ناترازی، واژه‌ای که در دولت پزشکیان خلق شد! / ماجرا تا کجا ادامه دارد؟

ناترازی انرژی در سال ۱۴۰۳ یکی از چالش‌های اساسی اقتصاد ایران بود و تأثیرات زیادی هم در میان خانواده ها و هم بخش تولید گذاشت .

ناترازی انرژی به چه معناست ؟

ناترازی انرژی به وضعیت عدم‌تعادل بین تولید و مصرف انرژی در یک کشور یا منطقه اطلاق می‌شود . در این شرایط مصرف انرژی در بخش‌های مختلف مانند برق، گاز، بنزین و گازوئیل بیش از میزان تولید است و نتیجه آن در سیستم‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی نمود پیدا می‌کند.

 تاثیرات ناترازی انرژی در کدام بخش ها بود؟

در نتیجه نارترازی های انرژی در سال 1403 ، شاهد کاهش رشد تولید در بخش معدن به ویژه در زمینه تأمین برق و گاز در این زمینه بودیم .

همچنین بر اثر این ناترازی ها شاهد  کمبود برق و گاز بودیم که حتی با وجود فصل سرما قطعی برق و از سوی دیگر استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه ها برای تولید گاز خانگی را شاهد بودیم که به تبع آن  محدودیت‌های مصرف گاز در بخش‌های صنعتی و خانگی را منجر شد.

کمبود 24 هزار مگاواتی برق در سال 1403

عباس علی آبادی در جلسه کمیسیون انرژی مجلس در دی ماه 1403 اعلام کرد که کمبود برق در سال ۱۴۰۳ به ۲۴ هزار مگاوات رسیده است. اما در تابستان ۳۵ هزار مگاوات بیشتر از زمستان برق مصرف می‌شود.

همین طور مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل توانیر و سخنگوی صنعت برق، در مورد وضعیت ناترازی برق در شهریورماه 1403 گفته بود؛  ناترازی بین تولید و تقاضای مصرف برق که در پیک مصرف برق، یعنی مرداد سال گذشته، به حدود ۱۸ هزار مگاوات رسیده بود، در شهریورماه به بیش از ۱۹ هزار و ۷۰۰ مگاوات رسید.

وی افزود: در دوره‌هایی مانند تابستان، حداکثر تقاضا در تیر و مرداد رخ می‌دهد. در این زمان، تقاضا به حدود ۷۹ هزار و ۸۰۰ مگاوات رسید، در حالی که توان تولید حداکثر ۶۳ هزار تا 64 هزار مگاوات بود؛ یعنی حدود 17 هزار تا 18 هزار مگاوات ناترازی در زمان پیک وجود داشت. با ادامه موج گرما در شهریور ماه و استفاده از کولرها، این ناترازی به بیش از ۱۹ هزار و ۷۰۰ مگاوات هم رسید.

کارشناسان معتقدند؛ این وضعیت عمدتا ناشی از کمبود گاز در کشور و فرسودگی نیروگاه‌ها و بهره‌وری پایین آن‌ها بوده است.

کاهش سوخت تحویلی  که در نتیجه فرسودگی نیروگاه‌ها  رخ داد از عومل اصلی کمبود برق در کشور عنوان شد.

شبکه خانگی و صنایع که در فصل تابستان مجبور به تحمل قطعی‌های مکرر برق شدند، با شروع فصل سرما و تشدید کمبود گاز، بار دیگر شاهد قطعی‌های برق در فصول سرد سال بودند.

نیروگاه‌های کشور به دلیل فرسودگی، نبود سرمایه‌گذاری و راندمان پایین، توانایی تولید برق کافی را نداشتند.  در همین زمینه وزیر نیرو در آیین آغاز معاملات گواهی صرفه‌جویی برق در آذرماه سال گذشته گفت: راندمان متوسط در شبکه برق حدود 40 درصد است. یعنی 60 درصد انرژی تلف می‌شود و تنها 40 درصد آن تبدیل به برق می‌شود.

این موضوع در کنار شروع فصل سرما و افزایش مصرف گاز، باعث کاهش تحویل سوخت نیروگاهی شد. طوری که در برخی روزها میزان ذخیره‌سازی نیروگاهی نیز به صفر رسید.

از سوی دیگر صنایع کشور از جمله صنعت فولاد ضررهای هنگفتی را برای اثر قطعی برق متحمل شدند. برای مثال سال گذشته شاهد ضرر ۸.۵ میلیارد دلاری صنعت فولاد کشور به خاطر قطعی برق بودیم،  اتفاقی که در سایر صنایع نیز با رقم های مشابه رخ داد. ( اینجا بخوانید)

ناترازی های انرژی تا جایی پیش رفت که رییس جمهور بهمن ماه رسما از مردم درخواست کرد که با همراهی و همکاری خود دولت  را در مدیریت تامین انرژی در روزهای سرد سال همراهی کنند . (اینجا بخوانید)  که البته این درخواست با پاسخ مثبت مردم روبرو شد و تا حدودی از قطعی برق خانگی کاسته شد.

راهکار حل مشکل ناترازی انرژی چیست؟

افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی، به ویژه در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند به کاهش ناترازی کمک کند.

 از سوی دیگر بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش‌های مختلف، از جمله صنعت و خانگی، نیز ضروری است. همچنین کارشناسان بر اصلاح قوانین و سیاست‌های مرتبط با انرژی برای مدیریت بهتر منابع تأکید می‌کنند.

نظر شما چیست؟ کامنت بگذارید.