ایران، گنجینه‌ای ژنتیکی در قلب آسیا؛

اسرار ژنتیکی مردم ایران برملا شد/ حمله اعراب یا ترک‌ها تأثیری بر ژن ایرانی داشته؟/ زبان عوض شد، ولی ژن‌ها نه

بر اساس یک پژوهش، ایرانیان با وجود تنوع زبانی و فرهنگی، ریشه ژنتیکی مشترکی دارند که شاید تا ۱۰ هزار سال حفظ شده است. داده‌ها حاکی از آن است که هجوم‌های تاریخی مانند ورود اعراب یا ترک‌ها تأثیر چندانی بر ساختار ژنتیکی این جمعیت نداشته و پیوستگی ژن‌های ایرانیان را متزلزل نکرده است.

اسرار ژنتیکی مردم ایران برملا شد/ حمله اعراب یا ترک‌ها تأثیری بر ژن ایرانی داشته؟/ زبان عوض شد، ولی ژن‌ها نه

به گزارش journals.plos.org، با وجود اینکه ایران، با موقعیت جغرافیایی برجسته و پیشینه فرهنگی غنی، همواره در کانون توجه تاریخ و تمدن قرار داشته است، اما از منظر ژنتیک انسانی، کمتر مورد مطالعه قرار گرفته بود.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۹ در نشریه معتبر PLOS Genetics منتشر شده، ضمن بررسی ژنوم ایرانیان، اطلاعات ارزشمندی درباره ساختار ژنتیکی این ملت ارائه کرده است. این مطالعه، که به سرپرستی «زهره مهرجو» و با همکاری پژوهشگران ایرانی و آلمانی انجام شده، داده‌های ژنومی بیش از ۱۰۰۰ نفر از یازده گروه قومی ایران را تحلیل کرده و به نتایج قابل‌توجهی دست یافته است.

ریشه‌های ماندگار در گذر هزاره‌ها

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مردم ایران، با وجود تفاوت‌های زبانی و فرهنگی میان اقوام گوناگون، از ریشه ژنتیکی مشترکی برخوردارند که به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. از کردها و لرها گرفته تا بلوچ‌ها و ترکمن‌ها، ساختار ژنتیکی ایرانیان از تداومی طولانی‌مدت حکایت دارد. به اعتقاد پژوهشگران، این پیوستگی ژنتیکی دست‌کم ۵ هزار سال، و احتمالاً تا ۱۰ هزار سال، برقرار بوده و هجوم‌های تاریخی نظیر ورود اعراب یا ترک‌ها تأثیر عمیقی بر ژن‌های این جمعیت نگذاشته است.

تنوع قومی زیر ذره‌بین ژنتیک/ آینه‌ای از تنوع در وحدت ژنتیکی

با این حال، تنوع ژنتیکی در میان ایرانیان قابل‌چشم‌پوشی نیست. پژوهشگران دریافته‌اند که اقوام ایرانی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

گروه‌هایی که از نظر ژنتیکی شباهت بسیاری به یکدیگر دارند و به‌صورت یک مجموعه همگن ظاهر می‌شوند

و گروه‌هایی که نشانه‌هایی از آمیختگی با جمعیت‌های بیرونی را نشان می‌دهند.

این تنوع، همراه با تفاوت در میزان خویشاوندی میان اقوام، ایران را به یک نمونه منحصربه‌فرد برای مطالعات ژنتیکی تبدیل کرده است.

زبانی نو، هویتی کهن؛ زبان عوض شد، ولی ژن‌ها نه!

یکی از نتایج برجسته این مطالعه آن است که در طول تاریخ، ایرانیان بارها زبان‌های جدیدی را پذیرفته‌اند، بدون آنکه تغییرات اساسی در ساختار ژنتیکی آن‌ها رخ دهد. برای نمونه، رواج زبان عربی یا ترکی در برخی مناطق بیشتر نتیجه تحولات فرهنگی بوده تا جایگزینی جمعیتی. این امر بیانگر آن است که هویت ژنتیکی ایرانیان در برابر دگرگونی‌های ناشی از مهاجرت‌ها مقاوم مانده است.

 نزدیکی و تمایز؛ به یونانی‌ها بیشتر شبیهیم تا اعراب

از منظر ژنتیکی، ایرانیان به جمعیت‌های قفقاز، خاورمیانه و تا حدی جنوب اروپا (مانند یونانی‌ها و ایتالیایی‌ها) نزدیکی بیشتری دارند تا به ترک‌های آسیای مرکزی یا اعراب شبه‌جزیره عربستان (مثل یمنی‌ها یا سعودی‌ها).

به عبارتی ایرانی‌ها دارای هویت ژنتیکی خاصی هستند که بیشتر به قفقاز و ریشه‌های قدیمی فلات ایران نزدیک است؛ یعنی از اعراب شبه‌جزیره دورتریم و از اروپایی‌های شمالی هم فاصله داریم، اما در این میان یک ارتباط ضعیفی با جنوب اروپا دیده می‌شود.

این تمایز ژنتیکی، ایران را به منبعی مهم برای شناخت تنوع ژنتیکی در منطقه غرب و مرکز آسیا تبدیل کرده است.

