نیمه‌فعال بودن آتشفشان دماوند
دکترای تخصصی زمین‌شناسی گفت: آتشفشان دماوند خاموش نبوده بلکه نیمه‌فعال است و دلیل فعالیت آن، وجود چشمه‌های آب گرم بیش از 65 درجه سانتیگراد و خروج گازها از دهانه آن است.
آتشفشان دماوند یکی از پدیده‌های طبیعی و به‌عنوان بلندترین قله آتشفشانی قاره آسیا و مرتفع‌ترین قله خاورمیانه محسوب می‌شود.
خبرهایی مبنی بر فعالیت مجدد آتشفشان دماوند شده که نگرانی‌هایی بسیاری به همراه داشته است ولی به اعتقاد زمین‌شناسان این آتشفشان همواره در حال فعالیت بوده است.
صحبت از فوران مجدد این آتشفشان در فضاهای مجازی پیچیده که موجی از نگرانی را در پی داشته که البته اعلام زمان دقیق آن نیازمند انجام آزمایش‌های مختلف و تأمین اعتبار است.
یک دکترای تخصصی زمین‌شناسی درباره تکرار فعالیت مجدد آتشفشان دماوند در گفت‌وگو با فارس، اظهار کرد: قله آتشفشانی دماوند به‌عنوان بلندترین قله آتشفشانی قاره آسیا و مرتفع‌ترین قله خاورمیانه که بر روی کمربند چین‌خوردگی و کوهزایی آلپ ـ هیمالیا در بخش محدوده سلسله جبال البرز مرکزی در محل تلاقی گسل‌های بزرگ و مهم این منطقه واقع است.
سیدرمضان موسوی افزود: این آتشفشان برابر نتایج مطالعات انجام شده، نخستین بار حدود 2 میلیون سال گذشته با مکانیسم زیبایی در البرز مرکزی شروع به فعالیت کرد که فعالیت آن در چندین مرحله به اشکال مختلف و با خروجی‌های متنوع و متفاوت تکرار شده و محدوده‌ای با شعاع بیش از 50 کیلومتر را تحت تأثیر قرار داده است.
وی اضافه کرد: آخرین فعالیت آتشفشانی قله دماوند حدود 10 هزار سال قبل بوده است که گدازه‌های آن به سمت دامنه جنوبی سراریز شده و بر روی دره لار سدی طبیعی آتشفشانی ایجاد کرد که در نتیجه آن دریاچه بزرگی پشت این سد طبیعی به وجود آمده است.
این دکترای تخصصی زمین‌شناسی با اشاره به اینکه فعالیت و نحوه رفتار این آتشفشان در مراحل و دوره‌های مختلف، گوناگون بوده است، افزود: در دوره‌های مختلف، گدازه‌ها به اشکال متنوع نظیر خاکسترها، ذرات ریز، غبار، گازها و توده‌های غلیظ ماگمایی بیرون زده و رفتارش برحسب نوع و شرایط فیزیکو شیمیایی مخزن ماگمایی، متفاوت بوده است.
موسوی یادآور شد: قله دماوند، یکی از آتشفشان‌های فعال و جوان مربوط به دوره کواترنری یا عصر جدید است.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این آتشفشان خاموش است، تصریح کرد: این آتشفشان خاموش نبوده بلکه نیمه‌فعال است و دلیل فعالیت آن، وجود چشمه‌های آب گرم بیش از 65 درجه سانتیگراد و خروج گازها از دهانه آن است.
موسوی گفت: امکان فعال شدن و فعالیت مجدد این آتشفشان دور از انتظار نیست.
این زمین‌شناس بیان کرد: برای اعلام نظر قاطع در مورد زمان وقوع آتشفشانی مجدد آن، نیازمند انجام مطالعات دقیق و قوی با تجهیزات مدرن ولکانوگرافی (آتشفشان‌نگاری) است.
موسوی خاطرنشان کرد: در حال حاضر با توجه به شواهد و قرائن موجود، نشانی از تکرار فعالیت مجدد این آتشفشان نیست، البته باید آگاهی و دانش عمومی مردم را در مواجهه با وقوع حوادث طبیعی زمین‌شناسی(Natural Geo-hazards) مانند دیگر نقاط جهان، ارتقاء داد و تمهیدات اطلاع رسانی و حفاظتی و ایمنی لازم را اندیشید تا در صورت وقوع چنین حوادث طبیعی زمین‌شناسی، مردم به جای خوف و وحشت به تماشا و ثبت خاطرات زیبا و به یاد ماندنی حوادث طبیعی بهره‌مند و لذت ببرند.
وی اظهار کرد: قله آتشفشانی دماوند، در منطقه‌ای کاملاً تکتونیکی، گسل خورده و حساس واقع شده است، به‌طوری‌که هر معمولا در طول سال چندین زلزله کوچک زیر سه ریشتر به وقوع می‌پیوندد.
موسوی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین خطری که باید مسؤولان و مردم به آن توجه کنند مخاطرات رانشی، ریزشی و لغزشی حرکات توده‌ای جاده‌ای است که هر عموماً هر از گاهی تلفات مالی و جانی می‌گیرد و در صورت وقوع فعالیت آتشفشانی که با وقوع زمین لرزه‌هایی همراه خواهد بود تلفات بیشتری می‌گیرد.
وی در پایان گفت: نکته مهم در این زمینه، موضوع بسیار مهم تثبیت و پایدارسازی دامنه‌ها در طول دامنه‌های محاط به جاده هراز است.
منبع: فارس
763
