رؤیای آمریکایی یا هراس آمریکایی؟

این کار در رسانه‌های فارسی‌زبان خودمان هم البته مرسوم است. در انتخابات اخیر هم دیدیم وخودمان هم بعد از پیروزی پزشکیان تعابیری چون "دولت مسعود" را به کار بردیم  که هم ناظر به معنی لغوی کلمه "مسعود" بود و هم یادآور نام کوچک "پزشکیان".

یا وقتی شاپور بختیار از ایران خارج شد برخی روزنامه‌ها در اوایل انقلاب به طعنه نوشتند: "بختیار از مرز بازرگان رفت". در این جمله هم کلمه "بازرگان" طعنه‌آمیز بود چون هم مرز بازرگان جغرافیای مشخصی دارد و هم نام نخست‌وزیر دولت موقت مهندس بازرگان بود.

کامالا هریس هم که وارد صحنه شد برای طعنه به بایدن که سماجت می کرد برای ماندن هم میهن این تیتر را بر پیشانی نشاند: ورود هریس/ خروج حریص.  

جالب این که درباره کامالا هریس با تلفظ نام او بازی کردند و چون مادر ناتنی است با تلفظ اسم کوچک او یعنی  momala به جای کامالا.

جالب تر از همه اما تیتر گاردین است که به جای آن که سراغ نام ترامپ برود به جای رؤیای آمریکایی نوشته هراس آمریکایی یا کابوس آمریکایی چون dread  به معنی وحشت با dream به معنی آرزو شبیه و نزدیک اند. ما در فارسی البته گاهی یک کلمه نادرست را به صرف شباهت تلفظ به جای کلمه اصلی به کار می‌بریم. مثلا وقتی می گوییم مزاحم شدم شخص در مقام تعارف می‌گوید اختیار دارید مُراحم‌اید: مراحم به جای مزاحم. در حالی که مَراحم داریم ولی مُراحم نداریم و به صرف شباهت با مزاحم ساخته شده

"TRUMP و TRIUMPH" یا "dream و dread" هم از همین قاعده تبعیت می‌کنند هر چند مثل "مزاحم و مراحم" فقط در تلفظ و نوشتار شبیه نیستند و معنی هم دارند.