 اهمیت این پژوهش در چیست؟

این پژوهش فراتر از روشن ساختن تاریخ و ریشه‌های ژنتیکی ایرانیان، کاربردهای عملی نیز دارد. به گفته محققان، درک تفاوت‌های ژنتیکی میان اقوام و میزان خویشاوندی، به پژوهشگران کمک می‌کند تا بیماری‌های ژنتیکی را دقیق‌تر شناسایی کرده و راهکارهای درمانی مؤثرتری ارائه دهند. هم‌چنین، این مطالعه بر ضرورت توجه به تنوع قومی در طراحی پژوهش‌های آینده تأکید دارد.

ایران، گنجینه‌ای ژنتیکی در قلب آسیا

در نهایت، پژوهش فوق آشکار می‌سازد که ایران، با وجود تنوع گسترده قومی، از هویتی ژنتیکی استوار و ریشه‌دار برخوردار است که از دل تاریخ سربرآورده و گنجینه‌ای ارزشمند برای علم ژنتیک است. این یافته‌ها نه‌تنها برای ایرانیان، بلکه برای جامعه جهانی، دریچه‌ای به سوی درک بهتر گذشته و آینده ژنتیک بشری می‌گشاید و می‌تواند درک جهانی از تاریخ و تکامل ژنتیکی بشر را بهبود بخشد.

منبع: خبر آنلاین
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 13
  • ناشناس
    7

    الان چی .الان که خیلی قاطی داریم .بویژه با افغانها

  • ناشناس
    28

    ترکها زمانی ...ترکیه فعلی به ایران حمله کرده که تا تبریز رو گرفته بودن.با زور زبان تمام منطقه اونجا رو عوض کردن...کاری که داعش تو سوریه انجام داد...وگرنه زبان ترکی.ایران نداشته....این زبان ترکی رو به زور شلاق..به تمام مردم اونجا تحمیل کردن.....بیشتر ترکها اینو نمی‌داند...وگرنه فکر نکنم اصلا ترکی صحبت کنند...

    نظرات شما -
    • حسن قشقایی
      67

      برا خودت چرت و پرت نساز .تمام حکومت های بعداز اسلام و حتی قبل از اسلام تورکها بودن .تورکها قبل از ورود آریایی، بومی فلات ایران بودن بیشتر مناطق جغرافیایی کلمات ترکی هستن. ژنتیک تورک ها و فارسها یکی هست یعنی در اصل فارسها تورک نژاد بودن ک توسط آریائی های مهاجر هندی زبانشون عوض شده همه میدانن ک خواستگاه زبان دری در افغانستان و تاجیکستان بوده

    • م
      3

      ناشناس اول و قشقایی جفت شما از روی بغض و نژاد پرستی تحلیل دارید همه یکی هستند اینکه کی اول بوده کی دوم کی تحمیل شده بهش یا نه خدا دقیق میدونه از زمان قبل از هجوم مغول ها خوارزمشاهیان در قسمتی از ایران بودند و ترک زبان بودند فارس زبان ها هم بودند تات زبانها هن در آذربایجان بودند الان مهمه که هممون زیر ی آسمان یم

  • احمد
    12

    افغانستان هم جزو ایرانشهره

  • ناشناس
    0

    هن؟

  • داود
    13

    اصل اینه که ماژنتیک ایرانی داریم و زبان یالهجه تاثیری در ایرانی بودن مانداشته ونداره.متاسفانه اوایل جنگ ایران و عراق یه عده کم از عربهای خوزستان جلوعراقی های گاومیش میکشتندوعراقی هاله ناموس آنها رحم نکردندوتازه فهمیدندعراقی ها دشمن ایرانی ها هستندوبراشون فرق نمی کنه به چه زبانی صحبت می کنند.

  • ناشناس
    26

    چند تا از کشورهای اطراف هم اون موقع مال ایران بوده پهلویا دادن رف بحرین و .......
    مهارت ن گفتن نداشتن و عرضه و قدرت نظامی اون موقع که قدرت نظامی ما وابسته به بیگانه بود وضع حجاب خراب و پوشش وضع نظافت فراتر از خراب مردم کجا حموم میرفتن و ...

    نظرات شما -
    • بهلول
      1

      افغانی به مطلب چه ربطی داره

  • م
    9

    خواهشا از این خبرها نگذارید این خبرها باعث تفرقه و بی احترامی ملت به همدیگر می‌شود باید با هم باشیم چون رو همه فشار اقتصادی با هم تو آلودگی و بی آبی هستیم

  • کاوه
    0

    خدا کنه ایرانی به قدمت چند هزار ساله خود غرور و افتخار کنه ولی مهم اینجاست ما در مشکلات بدرد هم بخوریم نه در قومیت وقتی صاحبخانه مستاجر برا چند میلیون بیشتر جواب میکنه دیگه چه فرق داره ترک و فارس و عرب کرد باشه یا لر؟
    انسانیت و انصاف وجدان آرام و قلب مهربانم آرزوست...

  • افشین نوبهار
    5

    حمله اعراب بجای خود ،،ولی ترکها ازگفته های تاریخی روشن است که ساکن فلات قاره ایران بوده اند ،،نمیدانم چرا بعضی ها ایران را ارث نداشته باباشون حساب میکنند ،،،چرااصلا دوست دارید درمورد قومیتهای ایران دروغ بگید

  • زهرا نائبی
    0

    من داروندارو زندگیم و جونم فدا خاک وطنم فدا یه لبخند و دل خوش هموطنام از هر قوم و تبار و زبان و نژادی.
    _تو این اوضاع به جا این چیزا باید پشت همدیگه باشیم مهم اینه که تو این خاک بدنیا اومدیم یا حداقلش تعلق خاطر بهش داریمو و دوسش داریم.