یک روزنامه نگار:

توهم دانایی، خطرناک‌تر از نادانی است

«افرادی که دچار «توهم دانایی» هستند؛ کسانی که اغلب سپری‌کردن مدارج تئوریک دانشگاهی‌شان باعث می‌شود خود را بی‌نیاز از مطالعات و تجربیات میدانی فرامتن بدانند و مدارک تحصیلی برایشان غرور کاذب و «توهم دانایی» ایجاد کند.»

توهم دانایی، خطرناک‌تر از نادانی است

علی‌اکبر عبدالعلی‌زاده، عضو شورای سردبیری در جام جم آنلاین نوشت:

این روز‌ها جریان‌شناسی برای افراد دغدغه‌مند در هر سطح و هر حوزه‌ای، از نان شب واجب‌تر است. دانشی که به‌صورت اکتسابی در اثر مطالعه متن حوزه تخصصی و فرامتن‌های گسترده به‌دست‌می‌آید، در روند تجربه میدانی از شبه‌دانش‌ها عبور می‌کند، قوام می‌یابد و به دانایی تبدیل می‌شود.

در هر حوزه‌ای فعال باشید با کسب این دیدگاه می‌توانید دچار تصمیم‌های غلط نشوید، آگاهی‌بخشی کنید، زنهار دهید، تجربه‌های موفق را احیا و حمایت کنید، مانع تکرار خطا‌ها و انحرافات عرفی و فراگیر شوید و الخ.

همچنان که گفته شد، این ویژگی در هر حرفه و حوزه‌ای می‌تواند فرد را به نکته‌سنجی، تاثیرگذاری و نقش‌آفرینی برساند. عناصری که در وهله اول باعث می‌شوند فرد، خودش و اطرافیانش در دام‌های سهوی و عمدی نیفتند و در شکل کلان، جماعتی را از آسیب‌های نهان و آشکار برهانند.

هرچه مسؤولیت اجتماعی فرد بیشتر باشد، داشتن این نگاه ضریب اهمیت پیدا کرده او را در تصمیم‌گیری‌های درست کمک می‌کند و فقدان این نگاه، او را به طعمه‌ای برای عوامل همان جریان‌هایی که نمی‌شناسد، بدل می‌کند. در این میان دو نوع رفتارشناسی عمده قابل‌توجه است. دسته اول افرادی که با علم به گستره وسیع دانش و تجربیات، به نادانی بی‌پایان انسان ایمان دارند و به‌همین‌دلیل ذاتا دانش‌پذیر، دانشجو و آگاهی‌طلب هستند و به فراخور جایگاه اجتماعی، طالب افزایش آگاهی‌های آکادمیک در کنار تجربیات میدانی و مطالعات متنی و فرامتنی حوزه فعالیت خود هستند. این افراد به‌طورطبیعی کمتر دچار خطا می‌شوند و دائم در رفع و جبران خطای احتمالی خود می‌کوشند.

دسته دوم، افرادی که دچار «توهم دانایی» هستند؛ کسانی که اغلب سپری‌کردن مدارج تئوریک دانشگاهی‌شان باعث می‌شود خود را بی‌نیاز از مطالعات و تجربیات میدانی فرامتن بدانند و مدارک تحصیلی برایشان غرور کاذب و «توهم دانایی» ایجاد کند. این افراد از طرفی پرخطا هستند و خطای‌های خود را با هزار قدرت عقل رفع و رجوع می‌کنند و از طرفی مشورت‌پذیر نیستند، برای جبران یک خطای کوچک به هزار خطای بزرگ دست می‌زنند و در این ورطه مجبور می‌شوند کودکانه از هیچ‌گونه بی‌اخلاقی‌ای دریغ نکنند.

