روابط تونی بلر با نظربایف در بحبوحه اعتراض قزاق‌ها دوباره در کانون توجه قرار گرفت
ناآرامی‌های اخیر قزاقستان، بار دیگر پای تونی بلر، نخست‌وزیر سابق انگلیس و نشان شوالیه‌اش را به خبرها کشید.
وب‌سایت روزنامه دیلی میل با اشاره به حضور تونی بلر در ویدیوی بیستمین سالگرد به قدرت رسیدن نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهوری سابق قزاقستان در سال ۲۰۱۲ علیرغم آگاهی از استبداد او در اداره کشور، نسبت به اعطای نشان گارتر به این سیاستمدار سابق انگلیس انتقاد کرد.
او در این ویدیو به تمجید از دولت وقت قزاقستان پرداخته و در توصیف مردم این کشور گفت: آن‌ها مردمی باهوش، توانمند و مصمم بوده و به کشور خود افتخار می‌کنند.
بلر در ادامه قزاقستان را دارای "ظرفیت اقتصادی خارق‌العاده" دانست که این کشور را به یک قدرت جهانی تبدیل کرده است.
دیلی میل از حضور بلر در این ویدیو که تبلیغات سیاسی نظربایف به حساب می‌آمد، انتقاد کرد. این روزنامه، نظربایف را رهبری مستبد خواند که از ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹ این کشور را با مشتی آهنین اداره می‌کرد.
حکومت نظربایف با قتل و به زندان انداختن مخالفان، بستن مطبوعات اپوزیسیون و انتقال میلیاردها دارایی کشور بزرگ و غنی خود به شبکه‌ای "فریبکار" از نزدیکان و اعضای خانواده‌اش مشهور بود.
او اندکی پس از انتشار مستند سالروز ریاست جمهوری‌اش با حضور تونی بلر، از کانیه وست، رپر مشهور آمریکایی برای خواندن در جشن ازدواج نوه‌اش دعوت کرد. نظربایف در حالی به این خواننده بیش از دو میلیون پوند پرداخت کرد که میانگین درآمد "سالانه" یک شهروند قزاقستان حدود ۵۰۰۰ پوند بود؛ این بدین معناست که او درآمد ۴۰۰ سال کار یکی از شهروندان کشورش را تنها در یک شب برای خانواده‌اش خرج کرد.
به گفته دیلی میل، با توجه به سابقه نظربایف و ناآرامی‌های اخیر در قزاقستان که تا امروز حدود ۴۰۰۰ بازداشتی در پی داشته که با حبس ابد مواجه هستند، تنها چیزی که می‌توانست این نخست وزیر سابق انگلیس را به حمایت از رهبری مانند نظربایف سوق دهد، پول بود.
این روزنامه همچنین بلر را به کسب درآمدهای هنگفت از طریق مشاوره سیاسی به کشورهایی چون جمهوری آذربایجان، کویت، مغولستان، امارات متحده عربی و ویتنام متهم کرد.
همچنین به گفته دیلی میل، او علیرغم حمایت دیرینه‌اش از مقابله با تغییرات اقلیمی، حاضر شد تا در ازای دریافت ۴۰ هزار پوند در ماه و پورسانت دو درصدی از هر قرارداد، برای یک شرکت نفتی عربستان سعودی لابی‌گری کند.
گرچه کارزار جمع‌آوری امضا برای پس گرفتن نشان شوالیه بلر غالبا بر روی "جرایم جنگی" مربوط به حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ تمرکز دارد، اما شاید بتوان گفت که بدنام‌ترین میراث او، کسب و کاری است که پس از ترک منصب نخست‌وزیری انتخاب کرد.
او تا سال‌ها یکی از پردرآمدترین سخنرانان عمومی جهان بود و گاهی حتی ۳۰۰ هزار دلار برای یک سخنرانی دریافت می‌کرد.
او همچنین مدتی را به عنوان مشاور شرکت‌های خدمات مالی زوریخ و جی‌پی مورگان مشغول به کار بوده و مجموعا درآمد سالانه سه میلیون پوند را دریافت کرد. اما منبع درآمد اصلی او از جانب رهبران مستبد جهان تامین می‌شد.
اسنادی که به دست دیلی میل رسید نشان داد که او از نظربایف درخواست مبلغ سالانه ۵.۳ میلیون پوند کرده است تا با دولت "فریبکار" این کشور همکاری کند. او در ازای این مبلغ، وعده ارائه "مشاوره اختصاصی استراتژیک" و چهار سفر به پایتخت قزاقستان در سال برای ملاقات با "تصمیم‌گیران" را داده بود.
طبق این اسناد، او علاوه بر به اشتراک‌گذاری تجربیات، حمایت از حل و فصل مسائل و ارائه پیشنهادات، وعده داده بود که هر زمان که نمایندگان رهبری این کشور خواستند، می‌توانند در لندن میهمان بلر باشند.
این اسناد همچنین نشان می‌دهد که بلر در واقعه کشته شدن ۱۴ معترض در شهر جانااوزن و مدیریت این واقعه در مجامع بین‌المللی، به نظربایف کمک کرده و به او پیشنهاد داده بود که با خطاب قرار دادن غرب، یادآوری کند که این اتفاقات ناگوار، نباید موجب فراموش کردن پیشرفت‌های عظیم قزاقستان شود.
بلر همچنین به رئیس جمهوری سابق قزاقستان کمک کرد تا علیرغم کشتار جانااوزن، یک طرح همکاری را در پارلمان اتحادیه اروپا به تصویب برساند.
به نوشته دیلی میل، گرچه ملکه انگلیس این نشان را با ۱۳ سال تاخیر به او اعطا کرد، اما دلیلش هرچه باشد، موارد فوق‌الذکر باید در دادگاه برای پس گرفتن این نشان از بلر استفاده شود.
