انواع کمپرسور صنعتی | صفر تا صد آشنایی با 8 نوع مهم کمپرسور ها در صنعت
کمپرسورها از تجهیزات کلیدی در بسیاری از فرآیندهای صنعتی به شمار می‌روند که با فشرده‌سازی هوا یا گازهای دیگر، به تأمین انرژی برای تجهیزات و سیستم‌های مختلف صنعتی کمک می‌کنند.
انواع کمپرسور صنعتی بسته به نیازهای خاص، با فناوری‌های مختلفی تولید می‌شوند. کمپرسورهای صنعتی از کاربردهای ساده مانند تامین هوای فشرده برای ابزارهای پنوماتیک گرفته تا نقش‌های حیاتی در صنایع پتروشیمی و نیروگاهی، حضور گسترده‌ای دارند.
کمپرسور صنعتی چیست؟
کمپرسور صنعتی به دستگاه‌هایی گفته می‌شود که وظیفه‌ی فشرده‌سازی هوا یا گازهای دیگر را بر عهده دارند تا بتوانند در فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار گیرند. این نوع کمپرسورها به‌ویژه برای کاربری‌های سنگین و پیوسته در محیط‌های صنعتی طراحی شده‌اند.
کمپرسورهای صنعتی به دلیل ظرفیت بالا، توانایی کار در شرایط سخت و طول عمر بالا، از اجزای مهم و غیرقابل‌انکار در بسیاری از صنایع هستند. از کاربردهای مهم این دستگاه‌ها می‌توان به تامین هوای فشرده برای ابزارهای پنوماتیک، سیستم‌های خنک‌کننده و انتقال گاز در صنایع نفت و گاز اشاره کرد.
انواع کمپرسور صنعتی
کمپرسورهای صنعتی می توانند به دسته بندی های گوناگونی تقسیم شوند که هر کدام بسته به نوع صنعت مورد نیاز خود مورد استفاده قرار می گیرد.
کمپرسور جا به جایی مثبت
کمپرسور جابه‌جایی مثبت (Displacement compressor) نوعی از کمپرسورهای صنعتی است که هوا یا گاز را از طریق کاهش حجم فشرده سازی می کند و در مرحله ی بعد آن را در یک مخزن هوای فشرده ذخیره می کند تا در موارد نیاز مورد استفاده قرار گیرد.
این کمپرسورها به دلیل توانایی تولید فشار بالا در صنایع مختلف مانند پتروشیمی، نیروگاه‌ها، موتور جت ها، دندان پزشکی ها، کارخانه ها و... به کار می‌روند.
کمپرسور دینامیکی
کمپرسور دینامیکی (dynamic air compressor) در حقیقت نوعی از کمپرسور هوای فشرده صنعتی است که دارای تیغه های بسیاری است و از طریق افزایش سرعت در تیغه ها و انرژی جنبشی گاز و سپس تبدیل آن به فشار عمل می‌کند. این نوع کمپرسورها برای تامین حجم‌های بالای هوا و گاز در کاربردهایی که نیاز به جریان پیوسته دارند مناسب هستند. از کاربردهای مهم آن‌ها می‌توان به توربین‌های گازی در نیروگاه‌ها، ماشین الات سنگین، نیروگاه های تولید برق و... اشاره کرد.
کمپرسور اسکرو
کمپرسور اسکرو (compressor screw) یکی از انواع کمپرسور های هوای فشرده صنعتی است که با استفاده از دو روتور مارپیچ که درون محفظه ای قرار گرفته اند هوا را مکیده و فشرده می کند.
کمپرسور اسکرو صنعتی وظیفه ی فشرده سازی هوا را برعهده دارد که هوای فشرده شده توسط درایر کمپرسور خشک می شود تا در موارد نیاز مورد استفاده قرار گیرد همچنین به دلیل عملکرد روان و بدون لرزش خود به گزینه بسیار مطلوبی تبدیل شده است.
از این کمپرسور در صنایع گوناگونی مانند کارخانه ها، صنایع شیمیایی، صنایع خودروسازی، صنایع پلیمری و... استفاده می شود.
کمپرسور جریان محوری
کمپرسورهای جریان محوری (axial flow compressor) هوا را در امتداد محور دستگاه فشرده می‌کنند. این کمپرسورها بیشتر در صنایع هوافضا و توربین‌های گازی استفاده می‌شوند. مزیت اصلی آن‌ها دبی بالای جریان و راندمان بالا در سرعت‌های بالا است اما باید توجه کنید که وزن نسبتا سنگینی داشته و دارای هزینه بسیار بالایی می باشد.
کمپرسور گریز از مرکز
کمپرسور گریز از مرکز یا سانتریفیوژ (Centrifugal compressor) یکی از دستگاه های مکانیکی است که سیال را با استفاده از نیروی گریز از مرکز به سمت بیرون پره‌ها هدایت کرده و با افزایش سرعت، فشار آن را بالا می‌برد.
این کمپرسورها بیشتر در صنایع پتروشیمی و پالایشگاه‌ها، توربین های گازی و سوپر شارژر ها برای جابجایی حجم زیاد گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کمپرسور(پیستونی) رفت و برگشتی
کمپرسورهای پیستونی (Piston compressor) یا رفت و برگشتی با استفاده از حرکت پیستون در داخل سیلندر، هوا یا گاز را فشرده می‌کنند. در این فرآیند ابتدا پیستون به سمت پایین حرکت می کند و در اثر این حرکت موجب ایجاد خلاء می شود که این خلاء موجب می شود تا هوای خارج با فشار اتمسفر، سوپاپ ورودی را باز کرده و بخش بالایی پیستون پر شود.
این نوع کمپرسور برای کاربردهایی که نیاز به فشار بالا دارند، مانند کارخانه‌های تولیدی و صنایع خودروسازی بسیار مناسب است.
کمپرسور دیافراگمی
کمپرسور دیافراگمی (Diaphragm Compressor) با استفاده از یک دیافراگم انعطاف‌پذیر، گاز را بدون تماس با روغن فشرده می‌کند بنابراین گزینه بسیار مناسبی برای فشرده سازی گاز های سمی و قابل انفجار است.
این کمپرسورها به دلیل تمیزی و عدم آلودگی در صنایع حساس مانند داروسازی و آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کمپرسور روتاری یا دوار
کمپرسور روتاری (rotary compressor) یا دوار شامل روتورهایی است که با چرخش خود، گاز را به داخل دستگاه مکیده و آن را فشرده می‌کند. این کمپرسورها معمولاً در صنایع سردخانه‌ای و تهویه مطبوع به کار می‌روند و در مقایسه با کمپرسورهای پیستونی، لرزش و صدای کمتری تولید می‌کنند.
کاربرد های انواع کمپرسور صنعتی
- تعمیر گاه های خودرو
- صنایع پتروشیمی برای انتقال گاز ها
- نیروگاه های تولید برق
- ابزار های پنوماتیکی
- توربین های گازی
- صنعت ساخت و تولید
- کابین هواپیما و زیر دریایی
- تجهیزات برودتی و حرارتی
نتیجه گیری
کمپرسورهای صنعتی یکی از ابزارهای کلیدی در بسیاری از صنایع هستند که بسته به نوع کاربرد در انواع مختلفی موجود می‌باشند. هر کدام از انواع کمپرسور صنعتی با طراحی و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، نقش مهمی در فرآیندهای صنعتی ایفا می‌کند که هر یک برای رفع نیاز های گوناگونی در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند.
