنگ شن » وجود دارد، بنابراین من آنها را یک به یک در اینجا ذکر نمی کنم. علاوه بر این، «افسانه سیاه: ووکونگ» بر اساس «سفر به غرب» است که خود یک رمان اسطوره ای تخیلی است و نمی توان آن را به عنوان اسناد تاریخی بررسی کرد.

از «سفر به غرب» تا «افسانه سیاه: ووکونگ»، فرهنگ سنتی والای چین با استفاده از فناوری مدرن از چرخه داخلی خارج شده و اصطلاحا با «خروج از دایره» مورد محبوبیت بیشتر جوانان  در سراسر جهان قرار گرفته است. از یک طرف، این موضوع به دلیل جذابیت فرهنگ سنتی چین است و از سوی دیگر نشانگر اهمیت مبادلات و یادگیری متقابل بین تمدن هاست. همان طور که شی جین پینگ، رئیس جمهوری خلق چین خاطرنشان کرده، همزیستی فراگیر و مبادلات و یادگیری متقابل میان تمدن های مختلف نقشی بی بدیل در پیشبرد روند مدرنیزاسیون جامعه بشری و رونق باغ تمدن های جهان ایفا می کند.