برگزاری جشن نوروز در هندوستان به طرز بسیار باشکوه

حیدر شهریار نقوی در یادداشتی با عنوان «جشن نوروز در پاکستان و هند» (منتشرشده در شماره مهر و آبان ۱۳۵۰ مجله «بررسی‌های تاریخی») از جشن نوروز در میان بابُریان هندوستان (امپراتوری پارسی‌مآب و پارسی‌زبان با سنت ترکی-مغولی و مسلمان با فرهنگی ایرانی در شبه‌قاره هند که در ۱۵۲۶ میلادی بنیان گذاشته شد و در ۱۸۵۸ میلادی فروپاشید) چنین نوشته است: «نوروز و نوبهاری و دلبری خوش است/ بابر به عیش کوش که عالم دوباره نیست

این سروده بابُر، پایه‌گذار سلسله بابریان هندوستان، گویای علاقه او به نوروز است. در دربار سلاطین گورگانی بابری جشن نوروز باشکوه برگزار می‌شد. در دوران اکبرشاه، هجده روز جشن و شادمانی و آذین‌بندی و ردوبدل کردن هدایا و انجام‌دادن کارهای عام‌المنفعه رواج داشت. پس از او فرزندش، نورالدین جهانگیر، که بر قلمرو وسیعی از هند و پاکستان حکم می‌راند، برپایی مراسم نوروز را ادامه داد؛ هجده روز جشن و شادمانی با برگزاری «جشن شرف» در روز نوزدهم پایان می‌گرفت. همسر او، ملکه نورجهان، که ایرانی بود، هنگام نوروز از منجمان رنگ سال را جویا می‌شد و تمام دیوارهای قصر و پرده‌ها و فرش‌ها و پوشش فیل‌ها را به همان رنگ می‌آراست. در زمان فرزند او، شاه‌جهان، سلطانی که دستور ساختِ تاج‌محل را داد، نوروز با جلالی بسیار برگزار می‌شد. او برای جلوس بر تخت طاووس، که برای ساختِ آن هزینه بسیار شده بود، روز نوروز را انتخاب کرد و شاعران برای آن روز، قصیده‌ها نوشتند. برپایی مراسم نوروز تقریبا تا زمان آخرین پادشاه بابُر ادامه داشت.»

منبع: صفحه گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی

72