موافقت مشروط مجلس با تشکیل وزارت بازرگانی

بالاخره مجلس با تشکیل وزارت بازرگانی موافقت کرد. اگرچه این موافقت مشروط است، با این حال به نظر می‏رسد از آنجایی که دولت از مدت‌ها پیش درصدد تشکیل این وزارت‌خانه بود، راه برای دولت هموارتر شده است.مدتی پیش رئیس‏جمهور روحانی گفته بود: «دو سال است که از مجلس شورای اسلامی خواستار مجوز برای تشکیل وزارت بازرگانی هستیم؛ چرا که وزارت بازرگانی صادرات کشور را رونق داده، واردات را به درستی کنترل و بازار را به خوبی نظارت خواهد کرد. امروز یک وزارت‌خانه تولید کشاورزی است و یک وزارت‌خانه هم تولید صنعتی و معدنی می‏کند و در کار خود هم فعال هستند؛ اما نمی‏توانند بازرگانی را بچرخانند چراکه تخصص و قدرت این کار را ندارند و نمی‏شود میان آنها هماهنگی ایجاد کرد. اگر وزارت بازرگانی تاسیس بشود، هفته بعد زندگی مردم و وضع بازار بهتر می‏شود و این مسئولیت مجلس شورای اسلامی است که البته همیشه در روزهای سخت در کنار دولت بوده و همکاری کرده است و امروز هم حتما در کنار دولت است و امیدوارم این قدم مهم از سوی آنان به خاطر زندگی مردم و کنترل به‌موقع صادرات و واردات و قیمت اجناس، برداشته شود.»اکنون به نظر می‏رسد دولت با رایزنی‏هایی که انجام داده به هدف خود نزدیک‌تر شده است.

دیروز سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس از موافقت مشروط نمایندگان با طرح ایجاد وزارت بازرگانی خبر داد و گفت: «دولت باید در لایحه تشکیل وزارت بازرگانی سازوکار نحوه حمایت از تولیدات داخلی را در این وزارت‌خانه مشخص کند».

اسدالله عباسی با بیان اینکه اکثر قریب به اتفاق نمایندگان مجلس با طرح تشکیل وزارتخانه بازرگانی به صورت مشروط موافق هستند، اظهار داشت: «دولت در لایحه تشکیل وزارت بازرگانی، باید سازوکارها و نحوه حمایت از تولیدات داخلی را در این وزارتخانه پیش‏بینی کند.» سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس با بیان اینکه مجلس دیگر اجازه وقوع اتفافات تلخ گذشته در حوزه بازرگانی و تجارت را نمی‏دهد، عنوان کرد: «در سنوات گذشته که وزارت بازرگانی در مجموعه دولت وجود داشت اتفاقاتی عجیب و ناگواری در حوزه واردات کالاها اتفاق می‏افتاد که به هیچ عنوان به نفع تولید داخلی نبود».

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، واردات بی‏رویه و بی‏موقع محصولاتی نظیر چای و برنج توسط وزارت بازرگانی را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: «به جهت سیاست‏های غلط این وزارتخانه که منجر به انحلال آن هم شد، به تولیدات داخلی به‌ویژه محصولات استراتژیک کشور ضربه‏های بسیار زیادی وارد شد.» عباسی با بیان اینکه مجلس نگران تکرار تجارب گذشته توسط وزارت بازرگانی است، تدوین سیاست‏گذاری‏های آن توسط دولت را ضروری خواند و گفت: «وزارت بازرگانی در گذشته خود را تنها مسئول صادرات و واردات کالاها بر اساس نیاز بازار می‏دانست و اصلاً به بحث تولید ملی و ضرورت حمایت از آن توجهی نداشت.»نماینده مردم رودسر و املش در مجلس، علت مخالفت تعدادی از نمایندگان با طرح تشکیل وزارت بازرگانی را نیز برشمرد و خاطرنشان کرد: «برخی از نمایندگان طبق مفاد برنامه ششم توسعه و ضرورت چابک‏سازی دولت، با تشکیل این وزارتخانه مخالفت می‏کنند و ایجاد آن را خلاف قانون برنامه می‏دانند.»

سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس ایجاد بار مالی مضاعف به کشور آن هم در این برهه حساس زمانی را از دیگر علل مخالفت برخی از نمایندگان با این طرح اعلام کرد و بیان داشت: «البته طرح تشکیل وزارت بازرگانی موافقان زیادی نیز در مجلس دارد که خواستار سروسامان دادن امور بازرگانی توسط دولت هستند.» وی با بیان اینکه عملکرد وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت در حوزه بازرگانی به هیچ عنوان مورد رضایت مجلس نیست، ابراز داشت: «اختلالات و نابه‏سامانی‏های بسیار زیادی که هم‏اکنون در امر تأمین و توزیع بسیاری از کالاها در بازار وجود دارد، از سیاست‏های نادرست وزارتخانه‏های یاد شده نشأت گرفته است.» عضو هیئت‌رئیسه مجلس تنها راه دولت برای گرفتن مصوبه تشکیل وزارت بازرگانی از مجلس را تغییر اساسنامه این وزارت‌خانه دانست و اظهار داشت: «مجلس اجازه بی‏توجهی به کالاهای داخلی و تکرار تجارب گذشته در حوزه بازرگانی را نمی‏دهد و دولت باید سیاست‏های این وزارتخانه را از ابتدا برای مجلس روشن کند.»

برخی از کارشناسان معتقدند که تشکیل وزارت بازرگانی، راه اینستکس را هموار می‏ کند. در دو سال گذشته، دولت در ۴ مرحله و با تمام توان، سعی بر اخذ مجوز وزارت بازرگانی از مجلس داشت اما تلاش ‏هایش در این مدت با مخالفت قاطع مجلس مواجه شد و برنامه‏ ریزی دولت برای مدیریت بازار از طریق واردات محصولات مختلف را بر هم زد. البته از بهمن‏ماه ۹۷ به بعد و با توجه به صدور بیانیه سه کشور تأسیس‌کننده اینستکس، دولت با توجه به نیاز به تأسیس وزارت بازرگانی برای واردات غذا از طریق کانال اینستکس، تلاش تازه‏ای را برای تشکیل این وزارت‌خانه آغاز کرد. به نظر می‏رسد با توجه به مشکلات پی‏درپی اقتصادی دولت و محدود شدن ایران به پذیرش اینستکس به‏عنوان یک کانال بسیار محدود و صرفاً برای واردات غذا و دارو، اکنون عزم دولت برای اجرایی شدن اینستکس و واردات غذا از این کانال مالی، جزم شده است. اینستکس یک شرکت واسط است که در اروپا تأسیس ‏شده و باید یک شرکت واسط در ایران ایجاد شود تا با برقراری ارتباط بین این دو شرکت، کالاهایی از اروپا به ایران صادر شود .

منبع: روزنامه سازندگی

17