چرا قیمت سوخت در ایران اینقدر مهم است؟

دور زدن در خیابان یکطرفه / تاریخ ۶۰ ساله بنزین‌هراسی در ایران / ویدئو

حرف‌های مسعود پزشکیان در هنگام ارائه لایحه بودجه در مجلس فقط تا یک جا شنونده داشت، جایی که او از قیمت تمام شده بنزین برای دولت گفت. اغراق نیست بگوییم از اینجا به بعد کمتر کسی بود که رغبتی به شنیدن جزئیات دخل و خرج سال آینده داشته باشد و ذهن جامعه ایرانی در همان قیمت «بنزین 8 هزارتومانی» مانده بود.

دور زدن در خیابان یکطرفه / تاریخ ۶۰ ساله بنزین‌هراسی در ایران / ویدئو

مشخص نیست که چه دولتی در ایران بنزین را با یارانه دولتی در اختیار مردم قرار داد، اما تا امروز این مسئله همیشه بدیهی فرض شده است.

البته حساسیت جامعه ایرانی به افزایش قیمت بنزین پیشینه طول و درازی دارد، به گواه اسناد موجود وقتی از «ساعت ۱۲ روز ۳ آذرماه ۱۳۴۳ به یکباره قیمت بنزین از ۵ ریال به ۱۰ ریال افزایش یافت نانوایی‌ها از هراس قحطی غارت شد، خیابان‌ها ناآرام و اصناف در اعتصاب رفتند، هرچند این غائله پس از ده روز با عقب‌نشینی دولت و کاهش قیمت بنزین به 6 ریال خاتمه یافت اما از همان روز بنزین به یک سنجه و عیار تورمی بدل شد. اگرچه پس از آن  و تا همین امروز هستند کسانی که معتقدند تاثیر افزایش حامل‌های انرژی روی تورم حداقلی است اما همه ما خوب می‌دانیم تاثیر روانی افزایش قیمت بنزین چندان در چارچوب قواعد اقتصادی مورد نظر اقتصاددان‌ها نمی‌گنجد.

این ماجرا در شش دهه گذشته بارها و بارها تکرار شده است، اما همیشه هم همراه با ناآرامی نبوده، به عنوان مثال در سال 59 قیمت بنزین به یکباره سه برابر شد آن هم در حالی که نه تنها مردم که حتی بسیاری از نمایندگان وقت مجلس هم از آن بی‌خبر بودند اما این اتفاق کمترین حساسیت اجتماعی را با خود به همراه داشت. بنزین از لیتری ۱۰ ریال به لیتری ۳۰ ریال رسیده بود،  اما این بار خبری از غارت نانوایی‌ها و اعتصاب تاکسیرانی و حضور ارتشیان در خیابان‌ها و غیره نبود. در سال ۵۹ اهمیت خبر گرانی بنزین، تنها در حد کادری کوچک در روزنامه‌های کشور ثبت شد!

حساسیت جامعه ایرانی به افزایش قیمت بنزین پیشینه طول و درازی دارد، به گواه اسناد موجود وقتی از «ساعت ۱۲ روز ۳ آذرماه ۱۳۴۳ به یکباره قیمت بنزین از ۵ ریال به ۱۰ ریال افزایش یافت نانوایی‌ها از هراس قحطی غارت شد، خیابان‌ها ناآرام و اصناف در اعتصاب رفتند

