گرانی گل در آستانه روز مادر

سه روز دیگر، ولادت باسعادت حضرت زهرا (س) است که در تقویم ملی ما، روز زن و مـادر، روزی برای تکریم زنان و مادران نام گذاری شده است و از آن جا که در همه این سال‌ها، یک شاخه یا یک سبدگل، یکی از رایج‌ترین هدایا به زنان و مادران در چنین روزی است، در این ایام گل فروشی‌ها شلوغ، پررفت و آمد و پررونق‌اند. همین داغی بازار گـل، انگیزه‌ای شد تا به رصد قیمت‌ها و حواشی این بازار بپردازیم و به همراه تیمی متشکل از بازرسان اتاق اصناف مشهد و قاضی شعبه سیار تعزیرات حکومتی استان، سری به تعدادی از گل‌فروشی‌های سطح شهر زدیم تا نحوه فعالیت و چگونگی رعایت حقوق مصرف‌کننده توسط این صنف را بررسی و با گران فروشی و تخلفات احتمالی، برخورد کنیم.

ارائه گیاه‌قاچاق، نبود برچسب قیمت و فاکتور وگران‌فروشی در برخی گل‌فروشی‌های شهر
اولین مقصد، یک گل‌فروشی واقع در بولوار سجاد مشهد است. گل فروشیِ پررفت و آمدی که به محض ورود، اولین چیزی که در آن جلب توجه می‌کند، چندین گلدان بونسای و شاخه‌های بامبو است که بنا به اعلام مسئولان اتحادیه گل وگیاه، مدت هاست جنس قاچاق به حساب می‌آید و از دوسال قبل معاون قرنطینه و بهداشت گیاهی سازمان حفظ نباتات کشور اعلام کرده: «به دلیل آلوده بودن برخی گیاهان تزیینی مانند بونسای و لاکی بامبو که از چین و تایلند وارد کشور می‌شوند، همه آن‌ها با همکاری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سازمان تعزیرات حکومتی از بازار جمع‌آوری می‌شود»، اما هنــوز هم در برخی گل فروشی‌های سطح شهر به دلیل استقبال مردم، این گیاهان به‌شکل قاچاق و غیرقانونی دیده و فروخته می‌شونــد. نکته بعد، نبود برچسب قیمت روی گلدان گل‌هایی است که به شکل شاخه‌ای به‌فــروش می‌رسند. یک تخلف که در تمامی اصناف، دست را برای گران فروشی و قیمت‌گذاری سلیقه‌ای باز می‌گذارد.

هرچند چندین فروشنده مغازه، به محض این که بازرسان خود را معرفی می‌کنند، تلاش می‌کنند به سرعت و با دستپاچگی برچسب ۱۵ هزارتومان را روی چندین گلدان، از جمله رزهــایی با کیفیت‌های مختلف نصب کنند و اعلام می‌کنند قیمت انواع رز، ۱۵ هزار تومان است. اقدامی که طبق اعلام اتحادیه گل و گیاه، تخلف محسوب می‌شود و مهم است برای حفظ سلامت و اعتبار بازار گل، رز‌ها با کیفیت‌های مختلف، متناسب با ارزش‌شان، قیمت گذاری شوند و به فروش برسند. ضمن این که در ادامه چندین نفر از مشتریان همین گل فروشی، در گفتگو با ما تاکید می‌کنند همین نیم ساعت قبل، رز را شاخه‌ای ۲۰ هزارتومان خریدند، اما چون خبری از برچسب قیمت و فاکتور فروش نیست، گران فروشی این واحد توسط بازرسان اتاق اصناف، قابل اثبات نیست.

در ادامه، توجه به گلدان‌های تراریــوم که متشکل از یک محفظه شیشه‌ای به اضافه یک کاکتوس معمولی است، جلب می‌شود. سازه‌ای که قیمتش از ۲۵۰ هزارتومان شروع می‌شود و تعجب بازرسان و قاضی را در پی دارد. در حالی که پرونده گل فروشی مذکـور برای تخلفات مختلف در حال تشکیل و تکمیل است، یکی از فروشندگان توضیح می‌دهد: «این روز‌ها به خاطر نزدیکیِ ولنتاین و روز زن، تولیدکنندگان گل به شدت قیمت انواع گل، به‌خصوص رز را که پرطرفدارترین گلِ بازار است، بالا برده‌اند. یک بسته رز ممتاز متشکل از ۲۰ شاخه را که هفته قبل ۱۸۵ هزار تومان می‌خریدیم، حالا باید ۳۰۰ هزار تومان تهیه کنیم و طبق شنیده‌ها، تا روز زن به ۴۰۰ هزارتومان هم می‌رسد؛ همین موضوع باعث می‌شود ما هم به ناچار قیمت هر شاخه گل را بالا ببریم. تولید کنندگان گل، به صورت سلیقه‌ای و هماهنگ، قیمت‌ها را بالا می‌برند و هیچ نظارتی بر این موضوع نیست.» این جاست که یکی از بازرسان اتاق اصناف توضیح می‌دهد: «باید یادآوری کنم گل فروش‌ها حق دارنــد روی گل (به هر قیمتی که از تولیدکننده می‌خرند) تا ۳۵ درصد سود بگیرند.» به یک گل فروشیِ دیگر، همان حوالی می‌رویم. یک مغازه که در کنار گل، ویترین مفصلی را به تعداد زیادی عروسک و جعبه کادویی و انواع شکلات اختصاص داده. عروسک‌ها و جعبه‌ها و خوردنی‌هایی با قیمت‌های نامتناسب و عجیب و وقتی بازرسان برای بررسی قیمت واقعی این اقلام، درخواست فاکتور خرید می‌کنند، جمله تکراری «فاکتور نداریــم» را می‌شنویم. چندین گل فروشی دیگر در خیابان فرهــاد و فرامرز، از دیگر مقاصدی است که سر می‌زنیم و همزمان با رویت برخی تخلفات، با گلایه فروشندگان گل از افزایش قیمت‌ها توسط تولیدکنندگان گل، روبه‌رو می‌شویم.

