با کودکان لجباز چطور برخورد کنیم؟
لجبازی جزو خصیصه‌های کودک است ولی تداوم آن خطرناک است و در آینده اثرات منفی اجتماعی را در بردارد. بچه‌ها اغلب ساز خودشان را می‌زنند و از کوچک‌ترین فرصتی برای سرپیچی از دستورات و قوانین بهره می‌برند اما اگر در شیوه‌های فرمان دادن خود تجدید نظر کنید، شاید فرزندان فرمان پذیرتری داشته باشید.
یک فرمان درست و تأثیرگذار باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
1- صریح و خلاصه بگویید: چیزی را که از فرزندتان انتظار دارید در یک جمله ساده بیان کنید و همزمان لحنی مهربان اما قاطع داشته باشید.
2- زیاد تکرار نکنید: یک یا دو بار درخواست خود را تکرار کنید و بعد از آن به کودک زمان بدهید تا آن را انجام دهد. در این زمان بالای سر کودک نایستید و اجازه دهید خودش وقتی کار را انجام داد به شما خبر دهد.
3- دلیل بگویید: گاهی وقت‌ها لازم است دلایل دستوری را که می‌دهید بیان کنید. مثلاً وقتی از فرزندتان می‌خواهید دستانش را بشوید تا ناهار بخورد، بگویید: غذا خوردن با دستان کثیف باعث مریضی می‌شود. توضیح و دلیل باید کوتاه و ساده باشد. از زیادی حرف زدن برای قانع کردن کودک بشدت بپرهیزید.
4- پیشنهاد جایگزین بدهید: اگر همیشه یک دستور بدهید تا فرزندتان از آن اطاعت کند، به او حس کنترل شدگی می‌دهید. گاهی وقت‌ها چند پیشنهاد جایگزین آماده کنید و به کودک فرصت دهید از بین آنها انتخاب کند.
5- از جملات مثبت استفاده کنید: نگویید نپر، ننشین و... به جای آن، کاری را که کودک باید انجام دهد برایش شرح دهید. مثلاً: بهتره با هم بازی دیگه‌ای کنیم.
6- عواقب اطاعت نکردن را شرح دهید: فرزندتان باید بداند اگر کاری را که خواسته اید انجام ندهد، تنبیه می‌شود. مثلاً: تا وقتی تکالیفت را انجام ندهی نمی‌توانیم میهمانی برویم. یا: اگر با خواهرت این طوری رفتار کنی مجبور می‌شوم اجازه ندهم بازی کنید.
7- در زمان مناسب دستور دهید: به فرزندتان دستورات پی در پی ندهید و توالی خواسته هایتان را برای او شرح دهید. مثلاً نگویید: تلویزیون رو خاموش کن و مشقاتو بنویس. به جای آن بگویید: این کارتون که تمام شد، تلویزیون را خاموش کن و بعد به مشق هایت برس.
8- غر نزنید: نه دعوا کنید، نه غر بزنید، نه عصبانی شوید. آرام و قاطعانه وضعیت موجود را توصیف کنید و بگویید دقیقاً چه می‌خواهید. مثلاً به جای آنکه بگویید باز هم اتاقت را بهم ریختی، بگویید: اسباب بازی هایت وسط اتاق است.
آنها را در سبد مخصوص شان بریز تا اتاقت مرتب شود.
9- راه درست را نشان دهید: وقتی برای نخستین بار یک دستور را به کودک می‌دهید، شاید لازم باشد نحوه اجرای آن و راه درست فرمان‌پذیری را نشانش دهید. اما سعی نکنید کارهای کودک را به جای او انجام دهید. در این صورت او هیچ وقت یاد نمی‌گیرد که باید چه کار کند.
منبع: ایران
10