اگرچه این موضوع تنها یک اتفاق بود، چرا که همیشه در طول دهه‌های گذشته افزایش قیمت بنزین برابر بوده با افزایش گرانی. اما این موضوع چرا برای جامعه ایرانی اینقدر حیاتی است؟ نابسامانی‌های اقتصادی و بی‌ثباتی آن در طی دهه‌های گذشته کالاهایی همچون بنزین و دلار را بدل به یک نشانگر تورمی کرده است، به این معنا که فارغ از اینکه قیمت بنزین یا حتی دلار واقعا چه تاثیری روی قیمت تمام شده بقیه کالاها می‌گذارد، یک سیگنال قوی تورمی به افکار عمومی می‌دهد. از سوی دیگر حمل و نقل یکی از عوامل موثر در قیمت تمام‌شده کالاهاست. اگرچه این شاخص بیشتر از آنکه سهمی حداکثری در قیمت‌ها داشته باشد به تولیدکننده‌ها و توزیع‌کننده‌ها بهانه خوبی برای افزایش قیمت‌ها می‌دهد. چرا که هستند اقتصاددان‌های بسیاری که با حساب و کتاب می‌گویند سهم حامل‌های انرژی از جمله گازوئیل و بنزین در قیمت تمام‌شده کالاها در ایران چندان زیاد نیست! مثلا موسی غنی‌نژاد می‌گوید که با افزایش 2برابری قیمت سوخت، قیمت کالاها به شکل عمومی فقط حدود 5/5درصد افزایش پیدا می‌کند. 

سهم مهم این چالش از آن خودرو است، افزایش 40 درصدی سوخت نسبت به 5 سال گذشته و بنزین‌سوزی بیشتر از استاندارد خودروهای داخلی آنها را تبدیل به متهمین ردیف اول این افزایش مصرف کرده‌ است. اما اگر قرار بر دولتی بودن است پس هم خودرو و هم بنزین باید دولتی باشند و اگر بنا بر آزاد بودن است هر دو باید آزاد شوند. در همه این سال‌ها اما خودروسازان داخلی با بهانه‌های مختلف نه تنها زیر بار واردات آزاد خودرو نرفته‌اند و با تمام قوا این انحصار را حفظ کرده‌اند بلکه هیچ تلاشی هم برای افزایش کیفیت خودروهای تولیدی خود نداشته‌اند.  ماجرای افزایش قیمت بنزین در این سالها شبیه راندن در یک خیابان یکطرفه است، دلایل مشخص و مسیر هم معلوم، همین است که دور زدن در آن احتمال حادثه را بیشتر می‌کند. اگرچه این روزها یک چشممان به وضعیت منطقه است اما گوش جامعه ایرانی روی کلیدواژه «افزایش قیمت بنزین» حساسیت دارد.

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 17
  • چای دبش باغ ازگل
    2

    بنزین گران شود هزینه حمل و نقل عمومی و خصوصی هم گران خواهد شد گرانی وسیله نقلیه موتوری حتماً روی کالاهای اساسی تاثیر گذار است؟! مردم عزیز ایران حساب هایتان از بانک ها خارج کنید و دلار و طلا خریداری کنید؟! مگر اگر پول داشتم روی دلار و طلا سرمایه‌گذاری می‌کردم؟! چونکه بعداز گرانی بنزین ارزش پول ایران بسیار بسیار بسیار افت خواهد کرد؟؟؟!!!

  • عادل
    2

    خودتان به کوچه علی چپی نزنید بنزین گران بشه همه اجناس ده برابر میشه ماشین کم مصرف وارد کنید چرا ماشین کممصرف تولید نمیشه ایران خودرو ظلم به ملت ایران کرده فردا از دست این ملت محاکمه میشن به امید اون روز

  • ناشناس
    2

    با اين وضع كه دلار بالا مي رود اگر ٨٠٠٠ تومان هم بشود دردي دوا نخواهد شد.

  • ناشناس
    0

    این چرخه باطل تورم باید توسط یک سیستم کارآمد از بین بره

  • تفنگ
    2

    اول باید حقوق پایه به حدود ۳۰ برسه
    دوم ماشین با سوخت گاز را با یک شرکت خارجی قرار داد ببند که برای ایران بسازند
    سوم جایگاه های گاز را زیاد بکنند
    چهارم ماشین برقی با برد زیاد و با کیفیت وارد بکنند جایگاه برقی در تمام کشور به اندازه نیاز احداث کنند بعدش بنزین را گران بکنند و هر سال بین ۲۰ تا ۳۰ در۱د روی قیمت بنزین بگذارند