بهمن‌ماه به دلیل کمبود نور در گلخانه‌ها، گل در گران‌ترین حالت است
«مهدی سمنگانی»، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان گل و گیاه استان در پاسخ به ادعای برخی فروشندگان گل مبنی بر بالارفتن بی حساب و کتاب قیمت گل در روز‌های اخیر توسط تولیدکنندگان، می‌گویـد: «برای نرخ گذاری گل در حوزه تولید، یک کمیته متشکل از نمایندگانی از جهاد کشاورزی و اتحادیه تولیدکنندگان تصمیم گیری می‌کنند. معمولا در بهمن ماهِ هرسال، چون گلخانه‌ها از کمترین میزان نور در طی سال بهره مندند، هزینه تمام شده تولید گل بالاتر می‌رود. مثلا هزینه تمام شده هر شاخه گل رز با بالاترین کیفیت، نزدیک به ۹ هزار تومان است که با این حساب، قیمت هر دسته گل شامل ۲۰ شاخه، ۱۸۰ هزار تومان می‌شود؛ در ادامه ۱۵ درصد افزایش قیمت به خاطر تسهیلات بانکی، ۲۰ درصد نرخ کارمزد انبارداری و ۲۰ درصد سود برای تولیدکننده در نظر گرفته ایم که جمع این اعداد، هر دسته گلِ رز درجه یک را به عدد ۳۰۰ هزار تومان می‌رساند. منتها باید تاکید کنم ما چهار درجه گل رز در بازار داریم که چهار قیمت متفاوت دارنــد.» وقتی به سمنگانی تاکید می‌کنیم شایعاتی بین گل فروش‌ها مبنی بر ۴۰۰ هزارتومانی شدنِ هر دسته رزِ درجه یک در روز‌های آینده وجود دارد، توضیح می‌دهد: «هر تولید کننده ای، گل را از مبالغ تعیین شده توسط اتحادیه، گران‌تر عرضه کند، تخلف کرده و با این فرد برخورد می‌شود. این وسط، گاهی برخی انباردار‌ها کم‌لطفی می‌کنند و زمانی که گل ارزان‌تر است، خریداری می‌کنند، در سردخانه نگه می‌دارنــد و در ایامی که گل گران‌تر است به مغازه‌داران می‌فروشند که خب ظلم است. ما قول می‌دهیم تا پایان روز زن، قیمت‌ها بالاتر از نرخ تعیین شده نرود. ضمن این که تنها ۱۰ درصد از گل‌های بازار ممتازند و دسته‌ای ۳۰۰ هزار تومان به فروشنده عرضه می‌شوند. گل‌های درجه دو و سه قیمت‌های به مراتب پایین تری دارند و نباید به قیمت گل ممتاز به مشتری فروخته شوند.» وی در پاسخ به این سوال که دو هفته قبل هم، در بهمن ماه قرار داشتیم، پس چرا قیمت‌ها پایین‌تر بود و هم اکنون قیمت گل به نسبت هفته‌های قبل چقدر افزایش داشته؟ می‌گوید: «قیمت امروز گل نسبت به دوهفته قبل ۴۰ درصد افزایش یافته، اما دوهفته قبل، ایام فاطمیه بود، تقاضا در بازار به شدت پایین بود و تولیدکننده، گل را با ضرر و زیر قیمت تولید، عرضه می‌کرد. به شکل کلی، ما در سال، چهارماه گل را با ضرر ارائه می‌کنیم و دوسه ماه مثل بهمن و اسفند، قیمت گل بالا می‌کشد.»

اتحادیه تولیدکنندگان گل، تذکـــر گرفت
در پایان، قاضی «امید جلیلی» قاضی شعبه سیار تعزیرات که ما را در تهیه این گزارش همراهی می‌کند، درباره تخلفات رویت شده در برخی گل فروشی‌های سطح شهر می‌گوید: «نبود فاکتور خرید و فروش و درج نکردن قیمت، دو زمینه ارتکاب تخلف گران فروشی است که متاسفانه همه گل فروشی‌هایی که سرزدیــم، دچارش بودند. پرونده تخلف این واحد‌ها تشکیل شد و از آن جا که دلیل بیشتر افزایش قیمت‌ها، گرانی گل توسط تولیدکنندگان بود، تذکرات لازم به مسئولان این اتحادیه داده خواهد شد.»

منبع: خراسان

70