مغز هنگام خواب، به شدت مشغول کار است و محفوظات جدید را بازسازی می‌کند

مطالعه محققان علوم پزشکی در دانشگاه کالیفرنیا در سن دیه گوی آمریکا با استفاده از الگو‌های رایانه ای، نشان می‌دهد خواب، با رمز گشایی از محفوظات جدید، از آسیب دیدن خاطرات قدیمی جلوگیری می‌کند.

ثابت شده که خواب، نقشی مهمی در تندرستی ما دارد؛ از کاهش خطر چاقی یا بیماری‌های قلبی عروقی گرفته تا بهبود تمرکز و بهبود کلی رفتار روزانه فرد، تاثیر گذار است.

اکنون محققان آمریکایی در بررسی جدیدی اعلام کردند خواب ممکن است به یادگیری مداوم در طول زندگی فرد، به طور جدی کمک کند.

دانشمندان در نوشته‌ای که در شماره چهارم اوت ۲۰۲۰ نشریه الکترونیکی eLife منتشر شد اعلام کردند با استفاده از الگو‌های رایانه‌ای موفق شده اند مناطق مختلف مغز از جمله منطقه خواب و بیداری را تحریک کنند تا چگونگی رمز گشایی محفوظات جدید و پیشگیری از حذف خاطرات قدیمی را در خواب دریابند.

دکتر ماکسیم باژنوف و همکارانش می‌گویند: مغز هنگام خواب، به شدت درگیر کار است و آنچه را ما در طول روز یاد گرفته ایم، تکرار می‌کند؛ خواب به بازسازی محفوظات کمک می‌کند و آن‌ها را به موثرترین روش ممکن ارائه می‌دهد؛ یافته‌های ما نشان می‌دهد محفوظات ما، پدیده‌های فعالند و نه ایستا؛ به بیان دیگر، محفوظات ما حتی محفوظات قدیمی، نهایی نیستند؛ خواب به صورت مداوم آن‌ها را بازسازی می‌کند؛ ما پیش بینی می‌کنیم در طول چرخه خواب، هم خاطرات قدیمی و هم محفوظات جدید، به صورت خودکار، بازنشر می‌شوند و این روند، از فراموش شدن آن‌ها جلوگیری و به یاد آوردن آن‌ها را تسریع می‌کند.

باژنوف می‌گوید: بازخوانی حافظه در طول خواب، نقشی محافظتی در برابر فراموشی دارد و به نورون‌ها امکان می‌دهد محفوظات مختلف و متعدد در هم را ذخیره کنند؛ ما روزانه چیز‌های جدید زیادی می‌آموزیم و این محفوظات، با خاطرات قدیمی، رقابت می‌کنند؛ برای تنظیم همه این محفوظات، به خواب نیاز داریم.

برای مثال، تصور کنید یادگیری اینکه چگونه یاد می‌گیریم در یک پارکینگ پارک کنیم؛ روز بعد، شما به راحتی قادرید خودروی خود را در همان پارکینگ، پارک کنید؛ این تسهیل در محفوظات، در خواب انجام می‌شود.

دانشمندان می‌گویند: هنگامی که شما تنیس بازی می‌کنید یک حافظه ماهیچه‌ای مشخص دارید؛ اگر در مرحله بعد، چگونگی بازی گلف را بیاموزید باید یاد بگیرید چگونه همان عضلات را به شیوه متفاوت به کار بگیرید؛ خواب، این امکان را فراهم می‌کند تا بدون حذف خاطرات مربوط به بازی تنیس، امکان استخراج محفوظات مغزی مربوط به گلف را نیز داشته باشید.

محققان می‌گویند شاید همین توانایی بازسازی محفوظات در طول خواب، چیزی باشد که در حافظه کامپیوتر‌ها نیست و به ویژه می‌توان این نقص را در خودرو‌های بدون راننده مشاهده کرد؛ هوش مصنوعی، از توانایی یادگیری مداوم و فراموش نکردن محفوظات قدیمی، هنگام یادگیری‌های جدید، برخوردار نیست.

دکتر باژنوف می‌گوید: ما باید به رایانه ها، توانایی خاصی همچون توانایی شرایط خواب انسان، بیافزاییم.

پژوهشگران می‌گویند این مطالعه، شرایط را برای تولید فناوری جدید تحریک حین خواب برای بهبود حافظه و یادگیری فراهم می‌سازد.

این ویژگی به خصوص برای سالخوردگان و کسانی که از ناتوانی‌های یادگیری رنج می‌برند اهمیت خواهد داشت.

دکتر باژنوف در پایان می‌گوید در شرایطی که خواب، در بسیاری از کارکرد‌های مهم مغز و بدن دخیل است، در ممکن کردنچیزی که ما هوش انسانی می‌نامیم نیز موثر می‌باشد؛ توانمندی یادگیری مداوم از تجربیات برای خلق دانش جدید و هماهنگی خود با تغییرات جهان اطراف!

منبع: صداوسیما

24