  • ناشناس
    1

    آنزمان که نوجوان بودیم در کتب درسی میخواندیم ، حدود ۹۹ درصد راه های ارتباطی در ایران از جاده است ، حمل و نقل و کلیه ارتباطات اقتصادی در همین ۹۹ درصد خلاصه میشود و سوخت و تامین آن و نرخ گذاری اش پایه همه این ارتباطات است

  • ناشناس
    1

    در هر حال ضعف مدیریت اصولی و علمی اقتصاد و روان مردم ، با توجیه و ماست مالی کردن ، نهان نمیشود

  • ناشناس
    0

    هروقت وضع اقتصادی مردم خوب باشد افزایش قیمت بنزین عکس العملی برنمی انگیزد امان از زمانی که مردم در خرج روزمره خود مانده باشند وگرانی دربنزین ایجاد شود مانند الان

  • ناشناس
    0

    تو این مملکت با این وضعی که آقایون برامون درست کردن بنزین زدن جوابگو نیست باید میدازولام زد تو رگ

  • عادل
    0

    بجای گران کردن بنزین پایه پول ایران قوی بشه قاچاق نمیشه پول ایران روز به روز بی ارزش میشه قاچاق میشه وقتی پول ایران ارزش داشته باشه دیگه قاچاق بی معنی میشه

  • ناشناس
    0

    کمبود بودجه را از کاهش هزینه سازمان های بدون کار آمد ، قبول fatf و هزاران زیر مجموعه درون و برون کشوری جبران کنید . چرا فقط جایی که باعث تورم و گرانی میشه اقدام میکنین

  • امیرحسین پاکذات
    1

    دولت ها چون توان ایجاد درآمدهای مالیاتی را ندارند به ناچار برای کاهش کسری بودجه بنزین و دلار را افزایش میدهند و غرور کاذب آنها اجازه دخالت به نخبگان را نمیدهد و ملت هم با آنها هم نظر و یار هستند

  • نرگس
    3

    خبر فوری کجایی اینهمه اقلام اساسی گرون شدن رفتی چسبیدی به بنزین اینو ولششششش ..... بنزین گرون بشه یه کاریش میشه کرد ولی اینهمه قیمت گوشت و لبنیات و مواد شوینده همینجور افزایشی چرا این دولت توی این هیر و ویر گیر داده به رفع فیلترینگ و موضوع حجاب این دو تا حل شدن و نشدن شون بزاره بعهده قوه قضائیه و ارگان های دیگه جناب آقای دکتر پزشکیان لطفا به مسائل اقتصادی ورود کنید

  • عادل
    1

    نرگس بانو بنز ین گران بشه هم اون گوشت اجناس را دیگه اصلا باید اسمش هم از یاد ببری

  • ناشناس
    0

    مردم به تجربه دریافته اند که یغما گران مردم و کشور از دروازه دلار و سوخت وارد می شوند و بنا بر این تا این دروازه تکان بخورد هراسناکی همه را فرو می گیرد.

  • ناشناس
    0

    فقط بنزین لولو شده ولی همه چیز داره گرون میشه

  • ناشناس
    0

    اگر واردات خودرو با قیمت مناسب و تعرفه گمرکی تقریبا صفر درصد صورت بگیرد
    بیشتر اقشار جامعه توان خریدن خودرو با کیفیت بهتر و مصرف سوخت کمتری را خواهندداشت
    در واردات بنزین به کشور صرفه خویی خواهدشد
    مردم درکلانشهرهاازهوای بهتری استفاده خواهندکرد
    افزایش واردات خودرو به کشور باعث رقابت در خودروسازان وکیفیت بالا و مصرف سوخت پایین تری را رقم خواهدزد

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    تمامی اخبار این باکس توسط پلتفرم پلیکان به صورت خودکار در این سایت قرار گرفته و سایت خبرفوری هیچگونه مسئولیتی در خصوص محتوای آن به عهده ندارد

    سایر رسانه ها

      تمامی اخبار این باکس توسط پلتفرم پلیکان به صورت خودکار در این سایت قرار گرفته و سایت خبرفوری هیچگونه مسئولیتی در خصوص محتوای آن به عهده ندارد