خطر بزرگ‌تر این است که به‌راحتی بازیچه نظریات فریبنده و هدفمند مشورت‌های تخریبی مشاوران نشسته در تاریکی قرار می‌گیرند. حالا تصور کنید فرد در مسندی باشد که با رای و خطای او جماعت کثیر به خطا یا حتی گناه بیفتند و شرایطی رقم بخورد که جبران آن سخت یا غیرقابل جبران باشد! بعضی خطا‌ها موجب می‌شود بگوییم «فدای سرت، جانت سلامت، مال دنیا ارزش ندارد، پول چرک کف دست است و جبران می‌شود و ...» و بعضی خطا‌ها آنچنان گریبان جامعه را می‌گیرد که از لحظه وقوع دیگر قابل جبران نیست.

این‌گونه است که توهم دانایی خطرناک‌تر از نادانی است.

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 4
  • ناشناس
    0

    آیا سانسور حقایق مثبت و سازنده جرم نیست؟!
    ---
    با چه دلیل خرد گرا از شرع و قانون و عرف پایگاه رسانه ای خبر فوری نظرات منطقی مفید روشنگر ارسال شده روی این موضوع ر ا سانسو رمی کرده و کار بران خود را از آگاهی به حقایق موجو در این نظرات بر خلاف اصل ثابت آزادی بیان مثبت و سازنده محروم می ساخته است؟؟؟!!!
    چه سلیقه های خرد ستیز چنین سانسورهای حقیقت کش را که وجود اختناق را در کشور تداعی می کنند به رسانه ها تحمیل کرده است؟؟؟!!!

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      پاسخ این چراهای سرنوشت ساز را نزد کدام دین شناس باید یافت؟!
      ---
      چرا در توصیه های همیشگی سطوح مختلف دین شناسان به متدینان
      هیچ بازتابی از هشدارهای شدید و سرنوشت ساز سر تا سر قرآن در باره دین داری و مذهب داری که خداوند با تاکید الزامی تخلف ناپذیر به بشر گوشزد کرده است ؛ یافت نمی شود؟!
      چرا متدینان با وجود این همه هشدار در قرآن در باره چگونگی دین داری و مذهب داری که خداوند دستورهای مؤکد آن را در شناختهای قرآن داده است به حال خود غرق در راه های انحراف و گمراهی فاجعه آفرین با جهل و نادانی رها شده اند؟1

    • ناشناس
      0

      در دفاع از دین و مذهب ؛ قرآن و عقل باید رهنما باشند
      ---
      جناب آقای یزدِی...!!! برای حفظ حرمت و قدسیت دین خدا ؛ نظر شما را در باره درستی یا نادرستی هر نظری پیرامون مسائل دین و مذهب در حالی می توان پذیرفت که مستند به شواهد و قرائن قرآنی و عقلی قطعی معتبر باشد .
      دین و مذهب بازیچه نیستند که بشر با بهانه کردن نام انها با احساسات بی پایه خود و با هوا داری از افراد و گروه ها ی معینی بی هیچ یک از شواهد و قرآئن مذکور به خود جرئت و جسارت هتک حرمت آنها را بدهد یا بخشی از هم نوعان مخالف خود را جاهلانه برای ارضای احساسات خویش و خود نمایی و ارضای عده ای ناآگاه ؛ تهدید و ارعاب کند و با چنین رفتار ناشایست ضد قرآنی ؛ ارزشهای الهی را بدنام و منفور سازد .
      خدا پسندانه است در بحثهای دینی و مذهبی همیشه آیه قرآنی : « ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ ﴿ آیه۱۲۵ سوره نحل ﴾ را رهنما و هدایت گر خود قرار دهیم .

  • ناشناس
    0

    در باره تعطیل کردن برنامه ی طبیب در شبکه 3 سیمای ج.ا.ا
    ---
    بی تردید مسائل علمی باید با دلایل و قرائن و شواهد علمی ثابت به بحث گذاشته شوند .
    سپردن بحث مسائل علمی به دست و احساسات جاهلان و مغرضان خود خواه بی سواد بجز تحمیل بدنامی و نفرت و زیانهای گوناگون کلان دیگر ؛ هیچ بازده خداپسندانه مثبت و سازنده برای پیشرفت و پویایی دین و مذهب و جامعه و کشور و نظام نخواهد داشت و همه چیز را لوث خواهد کرد .

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها