چه کسی در حادثه پالایشگاه نفت تهران مقصر بود؟ / سوء مدیریت باز هم جان ۷ نفر را گرفت

به گزارش خبر فوری به نقل از آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، حادثه فاجعه‌بارِ آتش سوزیِ واحد آیزوماکس پالایشگاه تهران ، که منجر به فوت ۷ نفر از کارکنـان فـداکار ایـن شرکت نفتی شد را باید به گونه ای موشکافانه بررسی کرد و وجوه فنی و انسانیِ ماجرا را مورد ارزیابی قرار داد.

در وجه اول می توان از بعد فنـی بـه تحلیـل ایـن حادثه پرداخت، در این بخش باید اذعان داشت که خطای انسانی صورت گرفته، در عـدم تخلیـه مناسـب مسـیرهای منتهی به برج تقطیر این واحد، از کوره تا‌محل‌صفحه‌‌ی‌مسدودکننده(Blank ) عامل حادثه بوده است. چرا که اگر این قسمت کاملا از مواد نفتی تخلیه شده بود، در هنگام برداشتن صفحه‌ی مسدود کننده، نشت مواد نفتـی و در نتیجه، آتش سوزی‌ای اتفاق نمی افتاد.

در وجه دوم می توان به عدم رعایت استانداردهای ایمنی‌وبـی مبـالاتی در صدور پروانه کار اشاره نمود. چرا که عدم دقت در صادر کردن پروانه کار و بی توجهی به تکمیل چک لیسـت های کاری مرتبط، یکی از عوامل تاثیر گذار در وقوع این حادثه مصیبت بار به شـمار مـی آیـد.

وجـه سـوم ایـن حادثه را باید در عملکرد نامناسب واحد آتش نشانی ، در عدم حضور به موقع در محل آتش سـوزی و هـم چنـین ناکارمدیِ سیستم فرماندهی حادثه(ICS) در کنترل بحران، ذکر کرد. چرا که حضور به موقع آتش نشانیِ شـرکت،و عملکرد مناسب آن می توانست بدون هیچ گونه تلفاتی به مهار آتش در همان دقایق اولیه بیانجامد. و اما بُعد چهـارم ؛ و همچنین مهمترین علت وریشه‌ی این حادثه‌ی غم انگیز که منجر به تلفـات بـالا در صـنعت نفـت کشـور شـد را ، بایـد در سیستم و روش نامناسب مدیریتیِ پالایشگاه تهران جستجو کرد.

عملکرد نامناسب هیئت مدیره پالایشگاه تهران، در عدم تعیین به موقع مدیر عملیات ،کـه وظیفـه اصـلیِ نظـارت، کنتـرل و مـدیریت بحران در واحدهای عملیاتی در پالایشگاه را بر عهده دارد، منجر به گسست سیستم پایش و نظارت و همچنین، از دست رفتنِ زمان‌اندیشیِ‌مدیریت بحران و کنترلِ ضعیفِ عوامل گسترش‌دهنده‌ی بحران در پالایشگاه تهران شد.

مشابه این وضعیت، ارتقاء رییس تعمیرات بود که ضروری می‌نماید همزمان جایگزین وی نیز منصوب می‌شد نه اینکه چنین امر مهمی به آینده موکول شود.

با ملاحظه‌ی این موارد در‌می‌یابیم چنین سازمان‌هایِ فنی و‌بنیادینی‌ به هیئت مدیره ای چالاک ، زمان سنج ، جسور و مطلع به آخرین دانش‌های روز محتاج است و لازم است از افرادی بی تفاوت نسبت بـه منـافع ملـی که تمام همّ و غم شان صرفِ انرژی در مهره چینی است تا افرادِ خاص در مسند‌ها جایگیر شوند احتراز جست.

حضور چنین افرادی فرارِ شایسته گان و رها شدنِ امور به حالِ خود است.دلیلِ عمده‌ی منصوب نشدنِ یک مدیرِ عملیات در پالایشگاه ،همین بازی‌گردانی‌هایِ غالباً غیر حرفه‌ای بود که به فاجعه‌ی مذکور منجر شد.پایداریِ پالایشگاه، تشکیل شده از حفظِ میراثِ گذشته‌ی مهندسان ، تکنسین‌ها و کارگرانِ مجربِ دیروز ، ایجادِ دغدغه‌ی توسعه و نوآوری و در نهایت داشتنِ شجاعت کافی برای ارتقاء همه‌جانبه‌ی این دستگاهِ مولدِ فرآورده است که همینک از چنین نیروهائی در هدِ هیئت مدیره بی‌بهره‌ایم.

بلای طاقت‌سوزی که در نسوج غالب شرکت‌های تخصصی آشیانه کرده ، ورود اشخاصی فاقد تحرک لازم و اشتهای کافی برای نوسازیِ سازمان و اجرایِ پروژه‌های ایمنی‌ساز در همه‌ی شبکه‌هاست.

سالیان درازیست که شاهد آن هستیم که افراد تکراری با سواستفاده از ارتباطات محفلی و رانتی، بر صندلی مدیریت چندین شرکت تکیه می‌زنند و با منفعت گرایی و باند بازی، موجب کاهش انگیزه مدیران میانی در سازمان‌ها وشرکت های دولتی مشابه می‌شونـد.

رویکردهایی که چنین احوالِ نزار و رو به زوالی را عمومی کرده‌است ، به شکست آینده در بدنه و عمارتِ مدیریتِ حرفه‌ای خواهد انجامید. پالایشگاه تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست. اکنون تداوم طرح‌ها و پروژه‌ها که در ظرفِ آموزش مستمر و در فرایندِ آرامشِ شغلیِ متخصصین باید ضمانت شود ، به طاق نسیان سپرده شده‌است.

امـری که در نهایت به عاملی برای کاهش نظارت در بدنه اجرایی و نظارتی پالایشگاه تهران بدل شده و شاید بتوان آن را از مهمتـرین علـل ریشه‌ایِ بروز حادثه در پالایشگاه تهران برشمرد.

با این اوصاف آیا وقت آن نرسیده است که برای جلـوگیری از تکـرار حـوادث مشـابه در شـرکت هـای نفتـی، بـا بازنگری در شیوه انتخاب و انتصاب اعضای هیئت مدیره شرکت ها، و با توجه بـه رویکـرد جـوانگرایی و شایسـته سالاری دولت محترم، با جایگزینی افراد خسته، کم‌توان و چند شغله با نیروهای شایسته، توسعه گرا و تحول خواه، راه را برای توسعه صنعت نفت ، این قلب تپنده و موتور محرکه صنعت کشور، باز کرد؟

41