سولو؛ مدارگرد خورشید مأموریتش را آغاز کرد
مدارگَرد خورشید (سولار اوربیتر یا سولو) به فضا پرتاب شد. قرار است سولو در مدار خورشید مستقر شود و با چند دوربین و حسگرهای متعدد از سطح و دو قطب آن تصویربرداری و اطلاعات جمع کند.
مدارگرد خورشید را موشک اطلس از پایگاه کیپ کاناورال، در ایالت فلوریدای آمریکا، صبح دوشنبه ۲۱ بهمن به فضا برد.
سولار اوربیتر را آژانس فضایی اروپا با همکاری ناسا (سازمان فضایی آمریکا) ساخته اما آمریکاییها مسئول پرتاب فضاپیما بودند.
خورشید گهگاه میلیاردها تن ماده و میدانهای مغناطیسی درهمتنیده ساطع میکند که در موارد شدید موجب مختل شدن کار ماهوارهها، ارتباط رادیویی و شبکههای برق در زمین میشوند.
محققان امیدوارند با اطلاعاتی که سولو به زمین مخابره میکند، بتوانند طوفانهای خورشیدی را پیشبینی کنند و مدلی دقیقتر از تحولات خورشید تهیه کنند.
سولار اوربیتر قرار است در مداری در فاصله ۴۲ میلیون کیلومتری خورشید قرار بگیرد، نزدیکتر از سیاره عطارد به خورشید. در این فاصله درجه حرارت بشدت بالاست به همین دلیل فضاپیما باید پشت سپری از جنس تیتانیوم قرار بگیرد که این دما را تاب بیاورد.
دوربینها سولو از پشت دریچههایی که در سپر تعبیه شده عکس میگیرند و بعد از هر تصویربرداری دریچهها بسته میشوند تا اجزای دوربین و تجهیزات دیگر ذوب نشوند.
جنس یکی از لایههای محافظ فضاپیما از استخوان پخته حیوانات است که در برابر حرارت بسیار زیاد مقاوم است.
پروفسور تیم هوربری از ایمپریال کالج لندن توضیح میدهد: "سولار اوربیتر به دنبال ارتباطی است بین آنچه که در خورشید اتفاق میافتد با آنچه که در فضا رخ میدهد."
"ما باید به خورشید نزدیک شویم و به محل منبع اصلی برویم و میدانهای مغناطیسی و ذرات منتشر شده از خورشید را اندازهگیری کنیم. مداری که سولار اوربیتر هم در آن میچرخد منحصر به فرد است. همه این ویژگیها، سولار اوربیتر را به ابزار قدرتمند برای تحقیقات ما تبدیل کرده، تحقیقاتی که کمک میکند بفهمیم خورشید چگونه کار میکند و چطور بر منظومه شمسی تاثیر میگذارد."
پروفسور لوسی گرین از دانشگاه کالج لندن میگوید: "هنوز نمیدانیم چرا فعالیتهای خورشیدی در یک دوره یازده ساله اوج میگیرند و فروکش میکنند. ما به مطالعات بیشتری نیاز داریم که ثابت کنیم کدام یک از نظریههایمان درست است. بخشی از کمبود دانش ما مربوط به قطبهای خورشید است."
محققان هنوز دقیقاً نمیدانند فضاپیما چه تصاویری را مخابره خواهد کرد اما انتظار دارند که سولو، هنگامی که فعالیتهای خورشید در شرف تغییر است، علائمی ارسال کند که امکان پیشبینی تحولات خورشیدی بدهد.
پیش از این هم فضاپیمای آمریکایی پارکر با اهدافی شبیه به سولو و اجزایی شبیه به سولو، از مداری نزدیک به خورشید تصاویری را به زمین مخابره کرده بود.
تصویری از محدودهای به وسعت سی کیلومتر در خورشیدبر روی زمین هم یک تلسکوپ تازه خورشیدی که در هاوایی مستقر است، تصاویری از خورشید میگیرد که سطح آن را در محدوده ای به کوچکی ۳۰ کیلومتر نشان میدهد.
تلسکوپ خورشیدی هاوایی در بالای آتشفشان هالیکالا در ارتفاع ۳۰۰۰ متری در جزیره مائوئی مستقر است.
هفته گذشته تصاویری که این تلسکوپ از خورشید گرفته بود با دقت بیسابقهای سطح آن را نشان میداد که ساختار شبهسلولی دارد و هر کدام از اجزاء مساحتی تقریبا اندازه ایالت تگزاس آمریکا (حدود ۶۹۵ هزار کیلومتر مربع) دارد.
این بخشها از تودههای گاز یا پلاسمای"برانگیخته" و داغ در حال "همرَفت" تشکیل شده است.
منبع: بیبیسی
24