آیت‌الله اعرافی: ترویج فرهنگ خمس موجب تحقق عدالت اجتماعی می‌شود
مدیر حوزههای علمیه کشور به تشریح آثار خمس در زمینههای عبادی ، اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی پرداخت و گفت: ترویج فرهنگ خمس موجب تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی و رفع مشکل از جامعه اسلامی می‌شود.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی امروز 5 اسفند در همایش خمس و تعالی فرهنگ جامعه در مدرسه امام کاظم(ع) گفت: خمس، فریضهای چند بعدی است که حداقل خمس را میتوان در چهار نظام اسلام جای داد؛ نظام اول، نظام عبادی است که برای تحلیل و بررسی آن، در زمینه خودسازی و عبادت این بحث کاملا مطرح است. نظام عبادی اسلام به معنای خاص، منحصر در اعمال خاص یعنی نماز و روزه نیست زیرا عبادت در اسلام مباحث اقتصادی و مالی را نیز در بر میگیرد.در عبادت عام همه اعمال را میتوان در این دایره جای داد که از امتیازات دستگاه دینی ما است؛ ولی خمس و زکات نشان دهنده آن است که در عبادات به معنای خاص که متقوم به قصد قربت است یک فریضه اقتصادی نیز جای دارد.خمس وزکات نشان دهنده آن است که عبادت در مکتب اسلام تنها تامین کننده ارتباط انسان با خدا نیست بلکه در ذیل ارتباط با خدا، باید ارتباط با جامعه و نیازمندان و تامین مصالح اجتماعی نیز لحاظ شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: در نظام اقتصادی اسلام، خمس و زکات، جایگاه رفیعی دارند؛ همین نکته بیان میکند که نظام اقتصادی ما دارای عمق عبادی است؛ امتزاج عبادت و اقتصاد در بحث خمس جلوه گر است. در نظام فرهنگی و اجتماعی اسلام نیز خمس، دارای یک مولفه مهم در کاهش آلام اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی و گشایش درها برای ارتقای فرهنگی جامعه قراردارد؛ نظام فرهنگی و اجتماعی اسلام با خمس جان میگیرد.خمس در نظام سیاسی اسلام نیز دارای کارکرد است؛ خمس در اینجا نیز پشتوانه مهم حرکت سیاسی اسلام بوده است؛ به خصوص در تاریخ مرجعیت خمس دارای کارکردهای مهمی بوده است.خمسی که در فقه ما دارای یک باب است، همزمان در چهار محور و نظام اسلامی دارای جایگاه است که شامل نظام عبادی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و سیاسی است. اگر همه مکلفان خمس را پرداخت کنند بسیاری از مشکلات جامعه در زمینه فرهنگی و اجتماعی حل می‌شود.
وی اظهار کرد: در ادای خمس نیز باید به نکات مهمی اشاره کرد؛ از جمله اینکه در خمس باید قصد قربت و آزادی در پرداخت لحاظ شود؛ در هنگام پرداخت خمس باید شاکر خدا بود؛ خمس رابطه بین مکلفان و امام و اهل بیت(ع) و خداوند را تحکیم میکند. گامهای علمی بسیاری در زمینه خمس باید برداشته شود. در نظامات درسهای خارج، خمس در کنار زکات دارای یک جایگاه جدی است و به رغم میراث بزرگ فقهی،همچنان سوالات فقهی متعددی وجود دارد و اگر کسی حجم عظیم سوالات در خصوص خمس را جمع‌آوری کند و به کارهای فقهی گذشته نیز نظر بیاندازد حس میکند باید در این زمینه کارهای بیشتری انجام شود. علاوه بر تحقیقات فقهی، نیازمند تحقیقات کلامی و فلسفه شناسی خمس هستیم که در این زمینه باید کارهای وسیعتری انجام داد؛ به خصوص با چهارنظامی که با خمس ارتباط دارند.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: از منظر علوم اجتماعی نیز باید تحقیقات متعددی در زمینه خمس انجام داد. در این زمینه باید از یک نگاه اجتماعی ابواب جدیدی بازد کرد. در ترویج و تبلیغ خمس نیز نیازمند تاکید و نگاه علمی و به کارگیری روشهای درست هستیم؛ در نظام آموزش و پرورش باید به شکل سنجیده، مقوله خمس از مناظر مختلف تشریح شود.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به ایام شهادت حضرت زهرا(س) اظهارکرد: امام علی(ع) در فراق حضرت زهرا(س) بیان کردند که غم شما جاودانه است و شبها در این غم خواهم ماند واین غم نیز پایان ندارد.
وی گفت: در باب خمس و مسایل پیرامون آن باید به پاسخ دهی شبهات پرداخت و ابعاد آن نیز در خصوص ارایه راه حلهای دقیق پرداخته شود.خمس محور احیای حوزههای علمیه است و این محور عاطفی برای گسترش و رواج حوزههای علمیه باید تقویت شود؛ البته دایره مصارف خمس، بسیار وسیع است ولی ارایه این آمار مصارف موجب دلگرمی مردم خواهد شد؛ حوزهها نیز محور اداره خود را از جایگاه مردمی میدانند.
مدیر حوزههای علمیه گفت: جامعه محصلان و اساتید و محققان حوزه علمیه بر اساس همین رابطه عاطفی و مالی با تودههای مردم زندگی خودرا قراردادهاند و از نظر مالی نیز ارقام ناچیزی را اخذ میکنند و گاهی وقتی آمار شهریه طلاب را بیان میکنیم خودمان شرمنده میشویم چون واقعا این مبالغ ناچیز است.
منبع: ایسنا
10
